Sayt test holatida ishlamoqda!
17 Iyun, 2025   |   21 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:29
Asr
17:39
Shom
20:02
Xufton
21:40
Bismillah
17 Iyun, 2025, 21 Zulhijja, 1446

Jannat to‘lovi

30.05.2019   40358   2 min.
Jannat to‘lovi

Tanlovga!

Barchamiz nimadir xarid qilish uchun bozorga borganmiz. Narsalarning bahosi ularning sifatiga qarab belgilanishi barchamizga ma’lum. Masalan, siz uy sotib olmoqchisiz. Uyning qay darajada shinamligi va boshqa shart-sharoitiga qarab uning narxi belgilanadi. Uning shinamliklari ortgani sari bahosi ham oshib boraveradi. Barcha shart-sharoitlarga ega bo‘lgan uylarning bahosi o‘z-o‘zidan boshqalaridan keskin farq qiladi. Endi siz sotib olmoqchi bo‘lgan uy jannatda bo‘lsachi? Tabiiyki, uning bahosi ham siz to‘lashingiz mumkin bo‘lgan eng oliy “pul birligi” bilan belgilanadi.

Aslida, bu dunyo biz uchun jannat tomon yurib o‘tish yo‘li qilingan. Alloh taolo biz uchun belgilab qo‘ygan majburiyatlar biroz harakat va ozroq mashaqqatni talab qiladi. Namoz o‘qish, haj qilish va zakotni ado etish kabi barcha amallarda mashaqqat bo‘lmaganida jannat ham bo‘lmagan bo‘lardi. Ushbu mashaqqat bizning asl nafsimizga zid bo‘lgan amalni bajarishdan yuzaga keladi. Masalan, insonning nafsida mol-dunyoni yaxshi ko‘rish bor. Nafsimiz mol-dunyoni qo‘limizda tutib turishni, uni hech kimga bermaslikni talab qilsa shariat bizdan uning zakotini berishni talab etadi. Shunday qilib, biz nafsimizga zid bo‘lgan amalni bajarish bilan savobni qo‘lga kiritamiz va jannatning to‘lovini to‘laymiz. Xuddi shuningdek, ro‘za ham Alloh taolo bizga belgilagan farz amallar orasida eng mashaqqatlirog‘i sanaladi. Chunki, unda nafsimizga zid bo‘lgan bir emas, bir nechta – o‘zimiz xohlagancha taomlanishdan saqlanish, jinsiy ehtiyojdan tiyilish kabi amallarni bajarishimizga to‘g‘ri keladi. Shuning uchun ham Alloh taolo barcha ibodatlar bandaning o‘zi uchun ekanligi, faqatgina ro‘za U zot uchun bo‘lishi va ro‘zaning mukofotinini O‘zi berishini va’da qilgan.

Yuqorida uy sotib olish misolini besabab keltirib o‘tmadik. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam mashhur hadisi sharifda shunday marhamat qiladilar: “Albatta, jannatda Rayyon deb nomlanadigan eshik bor. Qiyomat kuni undan ro‘zadorlar kiradi, ulardan boshqalar undan kirmaydi…” (Buxoriy rivoyati).  Demak, kim jannatga Rayyon eshigidan kirishni, u yerdan o‘zi uchun qasrlar bunyod etishni istasa tabiatiga qanchalar zid bo‘lmasin ro‘za tutishi, u yerdagi xovlisi qanchalar go‘zal bo‘lishini istasa ushbu muborak oyda yaxshi amallarni ko‘paytirishi, bir so‘z bilan aytganda, fursat borida sarmoyasini yig‘ib jannat to‘lovini to‘lab qo‘yishi lozim bo‘ladi.

Iysoxon Yahyo tayyorladi

 

Ramazon-2019
Boshqa maqolalar

Bu vaqtda dunyoviy ishlar bilan shug‘ullanish makruh

16.06.2025   4624   1 min.
Bu vaqtda dunyoviy ishlar bilan shug‘ullanish makruh

Bomdod namozi kirgach to quyosh chiqquncha Qur’on tilovati, zikrlar, ilm yoki boshqa xayri ishlar bilan shug‘ullanish o‘rniga dunyoviy gap-so‘zlar bilan vaqt o‘tkazish makruhi tanzihiydir. Chunki bu vaqtda qilingan zikrlar uchun juda katta savoblar va’da qilingan, mo‘min bandaga bunday imkoniyatni boy berish to‘g‘ri kelmaydi.

Ilm bilan shug‘ullanish, solihlarning hikoyasini o‘qish yoki tinglash, mehmon bilan yoki hojati bor odam bilan gaplashish xayrli ish hisoblanadi, shuning uchun bular makruh emas, aksincha mustahab bo‘ladi.

Albatta, hojat yoki zarurat bo‘lgani uchun dunyoviy gaplar so‘zlashning hech qanday ziyoni yo‘q.

Prof. Dr. Saloh Abul Hojning «Til sayqali» kitobidan