Sayt test holatida ishlamoqda!
09 Iyun, 2025   |   13 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:50
Peshin
12:27
Asr
17:37
Shom
19:58
Xufton
21:36
Bismillah
09 Iyun, 2025, 13 Zulhijja, 1446

Pora bergan ham, pora olgan ham do'zaxiydir

21.01.2021   2390   5 min.
Pora bergan ham, pora olgan ham do'zaxiydir

Dunyo qiymatsiz, oxirat ahamiyatli bo'lgani uchun obid va zohidlar ibodatlarini har doim sidqu sadoqat, vafoyu ixlos bilan ado etganlar. Tungi ibodatlarning fazilati ko'p bo'lgani uchun turadi, ishq va shavq bilan ularni bajaradi.

Zohid – oshiqdir; kunda ham, tunda ham xolisona qilgan ibodatlari qalbini nurlantiradi, ishqullohni, muhabbatullohni hosil qiladi. Yunus Emro kabi kecha-kunduz yonib-o'rtanadigan bir oshiqi sodiq, obidi zohid bo'ladi. Qilgan amalining natijasi shunday bo'ladi...

Dunyoni sevgach, inson bu hayotni sevadi. Agar hayotdagi imonsizlar kabi elib-yugurishni, harom mol to'plashni, to's-to'polon, talon-taroj qilishni istasa, xush ko'rsa nima bo'ladi?... Unda ko'zni hirs pardasi qoplaydi, hirsga berilib, harom ishlar qiladi, harom molga qo'l uzatadi, birovni shiladi, o'g'rilik qiladi va hokazo.

Payg'ambarimiz sollallohu alayhi vasallam qat'iy tarzda:

الراشی و لمرتشی في النار

“Pora bergan ham, pora olgan ham do'zaxiydir”, – dedilar. “Roshi” va “murtashi” “rishvat” so'zidan yasalgan ikki kalimadir. Biz “rushvat” deymiz. Arablar yanada ortiqroq “rishvat” deb ataydilar. Roshi-rishvat – pora beruvchi. Murtashi-rishva – pora oladigan kishi. Poraning turi ko'p. Masalan: pora – haqi bo'lmagan ishni bajarish uchun, ishning boshida turgan rahbarlarni harom yo'lga, g'ayri qonuniy yo'lga boshlash, to'g'ri yo'ldan ko'z yumishi, nohaqlik qilishi uchun beriladigan pul yoki boshqa biror narsa. Natijada har ikki tomon harom ishga qo'l urgan bo'ladilar.

Hoh sud, xoh soliq, xoh hokimiyat ma'muriyati bo'lsin, u erda davlat tomonidan har bir fuqaroning haqini hisob-kitob qiladigan, ishchilariga maosh beradigan rahbar xodimi bo'ladi. Bu xodim, albatta, adolatli qonunga ko'ra ishlashi, har bir fuqaro haqini ko'z qorachig'idek asrashi kerak. Lekin pora berib o'z ishini bajaradigan kishi: – “Sen xalq Haqi bilan ishing bo'lmasin, lavozimingni ham o'ylama. Men senga shuncha pora beraman. Meni ishimni bajar. Nohaq bo'lsam ham, ishim bitsin. Men seni ko'rmadim, sen meni ko'rmading, tamom, vassalom”, – deb ishini bajarib ketsa nima qilgan bo'ladi?

Qonunni, nizomni buzgan, adolatli qonun majmuasini o'z foydasiga ishlatgan, haqsizlik qilib ishini bajarib ketgan bo'ladi.

Pora olgan rahbar vijdonini egan, nohaqlikka, adolatsizlikka rozi bo'lgan, o'z manfaatini o'ylagan, xalq haqiga xiyonat qilgan bo'ladi.

Mana shunday yo'llar bilan jamiyatdagi qonunlar oyoq osti bo'ladi, rivojlanish oqsaydi, haqlar toptaladi, mazlum va begunoh xalqning haqi himoyalanmaydi. Zolimlar xalq pulini, molini, davlat xazinasini, byudjetdagi boylikni talon-taroj qiladilar, xalq manfaatlarini aslo o'ylamaydilar. Qal'a devoridan biror joyga darz ketsa, bir teshik ochilsa, qal'a qulagani, hovuzning ostki qismi teshilib, hovuz suvlari oqib ketgani kabi, natijada olamning ta'sis etgan nizom – qonunlari buziladi, dahshatli zararlar yuzaga keladi...

