Bashariyat o'z erini undagi narsalari bilan, garchi u hech kim yashamaydigan cho'l bolsa ham yaxshi ko'raveradi. Vatanni sevish – yurakka singib ketgan, insonni unda bo'lganida xotirjam, yiroq ketganida talpinadigan, hujum qilganida asraydigan va kamsitilganida g'azablanadigan qilib qo'yuvchi tuyg'udir. Qur'oni karimda Vatan so'zi (o'rin, joy ma'nosida) bir erda kelgan:
لقد نصركم الله في مواطن كثيرة
“Batahqiq Alloh sizlarga ko'p joylarda nusrat berdi.”(Tavba surasi, 25-oyat).
To'g'ri, bu so'z biz o'rganayotgan vatan ma'nosini to'liq anglatmaydi. Biroq, Qur'oni karimda Vatan haqida biror og'iz so'z aytilmagan ekan deyish noto'g'ri. Chunki Kalomi sharifda insonning turar manzili – Vatanini: hovli, qishloq, shahar, diyor va er ko'rinishida zikr qilgan. Inson dunyoga kelarkan mana shu joylarda beshak qo'nim topib, ularni Vatan tutib hayot kechiradi.
Vatan arabcha bo'lgani uchun uning asl ma'nosini bilishda mo''tabar arab lug'atlari hamda zamonaviy qomuslarga murojaat qildik. Va barchasida bir xil ma'no kelganiga guvoh bo'ldik. Vatan so'zi: Insonning hox u erda tug'ilgan yoki tug'ilmagan bo'lsin istiqomat qiladigan va maskan tutgan eri sifatida ifodalangan. Vatan so'zining iste'lohdagi ma'nosi: Bir jamoa insonlar uning fuqaroligini olib, hox u erda tug'ilgan yoki tug'ilmagan bo'lsin, unga mansub bo'lib, mustaqil, jamoaviy tarzda yashaydigan, o'z chegarasiga ega Davlatga Vatan deb aytiladi.
Shunday ulug' va qadrli maskanni sevish hamda, uning tinchligini asrab himoya qilish har birimizning burchimizdir.
Bu ishimiz ham besamar qolmaydi.
عن عبد الله بن عباس رضي الله عنه قال: سمعت رسول الله صلى الله عليه وسلم يقول: (عَيْنَانِ لَا تَمَسُّهُمَا النَّارُ: عَيْنٌ بَكَتْ مِنْ خَشْيَةِ الله، وَعَيْنٌ بَاتَتْ تَحْرُسُ فِي سَبِيلِ الله) رواه الترمذي
Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning: "Ikki ko'zni hargiz (do'zax) o't tutmaydi— Alloh taolodan qo'rqib yig'lagan ko'z va Alloh taoloning yo'lida musulmonlarni qo'riqlab, tong ottirgan ko'z", deganlarini eshitdim (Imom Termiziy rivoyati).
عن ابن عمر رضي الله عنهما: أن النبي صلى الله عليه و سلم قال: (ألا أنبئكم بليلة أفضل من ليلة القدر حارس حرس في أرض خوف لعله أن لا يرجع إلى أهله).
Ibn Umar roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Nabiy sollallohu alayhi vasallam: "Sizlarga Laylatul qadrdan afzal kecha haqida xabar beraymi? —U ahliga qaytmaslik ehtimoli bor, xavf erida posbonlik qilgan qo'riqchidir", dedilar (Imom Hokim “Mustadrok”da rivoyat qilgan).
عن أبي هريرة رضي الله عنه أن رسول الله صلى الله عليه وسلم قال: “موقف ساعة في سبيل الله خير من قيام ليلة القدر عند الحجر الأسود”. أخرجه ابن حبان وغيره،
Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: “Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: "Alloh taoloning yo'lida biroz turish, Hajarul asvadning yonida Laylatul qadrni qoim qilishdan afzaldir", dedilar (Ibn Hibbon va boshqalar rivoyat qilgan).
Musulmonlarning qonlari, yurtlari va mol-jonlarini saqlash uchun uxlamay tong ottirgan kishiga shunday yuksak daraja berilar ekan. Laylatul qadr kechasini qoim qilib, uxlamay bedor o'tkazsa beriladigan foyda o'sha odamning o'ziga bo'ladi. Agar u hajarul asvadning yonida bo'lsachi.
