Sayt test holatida ishlamoqda!
07 Dekabr, 2025   |   16 Jumadul soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
06:10
Quyosh
07:35
Peshin
12:20
Asr
15:13
Shom
16:58
Xufton
18:16
Bismillah
07 Dekabr, 2025, 16 Jumadul soni, 1447

Ramazon - bu g‘animat damlar (Tanlovga)

17.05.2020   7130   4 min.
Ramazon - bu g‘animat damlar (Tanlovga)

Ramazon oyini ajr va foydalarga erishadigan mavsum qilgan Zot Alloh taologa hamdlar, najot va hidoyat elchisi bo‘lgan payg‘ambarimizga salavot va salomlar bo‘lsin.

Bu oyni g‘animat bilib, solih amallar bilan kechirishga yordam beradigan bir necha ishlarni maslahat beramiz:

  1. Ramazon ro‘zasi odat emas ibodatdir:

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: «Kimki Ramazon ro‘zasini (uning farzligiga) iymon bilan, unga beriladigan savobni umid qilib tutsa, o‘tgan gunohlari kechiriladi» deganlar (Imom Buhoriy, Imom Muslim rivoyati).

Bu hadisdagi «Savobni umid qilgan holida»ning ma’nosi - «Allohdangina savob umid qilib, riyo va sum’adan holi, mol-dunyo maqsadida bo‘lmagan holda» demakdir.

  1. Ramazon shukri - ado qilinishi lozim bo‘lgan ne’matdir.

Ramazon qelishidan ilgari vafot etgan insonlar haqida o‘ylab ko‘ring. Ularning amallari to‘xtadi, sahifalari yopildi. Endi ular oz bo‘lsada hasanot yoki xayrli ish qila olmaydilar. Siz esa, Alloh umringizni uzaytirib, bu ulug‘ oyga yetib keldingizmi, endi savob va ajrlarni jamlashga harakat qiling. Bu Alloh bizlarga bergani uchun hamdu sano aytish kerak bo‘lgan va shukr qilishlik vojib bo‘lgan ulkan ne’matdir.

  1. Uyqu va bedorlik.

Agar siz Ramazon kunduzlarini uyqu, kechalarini bedorlik va o‘yin-kulgu bilan o‘tkazadigan bo‘lsangiz u holda, ro‘zadorlik va ibodatlarda qoim bo‘lganlik savobidan mahrum bo‘lasiz va bu oydan qo‘llaringiz bo‘sh holda chiqasiz. Bu oy sanoqli kunlar va fazilatli kechalardir. Ertaga lazzat va ne’matlarga eltuvchi bo‘lgan toat-ibodatlar sari intiling. Bu oy kirib kelsa, g‘aflatda yurishdan saqlaning. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam: «Ramazonga kirib, undan gunohlari mag‘firat qilinmasdan chiqqan qishining burni yerga ishqalansin» deganlar (Termiziy va Hokimlar rivoyati).

  1. Ramazon –Qur’on tilovati oyi.

Ramazon-Qur’on oyi. Salaflar Ramazon kirishi bilan Qur’on tilovatiga qattiq berilishar, uni boshqa barcha ibodatlardan ko‘ra birinchi o‘ringa qo‘yar edilar. Rivoyat qilinishicha, ularning ba’zilari bu oyda har kuni Qur’onni  hatm qilib, o‘qib chiqar edilar. Siz ham bu oyda tilovat qoidalariga imkon qadar rioya qilib, tadabbur, tartil va hushu’ bilan Qur’on tilovatiga bel bog‘lang.

  1. Sadaqa

Ramazonda sadaqa qilish boshqa oylardan ko‘ra fazilati va savobi ko‘proqdir. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Ramazon kirsa juda ham ko‘p sadaqalar qilar, yanada saxiy, muruvvatli bo‘lib ketar edilar. Bu oyda sadaqalar qilishga, o‘zingizda bor narsalardan boshqalarga infoq-ehson qilishga qattiq intiling.

  1. Oxirgi o‘n qunlik

Oxirgi o‘n kunlikda ibodatlardagi tirishqoqligingiz o‘tgan kunlardan ko‘ra kuchliroq bo‘lishiga harakat qiling. "Rasululloh sollallohu alayhi vasallam oxirgi o‘n qunlik boshlansa, o‘zlari kechalari ibodatlar bilan bedor bo‘lar va ahli-oilalarini ham shunga targ‘ib qilib uyg‘otar edilar" (Muttafaqun alayhi).

  1. Laylatul qadr-qadr kechasi

Qadr kechasini Ramazonning oxirgi toq kunlardan qidiring. U tunlarni namozda qoimlik, Qur’on tilovati, zikr, duo kabi ibodatlar ila o‘tkazing. Chunki u kechada qilingan ibodatning savobi, qadr qechasi bo‘lmagan ming oyda qilingan ibodatning savobidan ko‘proqdir.

  1. Ko‘zni tiyish

Alloh taolo xarom qilgan narsalarga qarashdan ko‘zni saqlash - ko‘pchilik amal qilmaydigan ibodatdir. Nima uchun bu ulqan ibodatni tiriltirib, amalga oshirishga harakat qilmaysiz?

