Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
17 Апрел, 2025   |   19 Шаввол, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
04:16
Қуёш
05:41
Пешин
12:28
Аср
17:07
Шом
19:08
Хуфтон
20:27
Bismillah
17 Апрел, 2025, 19 Шаввол, 1446

Асалари мўъжизаси

28.10.2024   7394   2 min.
Асалари мўъжизаси

Мак Кай Ортон... Энтомология[1] бўйича илмий даражага эга, Корнел университетида (АҚШ) ўн йилдан бери асаларилар бўйича илмий тадқиқотлар олиб боради.

 

Тадқиқотчи М.К. Ортон бундай дейди: “Қуръонда асаларилар ҳақида бир сура борлигини эшитдим. 1445 йил муқаддам нозил бўлган Китобда келган асалариларга оид маълумотларнинг аниқлиги мени қаттиқ ҳайратга солди. Қуръондаги 16 тартиб рақам остидаги “Наҳл” сурасини тўлиқ ўқиб чиқдим. Ушбу суранинг асалари ҳақидаги 68-оятида 16 та сўз ва 16 хил араб ҳарфлари келган. Қизиқ жиҳати, урғочи асалариларда 16 жуфт хромосома, эркак асалариларда ҳам 16 хромосома бор”.

 

Мак Кай Ортон яна бундай деб айтади: “Асаларилар билан боғлиқ яна бир нарса мени қизиқтирди. Маълумки, Қуръони каримда феъллар музаккар (эркак жинси) ва баъзилари муаннас (аёл жинси) шаклда келган. Асаларилар ҳақида келган оятлар айнан аёл жинсида ифодаланган. XIX асрнинг бошларида Эдвард Беван асални фақатгина урғочи асаларилар ишлаб чиқаришини аниқлаган. Эркак асаларилар асал бермайдилар”.

 

Аллоҳ таоло Қуръони каримда бундай марҳамат қилган: «Роббинг асаларига ваҳий юборди: “Тоғлардан, дарахтлардан ва кўтарилган ишкомлардан уй тутгин. Сўнгра ҳамма мевалардан егин. Бас, Роббингнинг осон қилиб қўйган йўлларидан юргин”. Қоринларидан турли рангдаги ичимлик чиқар. Унда одамлар учун шифо бордир. Албатта, бунда тафаккур қилувчилар учун оят (белги) бордир» (Наҳл сураси, 68-69-оятлар).

Ушбу оятда “емоқ” феълининг амр (буйруқ) шакли “кули” (егин) аёл жинси шакли ишлатилган. Эркак жинсида бу сўз “кул” шаклида келади. Бошқа феъллар ҳам шундай шаклда келган.

Шунингдек, оятда “батнун” (ошқозон) сўзининг кўплик шакли “бутуунун” сўзи келган. “Ҳа” олмоши учинчи шахс бирлик маъносидаги аёл жинсини билдиради.

Тадқиқотларда урғочи арининг ҳақиқатан ҳам иккита ошқозони борлиги, бири озиқ-овқатни ҳазм қилиш учун, иккинчиси гуллардан йиғилган нектарни сақлаш учун экани аниқланган.

Даврон НУРМУҲАММАД

 


[1] Энтомология (лотинча: ҳашаротлар) – ҳашаротлар тўғрисидаги фан. Ҳашаротларнинг тузилиши, ҳаёт кечириши, уларнинг индивидуал ва тарихий ривожланиши, хилмахиллиги, ер юзида тарқалиши, яшаш муҳити билан муносабатлари ва бошқаларни ўрганади.

 

Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Инсонийликнинг гўзал намунаси

17.04.2025   1834   2 min.
Инсонийликнинг гўзал намунаси

Ҳар бир инсон орзу билан яшайди. Шу орзусига етишиш учун тинмай ҳаракат қилади.
 

Баъзан дуч келаётган муаммоларни ечишда ўзининг имкони бўлмаса, тегишли ташкилотлар эшигини қоқади.


Ҳар чоршанба Ўзбекистон мусулмонлари идораси тизимидаги вакилликларда фуқаролар қабул куни деб эълон қилинган.


Бугун, 16 апрель куни ҳам Ўзбекистон мусулмонлари идораси Тошкент вилояти вакиллигига турли масалалар юзасидан бир неча кишилар мурожаат қилиб келдилар.


Мурожаатлар орасида оилавий, масжидларга оид масалалар, диний саволлар, моддий ёрдам сўралганлари ҳам бор.


Тошкент вилояти бош имом-хатиби Дониёр домла Икромов фуқароларни илиқ кутиб олиб, уларга зарур тавсия ва кўмаклар берди. 


Фуқаролар қабулдан мамнун бўлиб, илиқ кутиб олинганидан, ўзларини қийнаган масалалар ечим топганидан шод бўлишди. Бу хайрли ишларнинг бошида турган барча азиз инсонларнинг ҳақларига хайрли дуолар қилдилар.


Шундай қабулларни вилоятнинг барча туман ва шаҳарлари бош имом-хатиблари ҳам амалга оширдилар.

* * * 

Буюк бобомиз Абу Райҳон Беруний «Жавоҳирот» китобида инсонийлик фазилатини қуйидагича таърифлайди: «Инсонийлик,  яъни мурувват  кишининг ўзи, уруғ аймоғи ва ўз аҳволига таъсир этиш билан чегараланади.


Мардлик, мурувват эса ундан ҳам устун туриб, ўзидан ташқарига ҳам ўтади. Мурувватли мард киши ўзидаги ва ўзиники эканлигига ҳеч ким тортишиб ўтирмайдиган нарсадан бошқасига эгалик қилмайди.


Агар у одамларнинг осойишталиги деб машаққатларга чидаса, зиқналик қилмасдан, бошқаларга насиб этмай, унга ато қилинган нарсаларни бировларга берса, бундай одам ўшандай қудрат билан шуҳрат топган мард киши саналади; у ўзининг ҳалимлиги, мулойимлиги, иродаси мустаҳкамлиги, чидамлилиги, камтаринлиги туфайли, улуғворлиги билан танилиб, гарчи у шу мартаба аҳлидан бўлмаса ҳам, олий даражага кўтарилади. У насл насаб жиҳатидан эмас, балки ҳақли равишда (ўша сифатлари билан) эҳтиром қилинади».


Тошкент вилояти вакиллиги 
Матбуот хизмати

Инсонийликнинг гўзал намунаси Инсонийликнинг гўзал намунаси Инсонийликнинг гўзал намунаси Инсонийликнинг гўзал намунаси Инсонийликнинг гўзал намунаси Инсонийликнинг гўзал намунаси Инсонийликнинг гўзал намунаси
Ўзбекистон янгиликлари