Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
02 Октябр, 2024   |   29 Рабиъул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:03
Қуёш
06:21
Пешин
12:17
Аср
16:18
Шом
18:06
Хуфтон
19:19
Bismillah
02 Октябр, 2024, 29 Рабиъул аввал, 1446
Мақолалар

Ўзбекистон халқига Халқлар дўстлиги куни муносабати билан байрам табриги

30.07.2024   1275   4 min.
Ўзбекистон халқига Халқлар дўстлиги куни муносабати билан байрам табриги

Азиз ва қадрли ватандошлар!

Аввало, сизларни, бутун Ўзбекистон халқини Халқлар дўстлиги куни билан чин қалбимдан самимий табриклайман.

Биз Янги Ўзбекистонни барпо этиш мақсадида бошлаган ислоҳотларимиз жараёнида жамиятимизда миллатлараро тотувлик ва бағрикенглик муҳитини янада мустаҳкамлашни энг устувор вазифаларимиздан бири этиб белгиладик.

Дунёда Халқаро дўстлик куни деб қабул қилинган 30 июль санасини мамлакатимизда Халқлар дўстлиги куни деб эълон қилганимиз ва ўзига хос байрам сифатида кенг нишонлашни анъанага айлантирганимиз ҳам шундан далолат беради.

Дунё миқёсида бағрикенг юрт сифатида эътироф этиладиган жонажон Ватанимизда бугунги кунда 130 дан ортиқ  миллат ва элат ҳамда 16 та диний конфессия вакиллари тинч-тотув, аҳил-иноқ, ҳамжиҳат бўлиб яшамоқда. 157 та миллий маданий марказ ва 38 та дўстлик жамияти фаолият кўрсатмоқда.

Мамлакатимиздаги таълим муассасаларида ўқув-тарбия жараёнлари ўзбек, қорақалпоқ, рус, тожик, қозоқ, қирғиз ва туркман тилларида олиб борилмоқда, қардош тилли мактабларда ўқиётган фарзандларимиз давлат ҳисобидан дарслик ва бадиий адабиётлар билан таъминланмоқда.

Қорақалпоғистон Республикаси ҳамда вилоятларда ташкил этилган “Дўстлик уйлари” фаолияти ҳар тарафлама қўллаб-қувватланмоқда. Хусусан, Олий Мажлис ҳузуридаги жамоат фонди томонидан ушбу мақсадлар учун зарур маблағлар йўналтирилмоқда, турли субсидия ва грантлар ажратилмоқда.

Миллий маданий марказларнинг моддий-техник базасини яхшилаш мақсадида улар давлат томонидан замонавий техник ускуналар, мусиқий асбоблар, мебель жиҳозлари, миллий либослар билан таъминланди.

Миллий маданий марказлар фаолияти учун энг кўркам бинолар ажратиб берилди. Бу масканларда  мунтазам равишда умуммиллий байрамлар, фестиваллар, концерт ва учрашувлар, таниқли маданият арбобларининг чиқишлари, семинар ва конференциялар ўтказилмоқда.

“Ўзбекистон – умумий уйимиз” деган эзгу ғоя барча миллий маданий марказларнинг шиорига айлангани диққатга сазовор. Бу жамиятимизда ҳукм сураётган миллатлараро тотувлик ва бағрикенглик муҳити, тинчлик ва осойишталикнинг амалий ифодасидир.

Ўтган йиллар мобайнида юртимизда Халқлар дўстлиги фестиваллари доирасида ўтказилган давра суҳбатлари, ижодий мулоқотлар, турли миллат вакилларининг китоб кўргазмалари, фотокўргазмалар, халқаро конференция ва бошқа маданий-маърифий тадбирлар миллатлар ва элатлар ўртасидаги дўстлик алоқаларининг мустаҳкамланишида яна бир муҳим босқич бўлди.

Чет элларда истиқомат қилаётган ватандошларимиз билан алоқалар мустаҳкамланиб бормоқда.

“2022-2026 йилларда Янги Ўзбекистонни ривожлантириш стратегияси тўғрисида”ги фармонда миллий маданий марказларни давлат томонидан қўллаб-қувватлаш тизимини янада такомиллаштириш белгилангани ҳам мазкур йўналишдаги ишларимизнинг бардавом эканини кўрсатади.

“Ёшлар ва бизнесни қўллаб-қувватлаш йили”да турли миллат ёшлари учун қўшимча қулай шароитлар яратиш, уларнинг фуқаролик бурчини ҳис этиши ва англаши, ватанпарварлик ҳиссини кучайтириш, бағрикенгликка асосланган миллатлараро мулоқот маданиятини ошириш каби хайрли ишлар олиб борилмоқда.