  1. Zikr

Barcha holatlaringizda Allohni eslovchi zokir bo‘ling. Allohni zikr etuvchilar shak-shubhasiz dunyoyu oxiratda najot topadilar.

  1. Duo

Duo ibodatdir. Bu bandaning Robbisiga  barcha holatlarida doimo muhtojligi va faqirligiga dalildir. Alloh taolo ushbu oyatda duoni ibodat deb nomlagan: «(Ey insonlar), Parvardigorlaringiz: «Menga duo-iltijo qilinglar! Men sizlarga (qilgan duo-iltijolaringizni) mustajob qilurman. Albatta menga ibodat qilishdan kibr-havo qilgan kimsalar yaqinda bo‘yinlarini eggan hollarida jahannnamga kirurlar», dedi» (G‘ofir, 60)   Siz ham  duo ibodatidan g‘ofil qolmang.

  1. Yeyish va ichish.

Ko‘p yeyish va ichishdan o‘zingizni tiying. Chunki u dangasalik, erinchoqlik va  bo‘shashishga olib keladi.

 

Alloh taolo barchalarimizni bunday ulug‘ kunlarni g‘animat bilib, har bir lahzasini behuda narsalar bilan o‘tkazmaslikni nasib qilsin!

 

Haytmurat YERЕJЕPOV,

Imom Buxoriy nomidagi

Toshkent islom instituti 2-bosqich talabasi.

 

 

Ramazon-2020
Boshqa maqolalar
Maqolalar

O‘zbekiston xalqiga bayram tabrigi

07.12.2025   330   5 min.
O‘zbekiston xalqiga bayram tabrigi

Qadrli vatandoshlar!

Siz, azizlarni, ko‘pmillatli butun xalqimizni 8 dekabr – O‘zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi kuni bilan chin qalbimdan samimiy muborakbod etib, barchangizga o‘zimning chuqur hurmatim va ezgu tilaklarimni izhor etaman.

Ushbu qutlug‘ ayyomda barcha huquq va erkinliklarimiz, yurtimizdagi tinchlik va barqarorlik, birlik va hamjihatlik, ortga qaytmas demokratik islohotlarimiz kafolati bo‘lgan Asosiy qonunimizning hayotimizdagi o‘rni va ahamiyatini yanada chuqur his etmoqdamiz.

Hech shubhasiz, xalqimiz siyosiy-huquqiy tafakkuri hamda yuksak xohish-irodasining ifodasi bo‘lgan Konstitutsiyamizda muhrlab qo‘yilgan qoida va tamoyillar Yangi O‘zbekistonni barpo etishda barchamiz uchun beqiyos kuch-g‘ayrat, ishonch va ilhom manbai bo‘lib xizmat qilmoqda.

Bu haqda so‘z yuritganda, avvalo, yanada keng vakolat va mas’uliyatga ega bo‘lgan milliy parlamentimiz hamda ilk marta mahalliy Kengashlar deputatlari orasidan saylangan raislar boshchilik qilayotgan viloyat Kengashlari, jamiyat boshqaruvida o‘rni va nufuzi tobora ortib borayotgan mahalla instituti faoliyati misolida xalq davlat hokimiyatining birdan-bir manbai ekani haqidagi konstitutsiyaviy qoidaning amaliy tasdig‘ini ko‘ramiz.

Ayniqsa, yangi parlamentimiz tomonidan joriy yilda sudlar faoliyati hamda fuqarolarning huquq va erkinliklari kafolatlarini kuchaytirishga oid qonunlar hamda yurtimizda do‘stlik, hamjihatlik muhitini mustahkamlash, inklyuziv jamiyat, yoshlar, xotin-qizlar masalalari, kam ta’minlangan insonlar manfaatlarini himoya qilish, kambag‘allikni qisqartirish, milliy qadriyatlarimizni asrab-avaylash bo‘yicha ko‘plab muhim qarorlar qabul qilinganini ta’kidlash lozim.

Mahalliy kengashlar ham o‘z hududlaridagi dolzarb ijtimoiy muammolarni hal etish bo‘yicha faol ish olib bormoqda. Ular tomonidan o‘tgan davrda 25 mingdan ziyod masala muhokama qilinib, tegishli qarorlar qabul qilingani, mansabdor shaxslarga 14 mingga yaqin deputatlik so‘rovlari yuborilgani ham shundan dalolat beradi.

Vakillik organlarini chinakam xalq minbari, xalq ovoziga aylantirishga qaratilgan islohotlarimizning davomi sifatida 2026 yilning 1 yanvaridan tuman va shaharlarda ham hokim va Kengash raislari vazifalarini alohida ajratish bo‘yicha tegishli chora-tadbirlarni amalga oshiramiz.

Bir so‘z bilan aytganda, xalq hokimiyatchiligi, vakillik demokratiyasi, Konstitutsiya va qonun ustuvorligi kabi konstitutsiyaviy prinsiplarga bundan buyon ham sodiq qolib, ushbu yo‘nalishdagi islohotlarimizni yanada qat’iy davom ettiramiz.

