Ramazon! Aytilishi oson, muddati naqadar oz, bir yilda bir mehmon.
Ramazon! Bir yilda bir kelasanu, lekin biz gunohkor, osiy bandalarning bir yil ichida yig‘ilib qolgan qanchadan-qancha gunohlarimiz, xatolarimiz va kamchiliklarimizni kechirilishiga sababchi bo‘lasan.
Ramazon! Senga ta’rif berish mening qo‘limdan kelmaydi, chunki sening tarifingni Alloh taolo bergan: «Ramazon oyi – odamlar uchun hidoyat (manbai) va to‘g‘ri yo‘l hamda ajrim etuvchi hujjatlardan iborat Qur’on nozil qilingan oydir...» (Baqara, 185).
Ramazon! Qadring shunchalar balandligidan ikki dunyoimiz saodati bo‘lgan Kalomulloh sening bag‘ringda nozil bo‘ldi. Darajangni yuksakligidan bizni gunohlar xorligidan, do‘zax olovidan himoya qiluvchi, shaytoni-la’inning ustidan g‘alaba garovi, jismimiz zakoti, jannatga elituvchi ko‘prik, ibodatini faqatgina O‘ziga xoslagan, mukofotini ham faqat O‘zi berguvchi amal, ya’ni ro‘za aynan senga xoslandi.
Ramazon! Senga qanday ta’rif berayki, suyukli habibimiz Muhammad (sollallohu alayhi va sallam) bizga xabarini bergan go‘zal ta’riflardan ortiq. Uzot (sollallohu alayhi va sallam): “Kim Ramazon ro‘zasini imon, ishonch bilan va savobidan umid qilib tutsa oldingi gunohlari mag‘firat qilinadi”, deganlar (Imom Buxoriy rivoyati).
Ramazon! Sening hurmatingdan jannatlar jilolanadi, jahannam eshiklari yopiladi, shaytonlar kishanlanadi. Qadringni balandligini madh etuvchi hadislar, xushxabarlar shu qadar ko‘pki, ulardan ortib qanday ta’rif berishni bilolmay xayronman. Agar menga sen uchun bir dona ta’rif berish kerak bo‘lganda senga “mo‘minning mavsumi” degan ta’rifni bergan bo‘lardim. Chunki suyukli payg‘ambarimizning quyidagi birgina hadisi shariflari senga bunday ta’rif berishimga sabab bo‘ldi. Rasululloh (sollallohu alayhi va sallam) aytdilar: “Kim Ramazon oyida zikr majlislarida hozir bo‘lsa, Alloh taolo uning xar bir qadamiga bir yillik ibodatning savobini yozadi va qiyomat kuni Arshning soyasida men bilan birga bo‘ladi. Kimki Ramazon oyida jamoat namozlarida bardavom bo‘lsa, Alloh taolo har bir rakatiga nurdan bo‘lgan bir shaharni beradi. Kim bu oyda ota-onasiga qo‘lidan kelgancha yaxshilik qilsa, Alloh taolo u bandaga muloyimlik va rahmat nazari bilan qaraydi va men uning kafili bo‘laman. Qaysi bir ayol Ramazon oyida o‘z erining roziligini talab qilsa, u uchun Alloh taoloning huzurida Maryam va Osiyo (roziyallohu anhum)larning savobiga ega bo‘ladi. Ushbu oyda kimki bir musulmonning bir hojatini chiqarsa, Alloh taolo uning ming-minglab hojatlarini ravo qiladi. Kimki Ramazon oyida muhtojga xayru saxovat qilsa Alloh taolo unga mingta yaxshilik yozadi, uning minglab gunohlarini o‘chiradi va uning darajotini ming pag‘ona ko‘taradi” (“Nuzxatul-majolis” kitobi).
Yana qanchadan-qancha ta’riflaring, sifatlaring, raxmatlaring va biz bilmagan sirlaring borki, ularni zikr qilishga zabonimiz, yozishga qalamimiz, sanashga sanoqlarimiz, o‘zgalarga yetkazishga ilmimiz yetmaydi. Qo‘limizdan kelgani shu ozgina ibodat, Robbimizga itoat, yaxshiliklaringdan umidvorlik, sening dunyolarga sig‘mas hurmatingni saqlash hamda Robbimizning bizga yuborgan bir oylik mehmoni oldida mezbonlik burchimizni chiroyli ado etish xolos.