Ya'ni bunday zararlar pul-molga o'chlik, xizmatchining o'z vazifasini to'g'ri bajarmaganidan yuzaga keladi, albatta. Alloh bunday adolatsizlikni sevmaydi. Shuning uchun “pora bergan ham, olgan ham jahannamga mahkumdir deyilgan...”

Demak, ikkisi ham  do'zaxda kuyadi. Unday bo'lgandan keyin mo''min bu ishni qilmaydi. Chunki mo''minning maqsadi Allohning roziligini topish, jannatga kirish, do'zaxga kirmaslikdir.

Albatta, do'zaxga kirmoq, do'zaxda yonmoq insonlarning jahannamni yaxshi tasavvur va tafakkur qilmaganliklari, teran idrok aylamaganliklarining jazosidir... Do'zaxga kirishni go'yo bir poyezd bekatidan o'tmoq, bir erga borib kelmoq kabi engil deb o'ylaydilar. Holbuki, inson bir gugurt donasini qo'lida uzoqroq ushlab tursayu barmog'ining uchginasi kuysa, bir necha kunlar og'riydi, chimmillaydi, suv to'playdi, po'sti shilinib ketadi.

Bir gugurt donasining oloviga chidamagan insonni, kuyik dardidan azob tortib yig'lagan bolani ko'z oldimizga keltiraylik! Ana shundan insonning jahannam olovida qanday yonishini bir tasavvur qilib ko'ring...

Albatta, ba'zilar ishonmagandan keyin befarq bo'ladilar yoki dunyo hirsiga berilib, ko'zini g'aflat pardasi qoplasa, diniy tuyg'ulari zaiflashib do'zaxni nazar-pisand qilmaydilar... Bundaylarni “azizun zuntiqom” – intiqom oladigan, azizu jalil bo'lgan Alloh jazosini berishi shubhasiz.

Mana, dunyoga muhabbat qo'yish – o'g'rilik, zulm, haqsizlik, adolatsizliklarning qilinishiga, jamiyatning qonun va nizomlari buzilishi sabab bo'ladi. Qonun himoyachilari o'zini ko'rmaganga oladi... Haqli, mazlum bir chekkada ko'z yoshi to'kib qolsa, nohaq – zolim, adabsiz, vijdonsiz ishini bajarib yuraveradi. Jamiyat uchun bunday ahvol yaxshi emas. Jamiyatning poydevori adolatdir, zolimning zulm qilishiga imkon bermaslikdir. Qonunlarni to'g'ri qo'llashdir. Bo'lmasa, jamiyatga zarar etadi. Shuning uchun insonning ko'zi to'q, dunyoga hirs qo'ymasligi lozim...

Mana shu tuyg'u insonni haromlardan, haqsizliklardan, o'g'irliklardan, zulmlardan saqlaydi va uni Allohga yo'naltiradi, ko'z yoshlarini to'kdirib ibodat qildiradi. Oshiqi sodiq, faol bir insonga aylantiradi.

"Islom va axloq" kitobidan olindi

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda

03.06.2025   11964   1 min.
Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda

O‘zbekiston musulmonlari idorasi tasarrufidagi oliy va o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lib o‘tmoqda.


Joriy yilning 31 may sanasida Mir Arab oliy madrasasini 32 nafar, Imom Termiziy o‘rta maxsus diniy ta’lim muassasasini 23 nafar bitiruvchi bitirdi. 


Bugun, 3 iyun kuni esa Andijon viloyatidagi "Sayyid Muhyiddin maxdum" o‘rta maxsus islom ta’lim muassasasining 2021-2025-o‘quv yili bitiruvchilari uchun tadbir bo‘lib o‘tdi. Unda O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Muhammadolim domla Muhammadsiddiqov ishtirok etdi.


Eslatib o‘tamiz, bu yil diniy oliy ta’lim muassasalarini tamomlayotgan 119 nafar bitiruvchidan 15 nafari ayol-qizlar, o‘rta maxsus ta’lim muassasalarini bitirayotgan 436 nafardan 56 nafari ayol-qizlardir.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi 
Matbuot xizmati

Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda Diniy ta’lim muassasalarida bitiruv tadbirlari bo‘lmoqda
Dunyo yangiliklari