Hurmatli do‘stlar!

Ma’lumki, so‘nggi yillarda mamlakatimizda inson qadri, aholining huquq va manfaatlarini ta’minlash har qachongidan ham muhim ahamiyat kasb etmoqda. “Konstitutsiya – inson qadri, erkinlik, tenglik va adolat garovi!” degan ezgu g‘oya asosida o‘tkazilayotgan bu yilgi bayram tadbirlari orqali shu yo‘lda erishgan yutuqlarimiz chuqur tahlil qilinib, yangi va dolzarb vazifalar belgilab olinmoqda.

Keyingi vaqtda barcha soha va tarmoqlarda qo‘lga kiritayotgan natijalarimizga shu nuqtayi nazardan baho berar ekanmiz, ularning zamirida, eng avvalo, insonparvarlik va xalqparvarlik tamoyillari mujassam ekanini va ular o‘z samarasini berayotganini alohida qayd etish o‘rinlidir. Misollarga murojaat qiladigan bo‘lsak, joriy yilda aholi jon boshiga daromad 3 ming 500 dollarni tashkil etgani, maktabgacha ta’limda qamrov 78 foiz, oliy ta’limda esa 42 foizga yetgani, odamlarimizning o‘rtacha umr ko‘rish darajasi 73,8 yoshdan75,1 yoshga uzaygani va boshqa raqamlarni keltirish mumkin.

Konstitutsiyamizga asosan davlat zimmasiga yuklatilgan ijtimoiy majburiyatlarni bajarish hamda yurtimizda ijtimoiy davlat barpo etish borasida ham ulkan ishlar amalga oshirilmoqda. Xususan, 1 million nafardan ziyod fuqaro kambag‘allikdan chiqarildi, kambag‘allik darajasi 6,6 foizga tushirildi.

Iqtisodiyotni barqaror rivojlantirish, xalqimiz uchun munosib turmush darajasini ta’minlash, mustahkam huquqiy tizim va ochiq jamiyat barpo etish yo‘lidagi keng ko‘lamli islohotlarimiz dunyo jamoatchiligi tomonidan e’tirof etilmoqda.

Masalan, 2025 yilda Barqaror rivojlanish maqsadlari indeksida O‘zbekiston 19 pog‘ona yuqori ko‘tarilib, Sharqiy Yevropa va Markaziy Osiyo mintaqasida eng jadal rivojlanayotgan mamlakat sifatida qayd etildi. Global innovatsiya indeksida yurtimiz Markaziy va Janubiy Osiyo mamlakatlari bo‘yicha kuchli uchlikdan joy oldi. “S&P”, “Fitch” va “Moody's” kabi nufuzli xalqaro agentliklar tomonidan O‘zbekistonning suveren kredit reytingi oshirildi.

Nufuzli xalqaro anjuman – YUNЕSKO Bosh konferensiyasi so‘nggi 40 yil davomida birinchi marta Parijdan tashqarida, ya’ni, Samarqandda muvaffaqiyatli o‘tkazilgani ham jahon hamjamiyati tomonidan muhim voqea sifatida e’tirof etilmoqda.

Aziz va muhtaram yurtdoshlar!

Islohotlarimiz hal qiluvchi bosqichga kirayotgan bugungi kunda biz Konstitutsiyamizning har bir normasini davlat va jamiyat hayotida amaliy faoliyat mezoniga aylantirishimiz zarur. Ayniqsa, yoshlarimizga Asosiy qonunimizning mazmun-mohiyatini chuqur o‘rgatish, ularni konstitutsiyaviy qadriyatlar asosida yuksak ongli va vatanparvar fuqarolar, siyosiy tafakkur va huquqiy madaniyat egalari etib tarbiyalash oldimizda turgan g‘oyat muhim vazifadir.

Faqat Konstitutsiya va qonunlarimizga chuqur hurmat, puxta huquqiy bilim va amaliy tajriba asosidagina biz davlat va jamiyat boshqaruvida faol ishtirok etib, Vatan va xalq oldidagi farzandlik burchimizni sharaf bilan ado eta olamiz. Shundagina Bosh qomusimizning hayotbaxsh kuchi, bunyodkorlik salohiyati amalda yanada yorqin namoyon bo‘ladi.

Barchamiz uchun milliy mustaqilligimiz, g‘urur va iftixorimiz timsoli bo‘lgan Konstitutsiyamiz sharaflanadigan ushbu quvonchli ayyom munosabati bilan sizlarni yana bir bor chin dildan tabriklayman.

Siz, aziz yurtdoshlarimga sihat-salomatlik, baxt va omad, oilalaringizga tinchlik-totuvlik va farovonlik tilayman.

Konstitutsiyamiz va barcha yutuqlarimizning ijodkori bo‘lgan mard va olijanob xalqimiz doimo omon bo‘lsin!

 

Shavkat Mirziyoyev,

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti

MAQOLA