Sayt test holatida ishlamoqda!
06 Iyul, 2025   |   11 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:13
Quyosh
04:56
Peshin
12:33
Asr
17:42
Shom
20:03
Xufton
21:39
Bismillah
06 Iyul, 2025, 11 Muharram, 1447

Muqaddas qadamjolar, tariximizni ilmiy asosda o‘rganish vazifasi qo‘yildi

08.04.2019   4784   3 min.
Muqaddas qadamjolar, tariximizni ilmiy asosda o‘rganish vazifasi qo‘yildi
Prezident Shavkat Mirziyoyev Xalqaro baxshichilik san’ati festivalining ochilish marosimida ishtirok etish uchun 6 aprel kuni Surxondaryo viloyatida bo‘ldi. Davlatimiz rahbari tashrif doirasida Termiz yaqinidagi Sulton Saodat yodgorlik majmuasini ziyorat qildi, majmuada mahalliy va xorijiy ziyoratchilar uchun qulay sharoit yaratish, uni yanada obod qilish bo‘yicha ko‘rsatmalar berdi.
 
O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Usmonxon Alimov Sulton Saodat yodgorlik majmuasining musulmon olamida tutgan o‘rni xaqida O‘zA muxbiriga eksklyuziv intervyu berdi:
 
– Bismillohir rohmonir rohiym. Ollohga beadad shukronalar bo‘lsinki. yurtimizga juda ham ulug‘ ne’matlar, tinchlik-osoyishtalikni berdi. Bugun Prezidentimiz rahbarligida mamlakatimizda barcha sohalarda katta katta islohotlar amalga oshirilmoqda. Xususan, diniy sohada ham. Ulug‘ allomalar, ma’rifatparvar zotlar mangu qo‘nim topgan joylarni obod qilishga katta e’tibor berilayapti. Davlatimiz rahbari Surxondaryo viloyatiga tashriflari doirasida Sulton Saodat yodgorlik majmuasini ziyorat qildi.
 
Bu majmuada Payg‘ambarimiz Muhammad (s.a.v)ning qizlari Fotima onamizning beshinchi avlod nabirasi Hasan al-Amir mangu qo‘nim topgan. Bu ulug‘ zot Termiz amirlarining sultoni bo‘lgan.
 
Manbalarda qayd etilishicha, Hasan al-Amir o‘z yaqinlari bilan Samarqandga ko‘chib kelgan. Bu yerda o‘n yillar yashab ma’rifat tarqatish, xalqni birdamlikka chorlash bilan mashg‘ul bo‘lgan. Shundan so‘ng Balxga ko‘chadi. U yerda bir muddat yashaydi, taxminan 865 yilda Termizga qelib, umrining oxirigaga yashab qoladi.Shu yerda dafn etiladi. Asrlar davomida u mo‘tabar zotning avlodlari uchun ham mahobatli maqbaralar qurilgan.
 
Sulton Saodat, Sayyidlar sultoni degan ma’noni anglatadi. Shuning uchun ham bu joyning maqomi ulug‘, ruhoniyati baland. Kimki kelib ziyorat qilsa, o‘ziga ma’rifat, ulgu oladi. 
 
O‘z davrida buyuk allomalarimiz, olimlarimiz sayyidlarning duolarini olganlar, ularga e’htirom ko‘rsatganlar. “Temir tuzuklari”da qayd etilishicha, Sohibqiron Amir Temur Hindistonga yurishlari chog‘ida hamisha Termiz sayyidlari xonadonida to‘xtab, mehmon bo‘lgani qayd etilgan. Sayyidlardan bir qanchasi Sohibqironning yurishlarida qatnashgani aytilgan. Sayyidlar o‘z xalqiga Vataniga sadoqatini izhor qilgan. Amir Temur o‘z tuzuklarida men sayyidlarni, ilm-ahlini hurmat qilar edim, degan bitiklarini qoldirgan.
 
Sulton Saodat ziyoratgohi obodonlashtirilgan bo‘lishiga qaramay, boshqa ziyoratgohlarga nisbatan kam ma’lumot berilgan. Bizning tarixmiz juda boy. Lekin o‘rganilmagan jihatlari ko‘p.
 
Prezidentimiz bu muqaddas qadamjoga tashrif chog‘ida yoshlarimiga tariximizni ilmiy asosda tushuntirish, bu ulug‘ zotlar qanday ishlarni amalga oshirganliklarini, Vataniga sodiqligini, ilm-ma’rifatini o‘rganish yuzasidan ko‘rsatma berdilar. Shu joyda qisqa muddatli o‘qishlarni tashkil qilishni taklif etdilar. Unda yoshlar va mutaxassislarga tariximizdan bilim beriladi.
 
Mana shunday ulug‘ zotlarni yo‘lidan borsak, ular qoldirgan ma’rifatni o‘rgansak yurtimizda amalga oshirilayotgan islohotlarga o‘z hissamizni qo‘shgan bo‘lamiz. 
 