Ramazon! Xar yilgidek bu yil ham sening iforingga chanqoq bo‘lgan do‘stlaringni suyuntir, qalblariga orom ber. Sening hurmatingni saqlagan, sendan unimli foydalangan, sen tufayli o‘ziga jannatni vojib qilib olgan har bir inson ikki dunyoda aziz bo‘lsin. Kimki senga yetsayu, sening qadringni bilmasa, hurmatingni saqlamasa, sen buyurgan amallarni qilib, sen qaytargan ma’siyatlardan qaytmagan holda, o‘ziga jannatni vojib qilolmasdan seni o‘tkazib yuborsa, uning burni yerga ishqalansin.
Mamatqulov Jaloliddin
Uchko‘prik tumani “Shox muqaddam” jome masjidi
imom-xatibi
Islomov Yorbek
Uchko‘prik tumani “Shox muqaddam” jome masjidi
imom noibi
Po vsemu Blijnemu Vostoku imeyutsya mesta, kotorie predaniya svyazivayut s prorokom Ibraximom, v tom chisle dom yego detstva, derevo, pod kotorim on vstretilsya s angelami, i yego mogila, soobshayet portal Atlas Islamica.
Rodnoy gorod proroka Ibraxima (mir yemu)
Po dannim izdaniya Islamosfera, mestom rojdeniya proroka Ibraxima (mir yemu) bibleyskiye teksti nazivayut Ur Xaldeyskiy ili Ur-Kasdim. V 1862 godu Genri Roulinson otojdestvil etot gorod s Tell-el-Mukayyarom bliz Nasirii, obichno izvestnim kak Ur na yuge Iraka. Vtoroye mesto, traditsionno schitayusheyesya mestom rojdeniya proroka, naxoditsya v okrestnostyax goroda Urfa (Shanliurfa) na yugo-vostoke sovremennoy Tursii.
Peshera, gde rodilsya prorok Ibraxim (mir yemu)
V komplekse mecheti Mevlid-i Xalil v Shanliurfe v Tursii imeyetsya peshera, v kotoroy, kak glasyat legendi, mat rodila budushego proroka. Ona pryatala yego tam sem let, potomu chto sar Nimrod velel ubivat vsex novorojdennix malchikov, kotorie mogli bi ugrojat yego vlasti. V peshere imeyetsya istochnik, voda kotorogo schitayetsya selebnoy.
Dom, gde provel detstvo prorok Ibraxim (mir yemu)
V sentre arxeologicheskogo kompleksa drevnego Ura, raspolojennogo v yujnom Irake v provinsii Tell-el-Mukayyar, pokazivayut dom, v kotorom, soglasno legendam, provel detstvo prorok. Dom imeyet pochti treugolnuyu formu i sostoit iz nebolshix komnat, zalov, proxodov, koridorov i arok.
Ozero Balikligyol
Takje izvestnoye kak ozero Xalil-ur-Raxman, eto ozero naxoditsya na yugo-zapade sentra goroda Shanliurfa, ryadom s mechetyami Mevlid-i Xalil i Rizvaniye. Soglasno predaniyam, imenno na etom meste bil razojjen koster, v kotoriy Nimrod brosil proroka Ibraxima (mir yemu). No ogon prevratilsya v ozero, a ugli – v ribu.
Kompleks Xaram al-Ibraxim
Etot kompleks, takje izvestniy kak Peshera Patriarxov ili Grobnitsa Patriarxov, sostoit iz ryada pesher, raspolojennix v samom serdse Starogo goroda Xevrona na yuge Zapadnogo berega v Palestine. Soglasno predaniyam, eto mesto bilo vikupleno Ibraximom (mir yemu) v kachestve mesta zaxoroneniya. Legendi utverjdayut, chto zdes poxoroneni sam prorok, yego jena Sara, sinovya Isxak (mir yemu) s Yakubom (mir yemu) i ix jeni. Takje soglasno nekotorim mestnim predaniyam, v Xaram al-Ibraxim naxodyatsya mogili proroka Yusufa (mir yemu), Adama (mir yemu) i Xavi.