Шу ўринда таъкидлаш лозимки, сўнгги етти йилда Ўзбекистоннинг ички ва ташқи сиёсатида улкан ўзгаришлар рўй бермоқда. Буни жаҳон ҳамжамияти, халқаро экспертлар, таниқли давлат ва сиёсат арбоблари ҳам эътироф этмоқда.

Марказий Осиё минтақасидаги қўшни давлатлар билан дўстона алоқалар қайта тиклангани, азалий ришталар янгича мазмунда давом эттирилаётгани халқимизнинг хоҳиш ва истаклари, орзу-интилишларини яққол ифода этмоқда.

Муҳтарам дўстлар!

Ҳеч кимга сир эмас, бугун дунёда беқарор вазият ҳукм сурмоқда. Халқаро майдонда давлатларнинг бир-бирига ўзаро ишончи сусайиб бормоқда. Бундай мураккаб шароитда ҳаётнинг ўзи биздан мамлакатимизда ҳукм сураётган ўзаро ҳурмат, меҳр-оқибат, тотувлик ва бирдамлик муҳитини янада мустаҳкамлаш, ёшларни бузғунчи ёт ғоя ва оқимлар, ташқи таъсирлардан асрашга  қаратилган ишларимизни янги босқичга кўтаришни талаб этмоқда.

Кўпмиллатли ва кўпмаданиятли жамиятни оқилона бошқариш соҳасида Ўзбекистон муҳим  тажриба тўплади. Бизнинг бу борадаги фаолиятимиз  дунё  миқёсида катта қизиқиш уйғотмоқда.

Биз бундан буён ҳам нодавлат ташкилотларнинг ролини кучайтириш, уларнинг ҳуқуқларини кафолатлаш орқали фуқаролик жамияти институтларини ривожлантиришга, миллати, тили, дини ва ижтимоий келиб чиқишидан қатъи назар, ҳар бир фуқаронинг виждон эркинлигини таъминлашга алоҳида эътибор қаратамиз. Мамлакатимизда миллатлар ва конфессиялар ўртасидаги тотувлик ва ҳамжиҳатликни мустаҳкамлаш сиёсатини изчил давом эттирамиз.

Бу олижаноб мақсад йўлида юртимиз бўйлаб бир ҳафта давомида ўтказиладиган Дўстлик фестиваллари халқимизни янада бирлаштиради, минтақамиздаги тинчлик ва осойишталик, миллатлараро ҳамжиҳатлик ва диний бағрикенглик муҳитини янада мустаҳкамлашга хизмат қилади, деб ишонаман.

Азиз юртдошлар!

Фурсатдан фойдаланиб, сизларни, бутун халқимизни Халқлар дўстлиги куни билан яна бир бор чин кўнгилдан муборакбод этаман.

Жонажон Ватанимизда доимо тинчлик-осойишталик ва фаровонлик ҳукм сурсин, кўпмиллатли Ўзбекистон халқига ҳамиша бахту саодат ёр бўлсин!

 

Шавкат Мирзиёев,

Ўзбекистон Республикаси Президенти

Мақолалар
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Расулуллоҳ ﷺнинг саботлари

2.10.2024   1340   6 min.
Расулуллоҳ ﷺнинг саботлари

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм

Агар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг барча гўзал хулқ ва сифатларини бир сўз билан васф этишни сўрасалар мен “сабот” деган сўзни таклиф қилган бўлардим.

Сабот – яъни қатъийлик, енгилмаслик, собитқадамлик деганидир.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам ҳаётлари давомида сиёсий, жисмоний, молиявий, оилавий, маънавий ва диний каби синовнинг барча турлари билан мусибатга учраганлар. Лекин бу синовларнинг қаршисида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам асло енгилмадилар, ортга чекинмадилар. У зот алайҳиссалом ҳамиша қатъий эдилар.

Кунларнинг бирида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Ҳарами шарифда намоз ўқиётган эдилар. У зотнинг елкаларига Уқба ибн Абу Муайт туя қорнини ташлади. Юк оғирлигидан Пайғамбаримиз алайҳиссалом саждага борганча туравердилар. Мушриклар қаҳ-қаҳ отиб кулишди. Буни кўрган қизлари Фотима розияллоҳу анҳо югуриб келди. Отасининг муборак елкаларини кўзларида ёш ила тозалади. Шунда “йиғлама, қизим. Аллоҳ динини камолга етказади”, дедилар Пайғамбар алайҳиссалом.

Мушриклар тинмай Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг устиларидан мазах қилишар, қўлларидаги суякни у зот алайҳиссаломга отиб, “Аллоҳ шуни қайта тириладими?!” дейишарди. Аммо Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уларнинг камситиш ва мазахлари қаршисида ҳамиша собит эдилар.

Душманлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни жисмоний зўравонлик орқали сабрларини синдира олишмади. Натижада, Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга оилалари орқали зарба беришмоқчи бўлишди. Абу Толиб Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни қаттиқ ҳимоя этарди ва у зотга ғамхўрлик қиларди. Шунинг учун Абу Толибга ўз жиянига босим қилишга, даъватни тўхтатишга кўндиришини сўрашди. Лекин Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Аллоҳнинг номи билан қасам ичиб айтаманки, агар ўнг қўлимга қуёшни, чап қўлимга ойни тутқазишса ҳам Аллоҳнинг ўзи бошлаган ишимга равнақ бермагунча ёки шу йўлда ҳалок бўлмагунимча танлаган йўлимдан воз кечмайман”, деб жавоб бердилар.

Шундан сўнг, қурайшликлар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга: “Мол-дунёга эришмоқчи бўлсанг, биз сенга ўз мол мулкларимизни тўплаб берамиз. Шунда ичимиздаги энг бадавлат киши бўласан. Агар обрў ва мартаба керак бўлса, сени ўзимизга бошлиқ қилиб оламиз. Сенинг амрингсиз бирор ишга қўл урмаймиз. Агар подшоҳликни хоҳласанг, сени ўзимизга подшоҳ қилиб олайлик” деб Исломни ёйишдан воз кечишни сўрашганида ҳам Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам барча таклифларини рад этдилар.

Қурайш зодогонлари Утба ибн Рабиъани Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг бошлаган даъватларини тўхтатишлари борасида музокара олиб бориши учун Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламнинг олдиларига юборишди. Утба сўзини тугатгунига қадар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам уни жим туриб тингладилар. Сўзини тугатганидан сўнг: “Эй Абул Валид, сўзингни тугатдингми?” деб сўрадилар. У: “Ҳа!” деб жавоб берди. Шунда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам Фуссилат сурасининг дастлабки оятидан бошлаб, то қуйидаги оятигача ўқиб бердилар: «Бас, агар юз ўгирсалар, сен: “Мен сизларни Од ва Самудга келган чақмоққа ўхшаш чақмоқ-ла огоҳлантирдим”, деб айт» (Фуссилат сураси, 13-оят).

Бу оятни эшитган Утбанинг юзи гўё чақмоқ ургандек ўзгарди. Қавми олдига қайтиб, улар Муҳаммад алайҳиссаломни тўхтата олмасликларини айтади.

Шундан сўнг, мушриклар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга Исломни қабул қилишлари учун қуйидагича шартни таклиф қилдилар: “Бир йил сиз бизнинг бутга, келаси йили эса, биз Аллоҳга ибодат қиламиз”. Уларнинг бу шартларига Аллоҳ таоло “кафирун” сурасини нозил қилди.

Ушбу оятлар мушрикларнинг шартларига қатъий жавоб бўлди. Дин душманлари Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни даъват қилишдан қайтаришга яна турли йўлларни изладилар. Кунларнинг бирида қуйидаги шартларини айтишди:

“Эй Муҳаммад, биз сенга иймон келтирамиз. Фақат сенга эргашган фақир, заиф ва камбағал мусулмонларни атрофингдан ҳайдаб юборасан”. Бу сафар ҳам улар қатъий рад жавобни олдилар.

Мушриклар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламга бўлган адоватлари қаттиқлигидан у зот алайҳиссаломни ёлғончи, сеҳргар, шоир, мажнун деб масхара қилишар, муборак исмларини “Музаммам” яъни “ёмонланган”, “мазаммат қилинган” деб ҳақорат қилишарди. “Ассому алайкум” яъни “Сенга ўлим бўлсин” деб айтишарди.

Мушриклар Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни қанчалик ҳақорат қилишмасин, у зот алайҳиссалом асло тушкунликка тушмадилар, ортга чекинмадилар.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам кўплаб жанглар билан ҳам синовга учрадилар. Лекин ҳеч нарса у зотнинг иродалари, саботларини бука олмади. Ҳазрати Али розияллоҳу айтадилар: “Бадр жангида Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни кўрдим. У зот алайҳиссалом энг жасур жангчи эдилар”.

Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам энг яқин кишиларидан айрилдилар. Биринчи ва суюкли жуфти ҳалоллари, садоқатли, ҳамдард ва ёрдамчи завжаи мутоҳҳара Хадичаи онамиз вафот этганларида, севикли амакилари Ҳамза розияллоҳу анҳунинг жасадини кўрганларида, бир эмас, 6 нафар фарзандларидан айрилганларида, жанг майдонларида бир қанча яхши кўрган саҳобаларининг вафот этганини кўрганларида қанчалик ғамга ботган бўлмасинлар, асло ортга қадам ташламадилар, сабр қилиш ва қатъийликда гўзал намуна бўлдилар.

Ҳар бир ишда умматларига намуна бўлган севикли Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васалламга дуруду салавотлар бўлсин!

Жоним сизга фидо бўлсин Расулуллоҳ, Сиз соғинган умматлардан бўлсам эди.

Даврон НУРМУҲАММАД

Мақолалар