Mavlid – Rasululloh sollallohu alayhi va sallamning tavalludlari, tug‘ilgan joyi va zamoni, Payg‘ambar alayhissalomning tavalludi munosabati bilan o‘tkaziladigan marosimga berilgan nom. Shuningdek, Payg‘ambar alayhissalomning tug‘ilishlariga bag‘ishlangan manzumalar va nasriy asarlar ham mavlud deb ataladi. Shu nuqtayi nazardan, Payg‘ambar alayhissalomning tug‘ilgan kuni “mavlid”, tug‘ilgan oyi “mavlid oyi”, tug‘ilgan kechasi “mavlid kechasi” deb ataladi. Asli “mavlid” bo‘lgan mazkur kalima tilimizda “mavlud” shaklida ham qo‘llaniladi.
“Mavlid” kechasi qanday kecha? U Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallam dunyoga kelgan kecha bo‘lib, “Qadr kechasi”, “Me’roj kechasi”, “arafa kechasi”, “juma kecha” kabi muborak kunlar va kechalar sirasida o‘ziga xos ahamiyatli kechadir. Hatto Qadr kechasidan-da e’tiborli kecha deguvchilar ham bor.
Payg‘ambar sollallohu alayhi va sallamning tug‘ilgan kuni qaysi kun ekanini u zotning o‘zlari aytganlar. Xususan, hadisi shariflardan birida u zotdan nega dushanba kuni ro‘za tutishlarining sababini so‘rashganida, “Men dushanba kuni tug‘ildim va Qur’oni karim menga dushanba kuni nozil bo‘ldi”, deb javob berganlari aytiladi...
O‘MI Matbuot xizmati
"...Ogoh bo‘ling, Allohni eslash bilan qalblar orom oladi" (Ra’d surasi, 28-oyat).
"Bas, Meni yod etingiz, (Men ham) sizlarni yod etaman..." (Baqara surasi, 152-oyat).
"...Allohni ko‘p eslovchi erkaklar va (Allohni ko‘p) eslovchi ayollar - ular uchun Alloh mag‘firat va ulug‘ mukofotni (ya’ni jannatni) tayyorlab qo‘ygandir" (Ahzob surasi, 35-oyat).
"...Ey imon keltirganlar! Alloh doim yodingizda bo‘lsin" (Ahzob surasi, 41-oyat).
"Ey imon keltirganlar! Na mol-dunyolaringiz va na farzandlaringiz sizlarni Allohning zikridan (Unga ibodat qilishdan) chalg‘itib qo‘ymasin!.." (Munofiqun surasi, 9-oyat).
"Biron narsa haqida: "Men, albatta, ertaga shuni qiluvchiman", deya ko‘rmang! Illo, "Inshaalloh (Alloh xohlasa)" (deng. Bu so‘zni) unutgan vaqtingizda (yodingizga kelishi bilan) Robbingizni zikr qiling (ya’ni, "inshaalloh", deng) va: "Shoyad, Robbim meni bundan ham yaqinroq To‘g‘ri yo‘lga hidoyat etsa", deng!" (Kahf surasi, 23-24-oyatlar).
"...(Tongda uyqudan) turgan paytingizda, Robbingizga hamd bilan tasbeh ayting! Shuningdek, tundan (ma’lum vaqt ajratib) va yulduzlar yuz o‘girgach (botgan, saharda) ham, Unga tasbeh ayting!" (Tur surasi, 48-49-oyatlar).
"Ey imon keltirganlar! Biron to‘daga to‘qnash kelsangiz, sabot (va matonat) bilan turingiz va Allohni ko‘p yod etingiz, shoyad (shunda) najot topsangiz!" (Anfol surasi, 45-oyat).
Sahih hadisda aytiladi: "Parvardigorini eslovchi bilan eslamaydigan odamning o‘xshashi huddi tirik bilan o‘lik kabidir".
Rasululloh sollallohu alayhi vassalam: "Yolg‘iz holda qolganlar o‘zib ketdilar", dedilar. Sahobalar: "Ular kimlar, ey Allohning elchisi", deb so‘rashdi. Shunda u zot: "Allohni ko‘p eslaydigan erkaklar va ko‘p eslamaydigan ayollardir", deb javob berdilar.
Rasululloh sollallohu alayhi vasallam sahobalariga: "Sizlarga amallardan eng afzalining xabarini beraymi? Bu amal Rabbingiz oldida eng pok, sizlar uchun oltin-kumushni infoq qilishdan ham yaxshiroq, dushmanga, yo‘liqib, g‘azot qilishdan ham afzalroqdir", dedilar. Sahobalar: "Ha, ayting, yo Allohning elchisi", deyishdi. U zot: "Bu (amal) Allohni eslashdir", deb javob berdilar.
Yana bir hadisda: "Bir kishi Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning huzurlariga kelib: "Yo Allohning elchisi, Islom buyurgan amallar menga ko‘plik qilmoqda. Yoshim ham ulg‘ayib qoldi. Shuning uchun men mahkam ushlashim kerak bo‘lgan amalni ayting", dedi. Shunda u zot alayhissalom: "Tiling doim Allohning zikri bilan nam bo‘lsin", dedilar.
"O‘kinma" kitobidan