Eto mesto yavlyayetsya svyatim dlya musulman, iudeyev i xristian.
Bir-Saba (Beer-Sheva)
Kak polagayut, etot arxeologicheskiy pamyatnik na yuge Palestini yavlyayetsya ostatkami drevnego goroda Beer-Sheva. Soglasno legendam, Ibraxim (mir yemu) razbil svoy shater i viril kolodes v Bir-Sabe, kotoroye togda bilo pustinnom mestom, schitavshimsya yujnoy granitsey Svyashennoy zemli (Al-Aksi). Zdes, u kolodsa, prorok zaklyuchil dogovor s filistimlyanskim sarem Avimelexom.
Etot samiy kolodes pokazivayut i seychas nedaleko ot Starogo goroda v Beer-Sheva na okkupirovannoy Izrailem palestinskoy territorii. Arxeologicheskiye issledovaniya pokazali, chto on otnositsya k vizantiyskomu periodu, poetomu utverjdayetsya, chto eto ne originalnoye soorujeniye, a yego analog, postroyenniy na tom je meste.
Xaran
Gorod Xaran, kotoriy upominayetsya v Biblii, pochti povsemestno otojdestvlyayetsya s Xarranom, gorodom, ruini kotorogo naxodyatsya na territorii sovremennoy Tursii v provinsii Shanliurfa. Soglasno yevreyskim istochnikam, v Xarane poselilsya Ibraxim (mir yemu) so svoyey semey vo vremya sledovaniya iz goroda Ur v Xanaan. Rasskazivayetsya, chto on jil tam do 75 let, prejde chem prodoljit svoy put po poveleniyu Allaxa.
Mamvriyskiy dub, ili Dub Ibraxima
Eto derevo, kotoroye takje nazivayut dubom Avraama, naxoditsya v dvux kilometrax k yugo-zapadu ot Mamre nedaleko ot Xevrona, na territorii pravoslavnogo monastirya Svyatoy Troitsi. Yego vozrast otsenivayetsya v 5000 let. Kak glasyat predaniya, pod nim prorok Ibraxim (mir yemu) prinimal angelov, kotorie posetili yego s vestyu o rojdenii u nego sina. Dub pochitalsya iudeyami i xristianami na protyajenii soten let, a v IV veke Konstantin postroil vozle nego serkov. Posle postroyki ogradi vokrug duba v 1970-x godax korni dereva bili povrejdeni, i ono nachalo zasixat. Posledniy zeleniy list na nem nablyudali v aprele 1996 goda. No v 1997 godu ot kornya nachal rasti noviy pobeg, kotoriy k nastoyashemu vremeni prevratilsya v kustistoye molodoye derevse.
Oazis al-Asad
Etot oazis, raspolojenniy nedaleko ot aviabazi Al-Asad v provinsii Anbar v Irake, takje nazivayut Oazisom Ibraxima ili Kolodsem Ibragima. Soglasno mestnim predaniyam beduinov, imenno zdes ostanovilsya Ibraxim (mir yemu) i yego semya na puti v Xanaan, kuda yego prizval Allax. Xotya net nikakix dokazatelstv pravdivosti etoy istorii, uchenie govoryat, chto proroku logichno bilo bi sledovat imenno cherez etu mestnost. Na pryamom puti v Palestinu net istochnikov presnoy vodi, poetomu on doljen bil dvigatsya vdol Yevfrata.
Makam Ibraxima – Mesto stoyaniya Ibraxima
Allax prikazal Ibraximu (mir yemu) postroit Kaabu, i prorok vmeste so svoim sinom Ismailom pristupil k rabote. Kogda steni zdaniya podnyalis vishe yego rosta, on podlojil pod nogi bolshoy kamen, chtobi vstat na nego. Na etom kamne, kotoriy seychas mojno uvidet na severnoy storone Kaabi, ostalsya otpechatok nogi Ibraxima (mir yemu). Svyatinyu zakrivayet metallicheskoye ograjdeniye.
Press-slujba Upravleniya musulman Uzbekistana