Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
24 Ноябр, 2024   |   23 Жумадул аввал, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
05:59
Қуёш
07:22
Пешин
12:15
Аср
15:16
Шом
17:00
Хуфтон
18:18
Bismillah
24 Ноябр, 2024, 23 Жумадул аввал, 1446

Қандай кийинишни унутиб қўйдик!

25.07.2022   969   4 min.
Қандай кийинишни унутиб қўйдик!

Кийим инсонни табиатнинг турли ҳодисаларидан ва танага зарар берадиган ташқи таъсирлардан асрашга хизмат қилади. Кийим инсоннинг характерини, унинг ички ва ташқи дунёсини, ахлоқий сифатларини, ақлий салоҳиятини, эстетик дидини намоён қиладиган омиллардан.

Биз инсонннинг кийимига қараб, унинг оиласидаги муҳитни ва қандай инсонлигини билиб олишимиз мумкин. Замон тезлашиб, ёшлар орасида ҳаё мезонига жавоб бермайдиган турли кийимларнинг кўпайиши ва ёшлар тили билан айтганда «мода»ларнинг кун сайин ортиб бориши кийиниш одоби ва маънавий ахлоқнинг бузулишига олиб келяпти.

Афсуски, бу модаларнинг ортиши ёшларнинг кийинишига жуда катта таъсир ўтказяпти. Айрим йигит ва қизларнинг кийинишида деярли фарқ қолмади. Қизларнинг шим кийиши эса ҳозир кўтарилаётган масала эмас. Тор шим кийиб олиб, шаталоқ отиб кўчаларда ҳаё пардасини юлиб ташлаган қизлардан ёки Европанинг турли кинофильмларидан «ўрнак» олаётганлар сони ортиб боряпти. Бундай ёшларнинг маънавий ахлоқи аллақачон бузулиб бўлган. Бир савол қийнайди: наҳотки уйдан шундай расво тарзда кийиниб чиқаётган қизнинг ота ёки акаси «Ҳей, ўзингни йиғиштириб ол», демайди. Бундай кийиниш ва бундай яшаш тарзини тарғиб қилаётганларнинг асл мақсадлари бор.

Сўнгги икки йил давомидаги жаҳон модаларини томоша қилсангиз, у ердаги илгари сурилаётган фикрларни кўрасиз. Эркаклар кийимлари модасида қарасангиз, уларнинг кийимларида турли гул безакларидан фойдаланилган, ипак матолар ва шунга ўхшаш бир қараганда аёллар кийимини эсга солувчи унсурлардан фойдаланилган. Аёллар кийимлари эса аксинча – жиддий тусда бўлиб, бир қараганда, эркаклар кийимларини эслатиб юборади. Бу эса инсоннинг жинсини ўзгартиришга ҳаракат қилишнинг руҳий биринчи зарбаси ҳисобланади. Бундай ўзи жуда содда бўлиб кўринадиган тузоқларнинг оммалашишига ёшларимиз билиб-билмай ўз ҳисса қўшишяпти.

Дунё мусулмонлари бундай жинсни ўзгартириш каби тубан ишга қарши ғояларни олиб бораётган бир пайтда биз унинг ривожланишига сабабчи бўлиб қолмайлик. Кўчаларда қизларнинг турли йиртиқ шимлар кийишига гувоҳ бўляпмиз. Қиз бола учун бундай шимлар кийиш ҳаром. Худди шундай эркак кишилар учун ҳам аёллар кийимига ўхшаш кийимларни кийиш ҳаром.

Кийим нафақат кишининг юзи, балки унинг оиласи, агар четга чиқадиган бўлса, миллатнинг юзидир. Ривожланган технологиялар замонида яшарканмиз, қайси бир ёшнинг қўлига қараманг, сўнгги русумдаги телефонлари бор. Турли ғояларни инсон онггига сингдириш учун ўргимчак тўри деб аталмиш интернетнинг ўзи етарли.

Бундай замонда яшаётган ҳар бир ота-она учун ўз боласининг қўл телефонини текшириш вожибдир. Чунки улар бутун маълумотнинг 90 фоизини китобдан эмас, турли интернет сайтларидан олишяпти. Кийинишда ҳам интернет сайтларида кўриб қолган қандайдир шахсларга тақлид қилишяпти. Эътибор бериб қарайдиган бўлсак, аёлларнинг кийими кун сайин беҳаёлашиб боряпти. Агар чуқурроқ кириб борадиган бўлсак, бу иш ҳам айни бир мақсаднинг амалга ошаётганидан далолат беради. Ҳозирда аёлларимиз орасида бурқа (ниқоб) тақиш урфга айланмоқда. Юз ва қўлларни ёпиб оладиган даражада кийиниш юртимизда фитнага сабаб бўляпти. Шундай кийиниш керакки, бу фитнага сабабчи бўлмасин.

Бизнинг мазҳабимизда ва жумҳур уламолар мазҳабида ҳам аёл кишининг юз ва кафт қисми аврат ҳисобланмайди. Бу тўғрисида турли ҳадислар ривоят қилинган.
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи ва саллам: «Эй Асмо, аёл киши вояга етганида ундан мана бу ва мана бу (юз ва қўлларини кўрсатиб) жойларидан бошқа аъзоси кўриниши мумкин эмас» деб юз ва икки кафтларига ишора қилдилар (Имом Абу Довуд ривояти).

