Шу йил 22 октябрь куни Париж шаҳрида ЮНЕСКО Бош қароргоҳида бўлиб ўтган ЮНЕСКО Ижроия кенгашининг 220-сессияси йиғилишида "Сунъий интеллект одоб-аҳлоқи соҳасидаги илмий тадқиқотлар учун Абу Райҳон Беруний номидаги ЮНЕСКО-Ўзбекистон мукофотини таъсис этиш тўғрисида"ги қарор ЮНЕСКО Ижроия кенгашига аъзо-давлатлар томонидан бир овоздан маъқулланди, деб хабар қилмоқда "Дунё" АА мухбири.
Мазкур мукофотни таъсис этиш ташаббуси Ўзбекистон Президенти томонидан илгари сурилган эди. Шунингдек, 2023 йил 25 августида Ўзбекистон Президентининг "Абу Райҳон Беруний номидаги ЮНЕСКО - Ўзбекистон халқаро мукофотини таъсис этишни қўллаб-қувватлаш тўғрисида"ги қарори қабул қилинди.
Мукофот сунъий идрок соҳасида одоб-ахлоқ, инклюзивлик ва маданий хилма-хилликни рағбатлантириши кўзда тутилган. Шу билан биргаликда, у жаҳон тамаддунига улкан ҳисса қўшган буюк мутафаккир ва қомусий олим Абу Райҳон Берунийнинг илмий-маърифий меросини халқаро даражада чуқур ўрганишга бўлган қизиқишни ошириш ва кенг тарғиб қилишга ҳам хизмат қилади.
Беруний номидаги халқаро мукофот Ўзбекистон ва ЮНЕСКО ўртасидаги тобора ривожланиб бораётган ҳамкорлик алоқаларида янги саҳифа очиб, нафақат ЮНЕСКО доирасида, балки бутун БМТ тизими доирасида ҳам сунъий интеллектнинг одоб-аҳлоқ қоидаларига мувофиқ ривожланишига ва ундан фойдаланишга кўмаклашувчи ҳамда ушбу соҳадаги илмий ютуқлар ва халқаро ҳамкорликни рағбатлантиришга қаратилган биринчи халқаро мукофот ҳисобланади.
Мукофот ҳар икки йилда бир маротаба учта ғолибга сунъий интеллект одоб-аҳлоқи бўйича тадқиқотларни ривожлантиришга ҳисса қўшадиган, бу соҳадаги илмий ҳамкорликни рағбатлантирадиган ва сунъий интеллект ахлоқий тамойилларининг амалий қўлланилишини намойиш қиладиган аниқ лойиҳалар ва ташаббуслар учун тақдим қилинади. Ғолиблар пул мукофоти, сертификат ҳамда медаль билан тақдирланадилар.
Беруний номидаги мукофотга номзод сифатида ЮНЕСКОга аъзо барча давлатлардан алоҳида шахслар, илмий-тадқиқот институтлари, бошқа муассасалар ва ноҳукумат ташкилотлар томонидан кўрсатилиши мумкин. Ғолиблар сунъий интеллект соҳасида катта тажриба ва мавқейга эга мустақил халқаро ҳакамлар ҳайъати тавсияси асосида аниқланади.
Абу Райҳон Беруний номидаги ЮНЕСКО-Ўзбекистон мукофотининг дастлабки ғолибларини тақдирлаш маросими 2025 йил ноябрь ойида Самарқанд шаҳрида ўтказиладиган ЮНЕСКО Бош конференциясининг 43-сессия доирасида ташкил этиш режалаштирилган.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати
Имом-хатиблар фаолиятини янада самарали ташкил этиш бўйича кўчма семинар бугун республикамизнинг Қораўзак ва Тахтакўпир туманларида ташкил этилди. Қораўзак туманидаги марказий "Идрис эшон" жоме масжидида Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти қозиси Баҳрамаддин Разов бошчилигида соҳа ходимлари, маҳалла раислари ва зиёратчилар иштирокида йиғилиш ўтказилиб, сайёр тадбирда амалга ошириладиган ишлар кўлами тушунтирилди.
Ишчи гуруҳ аъзолари Қораўзак ва Тахтакўпир туманларининг 5 та масжиди ва 19 та маҳалласига бириктирилди. Улар ўзларига бириктирилган маҳалла ҳудудидан 101 та муаммоли хонадонга кириб, ўша ерда яшаётганларнинг ҳолидан хабар олди, яшаш шароитлари билан яқиндан танишди ва суҳбатлашди. Уларнинг муаммолари ўрганилиб, фикр-мулоҳазалари тингланди. Имом-хатиблар 10 та тоифага мансуб 101 та оилага маънавий-маърифий, тарғибот-ташвиқот ва амалий ёрдам тадбирларини олиб борди.
Шунингдек, масжидлар атрофида ободонлаштириш ва тозалаш ишларини олиб бориш, иш юритиш, жамоани бошқариш жиҳатлари ҳам ўрганилди.
Ишчи гуруҳ аъзолари ўзларига бириктирилган масжидларда пешин намозини ўқиб, йиғилган қавмга, "Тинчлик бахти. Шукроналик. Илм олиш фазилати. Ёт ғоялар таъсиридан сақланиш. Миссионерлик ҳаракатларининг салбий оқибатлари" каби долзарб мавзуларда маърузалар қилди.
Тадбир якунида амалга оширилган ишлар таҳлил қилиниб, Қораўзак ва Тахтакўпир туманлари имом-хатибларининг маънавий-маърифий, масжид бошқарувидаги ишларига кўрсатма ва тавсиялар берилди.
Ташриф давомида қозиёт қозиси бошчилигидаги ишчи гуруҳ аъзолари Қораўзак туманидаги "Идрис эшон" масжидининг янгидан қурилаётган биносининг қурилиш ишлари билан танишди.
Б.АББАЗОВ,
Қорақалпоғистон мусулмонлари қозиёти ходими