 

Ziyodulla Jonibekov, O‘zA
O'zbekiston yangiliklari
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Har qanday qoraning ichida oq bor

04.07.2025   1537   4 min.
Har qanday qoraning ichida oq bor

Bismillahir Rohmanir Rohiym

ismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Qavming yangi musulmon bo‘lmaganida...

Oisha onamiz roziyallohu anho Nabiy sollallohu alayhi vasallamdan Hijri Ismoil haqida so‘radilar:

- Ey Allohning Rasuli! U ham Ka’badanmi?

- Ha, u ham Ka’badan!

- Nima uchun uni Ka’baning ichiga kiritishmagan?

- Chunki o‘shanda qavmingning nafaqasi yetmay qolgan!

- Nega Ka’baning eshigi baland qurilgan?

- Qavming o‘zi istaganiga Ka’baga kirishga ruxsat berib, istamaganiga ruxsat bermaslik uchun! So‘ngra Nabiy sollallohu alayhi vasallam yana dedilar:

Agar qavming yangi musulmon bo‘lmaganida va ularning qalbi inkor qilishidan qo‘rqmaganimda, Ka’bani buzishga amr qilar va undan chiqarilgan narsalarni yana uning ichiga kiritib, boshqatdan qurar edim. Uni yerga barobar etib, ikki eshik qilardim. Biri sharqiy tomonida, ikkinchisi g‘arbiy tomonida. Uni Ibrohim alayhissalomning poydevoriga yetkazardim!

Abdulloh ibn Zubayr roziyallohu anhumo Hijozda hukmronlikni qo‘lga kiritgach, xolasi Oisha onamiz unga yuqoridagi hadisni aytib berdilar. U Ka’bani buzib Ibrohim alayhissalomning davridagidek qilib qurdi. So‘ngra Hajjoj Abdulloh ibn Zubayrni qatl etgach, Ka’bani buzib, yana Quraysh mushriklari davridagidek qilib qurdi.

Abbosiylardan Abu Ja’far Mansur xalifa bo‘lgach, Ka’bani buzib, yana Ibrohim alayhissalom davridagidek qilib qurmoqchi bo‘ldi. Bu to‘g‘risida imom Molik rohimahulloh bilan maslahat qildi. Imom Molik rohimahulloh unga dedilar:

- Menimcha, uni hozirgi holida qoldirganing yaxshi. Yo‘qsa, Ka’ba podshohlar o‘rtasida o‘yinga aylanadi!

Bizga kerakli nuqta Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning «Qavming yangi musulmon bo‘lmaganida edi...» degan gaplaridir!

Nabiy sollallohu alayhi vasallam Oisha onamizga bugungi Ka’bani Ibrohim alayhissalom davridagi Ka’ba emasligini, uni buzishni, Ibrohim alayhissalom qanday qurgan bo‘lsalar, shunday qilib qayta qurishni istayotganlarini aytyaptilar. Ammo Fathdan so‘ng islomga yangi kirgan qurayshliklarning iymonidan xavfsirayaptilar. Bu u zotning chiroyli siyosatlarini, foyda bilan zararning rioyasini qilganlarini anglatadi!

Islomda zararni daf qilish foyda keltirishdan oldinda turadi. Masalan, bir to‘g‘ri ish bor. Ammo uni qilsangiz, ortidan zarar keladi. Yaxshisi, uni qilmasligingiz kerak. Ana shu narsa muhim bir hayot darsidir!

Gohida bir qizni boshqa bir munosib bo‘lmagan kishiga turmushga berib zulm qilib qo‘yamiz. U qizimiz turmush o‘rtog‘i bilan yashay olmaydi. Undan ajralishga harakat qiladi. Bu unga foydali bo‘lib ko‘rinadi. Ammo bu ajralishdan o‘rtadagi farzandlar uvol bo‘lishi mumkin. Ona farzandlarini o‘zi bilan olib keta olmaydi yoki ularni tashlab ham keta olmaydi. Ana shunaqa paytda savob umidida uni sabrga chaqiriladi, ajralishga undalmaydi. Chunki ajralishda bir kishiga manfaat, ammo bir necha kishiga zarar bor!

Hayotdagi barcha ishlarni shunga qiyos qiling. Hayotda hamma narsa bir xil emas. Bir narsa ziyoda bo‘ladi, yana bir narsa ikkita narsaga teng bo‘ladi. Bu hayot chigal. Bunda har qanday oqning ichida qora bor. Har qanday qoraning ichida esa oq bor. Oqil inson o‘zidagi ko‘p oqni saqlab qolish uchun ozgina qorani qabul qiladi.

Umar roziyallohu anhu ajoyib gap aytganlar: «Yomondan yaxshini ajratib olgan inson ziyrak emas, ikkita yomondan yaxshisini ajratib olgan inson ziyrakdir».

Hayot bizni gohida ikkita achchiq narsadan birini tanlashga majbur qiladi. Zakiy inson to‘g‘ri amalda bo‘lgan, yaqinlashib yurgan va foyda bilan zarar o‘rtasini solishtira oladigan kishidir. Haq deb hamma narsa aytilavermaydi!


«Nabaviy tarbiya» kitobi asosida tayyorlandi

Maqolalar