Ислом мўътадилликни ёқтиради ва ёқлайди. Кийиниш тарзимизда ҳам бунга амал қилишимиз энг гўзал ишлардан биридир. Кийим билан фаҳшни тарғиб ҳам қилмайлик, кийим билан фитнага ҳам сабабчи бўлиб қолмайлик. Динимиз белгилаган мезонларда, кийиниш маданиятига амал қилиб либос кийсак, бунинг ажр ва мукофотини Аллоҳ таоло, албатта, беради.

Тошкент шаҳар бош имом-хатиби
Саййид Раҳматуллоҳ Термизий

МАҚОЛА
Бошқа мақолалар
Мақолалар

Энг гўзал исмлар Аллоҳникидир (2-мақола)

22.11.2024   2016   4 min.
Энг гўзал исмлар Аллоҳникидир (2-мақола)

العَظِيمُ

34. Ал-Аъзийм.

Ақл тасаввур қила олмайдиган даражада азаматли ва улуғ.

 

الغَفُورُ

35. Ал-Ғафур.

Кўп мағфират қилувчи.


الشَّكُورُ

36. Аш-Шакур.

Оз амал учун кўп савоб берувчи.

 

العَلِيُّ

37. Ал-Алий.

Мартабаси олийликда бениҳоя.

 

الكَبِيرُ

38. Ал-Кабийр.

Ҳар бир нарсадан улуғ.

 

االْحَافِظُ

39. Ал-Ҳафиз.

Ҳар бир нарсани муҳофаза қилувчи.

 

المُقِيتُ

40. Ал-Муқийт.

Барча моддий ва руҳий ризқларни яратувчи.

 

الحَسِيبُ

41. Ал-Ҳасийб.

Кифоя қилувчи. Қиёматда бандаларнинг ҳисобини қилувчи.


الجَلِيل

42. Ал-Жалийл.

Сифатлари улуғ зот.


الكَرِيمُ

43. Ал-Карийм.

Биров сўрамаса ҳам, ҳеч бир эваз олмасдан, нарсаларни кўплаб ато қилувчи.


الرَّقِيبُ

44. Ар-Рақийб.

Ҳеч бир заррани ҳам қўймай текшириб турувчи.

 

المُجِيبُ

45. Ал-Мужийб.

Дуоларни ижобат қилувчи.

 

الوَاسِعُ

46. Ал-Восиъ.

Ҳамма нарсани кенг илми ила иҳота қилган. Барчани кенг раҳмати ила қамраб олган.


الحَكِيمُ

47. Ал-Ҳакийм.

Ҳар бир нарсани ҳикмат ила қилувчи.

 

الوَدُودُ

48. Ал-Вадуд.

Барчага яхшиликни раво кўрувчи.

 

المَجِيدُ

49. Ал-Мажийд.

Шон-шарафи ва қадри беҳад юксак.

الباعث

50. Ал-Боъис.

Халқларга пайғамбарлар юборувчи. Кишиларга ҳиммат юборувчи. Ўликларни қайта тирилтирувчи.

 

الشَّهِيدُ

51. Аш-Шаҳийд.

Ҳар бир нарсага ҳозиру нозир. Барчага шоҳидлик берувчи.

 

الحَقُّ

52. Ал-Ҳақ.

Ўзгармас, собит зот. Ҳақни юзага чиқарувчи.

 

الوَكِيلُ

53. Ал-Вакийл.

Барчанинг иши унга топширилган зот.

 

القَوِيُ

54. Ал-Қовий.

Қувватли Зот.

 

المَتِينُ

55. Ал-Матийн.

Машаққат билмас, кучли Зот.

 

الوَلِيُ

56. Ал-Валий.

Муҳаббат қилувчи, нусрат берувчи ва халқининг ишини юритувчи зот.

 

الحَمِيدُ

57. Ал-Ҳамийд.

Барчага мақтовлар ила мақталган зот.


المُحْصِى

58. Ал-Муҳсий.

Барча нарсанинг ҳисобини олувчи зот.

 

المُبْدِئ

59. Ал-Мубдиъ.

Барча нарсаларни аввал бошдан бор қилган зот.

 

المُعِيد

60. Ал-Муъийд.

Йўқ бўлган нарсаларни яна қайтадан бор қилувчи.

 

المُحْيِى

61. Ал-Муҳйи.

Тирилтирувчи. У зот ўликларни тирилтирувчидир.

 

المُمِيت

62. Ал-Мумийт.

Ўлдирувчи. Барча жонзотларнинг жонини олувчи.

 

الحَيُّ

63. Ал-Ҳайй.

У ҳамиша тирикдир, У ўлмайди. Аллоҳнинг ҳаёти абадийдир, ўлим ила йўқ бўлмас. Аллоҳнинг ҳаёти азалий, олдин йўқ бўлган эмас.

 

القَيُّومُ

64. Ал-Қайюм.

Ҳар бир нарса устида турувчи ва ҳар бир турувчи нарса Унинг сабабидангина туради.

 

الوَاجِد

65. Ал-Вожид.

Хоҳлаган нарсасини топувчи. Бу ишда биров Уни тўса олмайди.

 

المَاجِد

66. Ал-Мажид.

Улуғлик ва шараф соҳиби.

 

Даврон НУРМУҲАММАД