Buni ko'ring-da! Laylatul qadr qanday ulug' kecha? Lekin, jamiyatning xizmati, tinchlik, omonlik yo'lida bedor o'tkazgan kecha Laylatul qadrdan ham afzal hisoblanar ekan. Mana shu yuqoridagi hadislarning dalili e'tiboridan Vatan himoyasi qanday ulug' amal ekanini bilib oldik!
MuhammadYunusMuhammadMusoo'g'li,
Mir Arab Oliy madrasa talabasi.
Mamlakatimizning bir guruh diniy-ma’rifiy soha vakillaridan iborat delegatsiya Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida amaliy tashrif bilan bo‘lib turibdi.
Delegatsiya tarkibida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Muhammadolim Muhammadsiddiqov, Ta’lim va ilmiy-tadqiqot bo‘limi xodimi Muhammadamin Nasriyev, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisining birinchi o‘rinbosari Davronbek Maxsudov, O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor Zokirjon Ro‘ziyev va bir nechta soha mutaxassislari bor.
Dastlab Iordaniya Hoshimiylar Podshohligi Vaqf, islom ishlari va muqaddas qadamjolar vaziri o‘rinbosari Abdulloh A’qiyl hamda Podshoh Abdulloh II nomidagi Imomlar tayyorlash va malakasini oshirish markazi vakili Ismoil Habbat bilan muloqot o‘tkazildi. Samimiy muloqotda tomonlar o‘rtasida soha mutaxassislarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish, ilmiy tadqiqot hamda o‘quv-uslubiy, shuningdek, ekstremizm hamda radikalizmning oldini olish yo‘nalishida amaliy hamkorlikni yo‘lga qo‘yish muhokama qilindi. Shuningdek, Iordaniya oliy ta’lim muassasalarida tahsil olayotgan o‘zbekistonlik talabalar uchun stipendiya, grant ajratish va yotoqxona bilan ta’minlash masalalari haqida so‘z yuritildi. Suhbat davomida ikki tomonlama hamkorlik aloqalarini rivojlantirish yuzasidan erishilgan kelishuvlarni amalga oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar ishchi rejasini tasdiqlash kerakligi ta’kidlandi.
Tashrif davomida Iordaniya xalqaro islom fanlari universiteti rektori Ja’far al-Fanatseh bilan uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Uchrashuvda Ikki mamlakat oliy diniy ta’lim muassasalarida hamkorlik qilish mumkin bo‘lgan ta’lim yo‘nalishlari va magistratura mutaxassisliklarini aniqlash, o‘quv dasturlarini o‘rganish va bir-biriga muvofiqlashtirish haqida so‘z yuritildi. Pedagoglar, ilmiy tadqiqotchilar va mutaxassislarni o‘zaro jalb qilish, malaka oshirish va stajirovka, mahorat darslarini yo‘lga qo‘yish, hamkorlikda ilmiy tadqiqot ishlarini amalga oshirishga kelishib olindi. Suhbatda Iordaniya xalqaro islom fanlari universiteti, O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi, Toshkent islom instituti o‘rtasida Anglashuv memorandumlarini imzolash masalasi bo‘yicha so‘z yuritildi.
Iordaniya xalqaro islom fanlari universitetida tahsil olayotgan o‘zbekistonlik talaba-yoshlar bilan ham uchrashuv tashkil etildi. Tadbirda “O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasi”, “O‘zbekiston – bag‘rikeng diyor” mavzularida fikr almashildi. Mamlakatning mavjud qonunlari va universitet ichki tartib qoidalariga rioya etish tushuntirildi, Iordaniyada yurtimiz allomalari ilmiy merosi va turizm salohiyati targ‘ibotini amalga oshirish tavsiya qilindi.
Delegatsiya a’zolari mazkur universitetning Shariat va qonun fakulteti dekani, professor Shayx Saloh Abulhoj va hanafiy mazhabi mutaxassislari bilan uchrashdilar. Muloqot chog‘ida Shayx Saloh Abulhoj yurtimiz vakillarini Iordaniyada ko‘rib turganidan mamnunligini bildirdi. Uchrashuvda Samarqand shahrida o‘tkazilishi rejalashtirilgan UNESCO Bosh konferensiyasi 43-sessiyasining mazmun-mohiyati haqida ma’lumot berildi.
Bundan tashqari, vakillarimiz tomonidan O‘zbekistonning islom sivilizatsiyasida tutgan o‘rni, buyuk allomalarni yetishtirib chiqargan yurt ekani, o‘zbek xalqining bag‘rikeng va mehmondo‘stligi Iordaniyalik professor-o‘qituvchilarga tanishtirildi.
Manba: https://www.iiau.uz