Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази.
Бугун, 22 июль куни Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Нуриддин домла ҳазратлари жума намозини мўмин-мусулмонлар билан бирга адо этиш ва мавъиза қилиш учун Тошкент шаҳридаги Ҳастимом даҳасида жойлашган “Ҳазрати Имом” жомесига ташриф буюрдилар.
Жума намозидан аввал жамоат Муфтий ҳазратларининг ҳаж зиёрати таассуротлари, тафсилоти ва ҳожилик мартабаси ҳақидаги гўзал суҳбатларидан баҳраманд бўлишди.
Муфтий ҳазратлари сўзлари давомида муборак ҳаж зиёратидан сўнг илк жума намозини мазкур табаррук масжидда ўқишни ният қилганлари, ҳаж мавсуми 12 минг нафардан зиёд ҳамюртимизнинг ҳаж зиёратига масъул сифатида муборак заминга борганлари, ушбу улуғ жойларга борган ҳожилар билан бирга Ўзбекистондаги барча мўмин-мусулмонлар ҳаққига хайрли дуолар қилишгани, Равзаи муборакда Пайғамбар алайҳиссаломга саломлар етказишганини айтдилар.
Шунингдек, Муфтий ҳазратлари “Ҳаж – 2022” мавсуми тафсилотлари, хусусан, Саудия Арабистони билан музокаралар, ўзбекистонлик ҳожиларга квота ошириб берилганининг сабаби, нархни белгилаш, маблағларни жой-жойига сарфлаш, 12 минг нафар ҳожига хизмат кўрсатишнинг машаққати ҳақида маълумот бердилар.
Маъруза давомида муборак зиёратга бориб келган ҳожиларга насиҳат қилиб, уларнинг гуноҳлардан тийилиб юриши – ҳажи қабул бўлганига ишоралиги, ҳожилар зиёратига Байтуллоҳ, Пайғамбар алайҳиссаломнинг равзалари, саҳобаи кромларнинг қабрлари, улар яшаган жойларни зиёрат қилиб келгани, Ҳақ таолонинг амри – ҳаж арконини бажариб келгани учун борилиши, уни зинҳор исроф, беҳуда гап-сўз, сохта обрў-эътибор олиш тадбирига айлантирмаслик, балки маърифий суҳбат, муқаддас зиёрат таассурот ва фойдалари билан безаш, уларнинг зиёратига борувчилар ҳам маъноли саволлар бериб ўзларига манфаат ҳосил қилишларини тавсия этдилар.
Шу билан бирга, силаи-раҳм, садақаи жория қилиш нафл ҳаждан савоблироқ экани, бир маротаба фарз ҳажини адо этган киши бошқа ҳақдорларга ҳам йўл бериши лозимлиги, унинг ўрнига умра зиёратига бориши ё эҳтиёжмандларга ёрдам қилиши савоблироқ, адолатлироқ бўлишини уқтирдилар.
Якунда Муфтий ҳазрат хайрли дуолар қилдилар, таъсирли ва манфаатли маърузадан кўнгиллари юмшаб, кўзлари намланган жамоат аҳллари омин, омин, деб туришди.
Муфтий ҳазратларининг жума маърузалари тўлиқ вариантини қуйидаги манзил орқали томоша қилишингиз мумкин: https://www.youtube.com/watch?v=dWgikuHGRZw
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Матбуот хизмати
Cавол: Рамазон рўзасини қасддан бузган киши каффорат тўлар экан. Шу ҳақда маълумот берсангиз?
Жавоб: Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм. Рўзадор қасддан яъни, рўза тутгани эсида бўла туриб овқат еса, сув ичса ёки жинсий алоқа қилса, рўзаси бузилади. Бу ҳолатда ҳам қазо, яъни, бузган рўзасини тутиши, ҳам каффорат вожиб бўлади.
Рўзанинг каффорати қуйидагилардан иборат:
Бир қул озод қилиш.
Агар бунга қодир бўлмаса кетма-кет икки ой рўза тутиш.
Бунда бир кун қазосидан ташқари икки ой ҳисобланади. Ҳозирги кунда қулдорлик йўқлиги сабабли қул озод қилишга қодир бўлмаслик табиийдир. Ушбу отмиш кун кетма-кет тутиладиган рўза шариатда рўза тутиш мумкин бўлмаган кунлар яъни, Рамазон ва Қурбон ҳайити кунлари ва Қурбон ҳайити кунидан кейин уч кун, жами беш кунга тўғри келиб қолмаслиги керак.
Бунга ҳам имконияти бўлмаса, олтмишта фақир кишига фидя миқдорича таом беради ёки таомнинг қийматини беради. Бир фақир кишига олтмиш кун таом берса ҳам бўлади. Аммо бир фақирга отмиш кунлик таомни бир кунда берса жоиз бўлмайди.
Каффорат ҳақида фиқҳий манбаларимизда шундай дейилган: "Ким икки жинсий йўлнинг бирига қасддан яқинлик қилса, озуқа ёки даво бўладиган нарсани еса ёҳуд ичса унинг зиммасига қазо ва каффорот лозим бўлади. Унда аввало бир қул озод қилади. Тополмаса икки ой кетма-кет рўза тутиб беради. Унга ҳам қодир бўлмаса, олтмиш мискинни тўйдиради" (“Раддул муҳтор”).
Зиммасига каффорат лозим бўлган киши рўза тутишга қодир бўла туриб, таомлантириш йўли билан каффоратни адо қилмоқчи бўлса, каффорат адо бўлмайди. Чунки тартиб бузилган бўлади.
Каффорат рўзасини тутаётган аёл орада ҳайз кўриб қолса, каффоратни қайтадан бошламайди, балки узри кетгач давом эттиради. Нифос қонини кўрса, каффоратни қайтадан бошлайди. Чунки, нифос қони бу масалада узр ҳисобланмайди (“Раддул муҳтор”).
Каффорат рўзасини тутаётган киши олтмиш кун ичида бирор кунни қолдирса каффорат бузилади ва рўза тутишни бошидан бошлайди.
Рамазоннинг қазоси ва каффоратини тутаётган киши субҳи содиқ кирмасидан аввал мана шу рўзаларни тутишни ният қилишлари шарт. Агар ният қилолмай субҳи содиқдан кейин ният қилса, нияти эътиборли бўлмайди. Шунинг учун саҳарликка туролмай қолишидан қўрққан киши қуёш ботганидан кейин эртанги куннинг қазо ёки каффорат рўзасини тутишни ният қилдим, деса кифоя қилади (“Фатавои Ҳиндия”).
Рамазон рўзасидан бошқа рўзаларни бузишда каффорат йўқ. Валлоҳу аълам.
Ўзбекистон мусулмонлари идораси Фатво маркази.