Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
12 Январ, 2025   |   12 Ражаб, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:24
Қуёш
07:48
Пешин
12:36
Аср
15:34
Шом
17:18
Хуфтон
18:37
Bismillah
12 Январ, 2025, 12 Ражаб, 1446
Мақолалар

Фиқҳий ихтилофларнинг келиб чиқиш сабаблари

14.12.2024   2743   1 min.
Фиқҳий ихтилофларнинг келиб чиқиш сабаблари
Муҳаммад Аввоманинг “Асарул ҳадис” асари орқали фиқҳий ихтилофлар сабабларини ўрганиш ислом фиқҳининг ривожланиш жараёнини тушуниш ва ҳадис илмининг аҳамиятини англаш учун муҳимдир. Бу китобда фиқҳий ихтилофларнинг келиб чиқиш сабабларини бир неча асосий омиллар орқали таҳлил қилинган:
  1. Ҳадисларнинг турли хил етиб келиши. Ҳадисларнинг тўлиқ ёки қисқача шаклда етиб келиши олимлар орасида турлича тушунишларга сабаб бўлган. Баъзан бир ҳадиснинг турли ривоятлари орасида тафовутлар мавжуд бўлиб, бу ҳукм чиқаришда фарқ пайдо қилган.
  2. Ҳадисларнинг саҳиҳлиги ва қабул қилиниши. Ҳар бир фиқҳ мазҳаби асосчиси ҳадиснинг саҳиҳлиги, иснод занжири, ва матннинг мазмунига нисбатан турлича ёндашган. Бу эса ихтилофларга олиб келган. Масалан, бир мазҳаб олимлари қабул қилган ҳадисни бошқаси заиф деб баҳолаган бўлиши мумкин.
  3. Ҳудудий ва маданий таъсирлар. Ҳадислар турли географик ҳудудларга тарқалган ва у ердаги шароит ва урф-одатларга мослашган. Шу сабабли, фиқҳий масалаларда маҳаллий таъсирлар ҳам ихтилофларни келтириб чиқарган.
  4. Қуръон ва ҳадисни талқин қилиш услублари. Баъзи олимлар Қуръон оятларини умумий қоидалар сифатида қабул қилган бўлса, бошқалари ҳадисларни асосий манба сифатида кўриб, тафсилотларни улардан чиқаришган. Ушбу методологик тафовутлар фикрлар хилма-хиллигига сабаб бўлган.
  5. Луғавий тафовутлар. Араб тилининг кенг қамровли бўлиши ва ҳадис матнларининг баъзан кўп маъноли иборалардан иборат бўлиши тафсирда турли талқинларга сабаб бўлган.
  6. Олимларнинг шахсий тажрибалари ва дунёқарашлари. Ҳар бир олим ўзининг билим ва тажрибасига асосланиб, ҳадисдан чиқарилган ҳукмга ўз қарашларини қўшган. Бу эса бир масалада турли фатволар чиқишига олиб келган.

Абдуллоҳ Комилов,
Тошкент ислом институти талабаси.

МАҚОЛА
Бошқа мақолалар

Тарғибот тадбирида аҳоли муаммолари ҳал этилди

11.01.2025   3553   2 min.
Тарғибот тадбирида аҳоли муаммолари ҳал этилди

Шу йил 9 январь куни Фарғона вилояти бош имом-хатиби Убайдуллоҳ домла Абдуллаев бошчилигида вакиллик ходимлари, шаҳар-туман бош имом-хатиблари ва иқтидорли имомлар иштирокида тузилган ишчи гуруҳ Ўзбекистон туманига ташриф буюрди.
 

Дастлаб тумандаги 7 та масжид ва 7 та маҳаллада, шунингдек, “Ҳаж — 2024” зиёратчилари ва маҳалла фуқаролар йиғини раислари иштирокида йиғилиш ўтказилиб, амалий тадбир режаси тузилди.


Ишчи гуруҳ аъзолари ва имом-хатибларга бириктирилган маҳалла ҳудудидан “Ҳаж – 2024” зиёратчисини маънавий-маърифий тадбирларга жалб этди. Биргаликда маҳалланинг энг камида 3 тагача муаммоли хонадонига кириб, у ерда яшаётганлардан ҳол-аҳвол сўради. Уларнинг муаммоларини ўрганди, таклиф, фикр-мулоҳазаларини тинглади. Имом-хатиблар 22 та оилага кириб, маънавий-маърифий тарғибот ва амалий ёрдам тадбирларини олиб борди. 


Шунингдек, тумандаги "Қудаш" мурувват уйига ташриф буюрилиб, ташриф чоғида мурувват уйида яшовчи имконияти чекланган, меҳр-мурувватга муҳтожларни ҳолидан хабар олиниб, мурувват уйи учун маиший техника ва маиший жиҳозлар ҳамда бошқа турдаги зарурий ашёлар хайрия қилинди. 


Шу билан бирга, мурувват уйида "Яшил макон" дастури доирасида 100 туп мевали ва манзарали кўчатлар экилди.


Туманнинг "Боғи Эрам" маҳалласида яшовчи кам таъминланган оилага ҳомийлар кўмаги билан замонавий қулай шароитларга эга бир хоналик уй қуриб берилди. Ишчи гуруҳ мазкур хонадонга ташриф буюриб, хонадон эгалари билан мулоқот қилди. 


Пешин намози сўнгида масжидларда жамоатга маъруза қилиниб, одамларга манфаат етказишнинг фазилати, офият улкан неъмат экани, ёшлар тарбияси доимий эътибор марказда бўлиши зарурлиги, бу борада ота-оналарнинг ўрни ҳақида илмий ва ҳаётий мисоллар ёрдамида тушунтирилди.


Масжидлар ва имомлар фаолияти кўздан кечирилди ҳамда мавжуд камчиликларни бартараф этиш юзасидан керакли тавсиялар берилди.

Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Фарғона вилояти вакиллиги 
Матбуот хизмати

Тарғибот тадбирида аҳоли муаммолари ҳал этилди Тарғибот тадбирида аҳоли муаммолари ҳал этилди Тарғибот тадбирида аҳоли муаммолари ҳал этилди Тарғибот тадбирида аҳоли муаммолари ҳал этилди Тарғибот тадбирида аҳоли муаммолари ҳал этилди Тарғибот тадбирида аҳоли муаммолари ҳал этилди Тарғибот тадбирида аҳоли муаммолари ҳал этилди Тарғибот тадбирида аҳоли муаммолари ҳал этилди Тарғибот тадбирида аҳоли муаммолари ҳал этилди