Bashariyat o'z erini undagi narsalari bilan, garchi u hech kim yashamaydigan cho'l bolsa ham yaxshi ko'raveradi. Vatanni sevish – yurakka singib ketgan, insonni unda bo'lganida xotirjam, yiroq ketganida talpinadigan, hujum qilganida asraydigan va kamsitilganida g'azablanadigan qilib qo'yuvchi tuyg'udir. Qur'oni karimda Vatan so'zi (o'rin, joy ma'nosida) bir erda kelgan:
لقد نصركم الله في مواطن كثيرة
“Batahqiq Alloh sizlarga ko'p joylarda nusrat berdi.”(Tavba surasi, 25-oyat).
To'g'ri, bu so'z biz o'rganayotgan vatan ma'nosini to'liq anglatmaydi. Biroq, Qur'oni karimda Vatan haqida biror og'iz so'z aytilmagan ekan deyish noto'g'ri. Chunki Kalomi sharifda insonning turar manzili – Vatanini: hovli, qishloq, shahar, diyor va er ko'rinishida zikr qilgan. Inson dunyoga kelarkan mana shu joylarda beshak qo'nim topib, ularni Vatan tutib hayot kechiradi.
Vatan arabcha bo'lgani uchun uning asl ma'nosini bilishda mo''tabar arab lug'atlari hamda zamonaviy qomuslarga murojaat qildik. Va barchasida bir xil ma'no kelganiga guvoh bo'ldik. Vatan so'zi: Insonning hox u erda tug'ilgan yoki tug'ilmagan bo'lsin istiqomat qiladigan va maskan tutgan eri sifatida ifodalangan. Vatan so'zining iste'lohdagi ma'nosi: Bir jamoa insonlar uning fuqaroligini olib, hox u erda tug'ilgan yoki tug'ilmagan bo'lsin, unga mansub bo'lib, mustaqil, jamoaviy tarzda yashaydigan, o'z chegarasiga ega Davlatga Vatan deb aytiladi.
Shunday ulug' va qadrli maskanni sevish hamda, uning tinchligini asrab himoya qilish har birimizning burchimizdir.
Bu ishimiz ham besamar qolmaydi.
عن عبد الله بن عباس رضي الله عنه قال: سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول: (عَيْنَانِ لَا تَمَسُّهُمَا النَّارُ: عَيْنٌ بَكَتْ مِنْ خَشْيَةِ الله، وَعَيْنٌ بَاتَتْ تَحْرُسُ فِي سَبِيلِ الله) رواه الترمذي
Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning: "Ikki ko'zni hargiz (do'zax) o't tutmaydi— Alloh taolodan qo'rqib yig'lagan ko'z va Alloh taoloning yo'lida musulmonlarni qo'riqlab, tong ottirgan ko'z", deganlarini eshitdim (Imom Termiziy rivoyati).
عن ابن عمر رضي الله عنهما: أن النبي صلى الله عليه و سلم قال: (ألا أنبئكم بليلة أفضل من ليلة القدر حارس حرس في أرض خوف لعله أن لا يرجع إلى أهله).
Ibn Umar roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam: "Sizlarga Laylatul qadrdan afzal kecha haqida xabar beraymi? —U ahliga qaytmaslik ehtimoli bor, xavf erida posbonlik qilgan qo'riqchidir", dedilar (Imom Hokim “Mustadrok”da rivoyat qilgan).
عن أبي هريرة رضي الله عنه أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال: “موقف ساعة في سبيل الله خير من قيام ليلة القدر عند الحجر الأسود”. أخرجه ابن حبان وغيره،
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Alloh taoloning yo'lida biroz turish, Hajarul asvadning yonida Laylatul qadrni qoim qilishdan afzaldir", dedilar (Ibn Hibbon va boshqalar rivoyat qilgan).
Musulmonlarning qonlari, yurtlari va mol-jonlarini saqlash uchun uxlamay tong ottirgan kishiga shunday yuksak daraja berilar ekan. Laylatul qadr kechasini qoim qilib, uxlamay bedor o'tkazsa beriladigan foyda o'sha odamning o'ziga bo'ladi. Agar u hajarul asvadning yonida bo'lsachi.
Buni ko'ring-da! Laylatul qadr qanday ulug' kecha? Lekin, jamiyatning xizmati, tinchlik, omonlik yo'lida bedor o'tkazgan kecha Laylatul qadrdan ham afzal hisoblanar ekan. Mana shu yuqoridagi hadislarning dalili e'tiboridan Vatan himoyasi qanday ulug' amal ekanini bilib oldik!
MuhammadYunusMuhammadMusoo'g'li,
Mir Arab Oliy madrasa talabasi.
Bismillahir Rohmanir Rohiym
Bir kuni Umar roziyallohu anhu masjidga chiqdilar, u yerda Muoz ibn Jabal roziyallohu anhuni Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning qabrlari yonida yig‘lab turgan holda ko‘rdilar.
Umar raziyallohu anhu undan: "Ey Muoz, nima uchun yig‘layapsan?" deb so‘radilar.
Shunda Muoz roziyallohu anhu javob berdilar: "Men Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan eshitgan bir hadis tufayli yig‘layapman. U zot alayhissalom aytgan edilar: "Riyoning ozginasi ham shirkdir. Kimki Allohning do‘stlariga dushmanlik qilsa, bilib qo‘ysinki, u Allohga qarshi urush ochibdi. Albatta, Alloh taolo abror, taqvodor, o‘zini pinhon tutadigan bandalarni yaxshi ko‘radi. Ular shunday kishilarki, yo‘qliklarida, hech kim ularni axtarmaydi, hozir bo‘lganlarida ham hech kim ularni tanimaydi. Ularning qalblari hidoyat chirog‘laridir. Ular har qanday qorong‘u va g‘uborlik holatdan yo‘l topib chiqa oladilar".
Homidjon qori ISHMATBЕKOV