Sayt test holatida ishlamoqda!
24 Noyabr, 2025   |   3 Jumadul soni, 1447

Toshkent shahri
Tong
05:58
Quyosh
07:22
Peshin
12:15
Asr
15:16
Shom
17:01
Xufton
18:18
Bismillah
24 Noyabr, 2025, 3 Jumadul soni, 1447

Qiyomatli uch do‘st

16.11.2018   12388   2 min.
Qiyomatli uch do‘st

Kunlardan bir kun Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ansoriy sahobiylardan birining bog‘iga kirdilar. Bog‘ning salqinroq bir joyida suvi qurib qolgan bir kichikroq quduq bor edi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam kelib shu quduqqa muborak oyoqlarini solib o‘tirdilar. Ortlaridan Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhu u zotni qidirib kelib, u kishi ham oyoqlarini solib o‘tirdilar, ketlaridan Umar ibn Xattob roziyallohu anhu kelib, xuddi shunday o‘tirdilar. So‘ng Usmon ibn Affon roziyallohu anhu kelib qoldilar. Holbuki, u kishiga bu quduqda joy qolmaganligi uchun boshqa joyga o‘tirdilar. Alloh taoloning taqdiri bilan bu ajralmas uch do‘stning bir quduqqa oyoqlarini solib o‘tirishlari hikmati ularning qabrlari bir joydaligiga bog‘liq bo‘ldi…

Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning kasalliklari kuchayib ketganidan keyin barcha ayollaridan Oisha roziyallohu anhoning uyida qolishga izn so‘radlar. Chunki, Oisha roziyallohu anho ayollarining ichida eng yoshi edilar. Ayollari ruxsat bergach, o‘sha uyda turdilar va shu uyda, oltmish uch yoshlarida vafot etdilar. Dafn etilgan joylari ham shu uy bo‘ldi.

Ma’lumki, Rasululloh sollallohu alayhi vasallamdan keyin o‘rinlariga Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhu xalifa bo‘lganlar. Abu Bakr roziyallohu anhu “Vafot etganimda meni Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning oyoq tomonlariga dafn etinglar”, deb iltimos qildilar. Barcha bunga rozi bo‘ldi. U zot ham oltmish uch yoshlarida vafot etdilar va vasiyat qilgan joylariga, Oisha onamizning uyi, Nabiy alayhissalomning oyoq taraflariga dafn etildilar.

Vafotlaridan keyin o‘rnilariga Umar ibn Xattob roziyallohu anhu xalifa bo‘ldilar. U zot ham vafot etsalar, Oisha roziyallohu anhodan shu uyga qo‘yilishga ruxsat so‘radilar. Shunda Oisha roziyallohu anho: “Men bu joyni o‘zimga saqlayotgan edim, mayli, o‘rnimni Umarga berdim” dedilar. Hikmatni qarangki, Umar ibn Xattob roziyallohu anhu ham oltmish uch yoshlarida vafot etib, shu uyga dafn etildilar. Bu uyda bo‘sh joy qolmaganligi bois Oisha roziyallohu anho boshqa yerga qo‘yildilar.

“Qiyomatli do‘st – ajralmas”, deb, bekorga aytilmaydi. Mana bir ming to‘rt yuz yildan o‘tibdiki, bu uch do‘st hali ham bir uyda, bir joyda, hali ham birgalar..!

Siyrat va islom tarixi
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Farishta javob qaytarib turgan edi!

24.11.2025   75   3 min.
Farishta javob qaytarib turgan edi!

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

Bir kishi Abu Bakr Siddiq roziyallohu anhuni haqorat qildi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam ham o‘sha yerda edilar. Abu Bakr roziyallohu anhu u kishiga hech narsa demadi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam bundan ajablanib, tabassum qilib o‘tirdilar. Haligi kishi so‘kishni haddan oshirganidan so‘ng Abu Bakr roziyallohu anhu bir narsa deb unga javob qaytardi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam achchiqlanib turib ketdilar. Shunda Abu Bakr roziyallohu anhu Rasululloh sollallohu alayhi vasallamning ortlaridan borib so‘radi:

- Ey Allohning Rasuli! U meni so‘kkanida o‘tirdingiz, ammo men javob qaytarganimda g‘azablanib turib ketdingiz?!

Nabiy alayhissalom dedilar:

- Bir farishta sen bilan birga bo‘lib, haligi so‘kkan kishiga javob qaytarib turgan edi. Sen javob qaytarishni boshlaganingda farishta ketib, shayton keldi. Men shayton bilan bir joyda o‘tirmayman!

So‘ngra yana dedilar:

- Uchta narsa haqdir: zulm ko‘rgan kishi zulmga sabr etsa, Alloh uning izzatini oshiradi; bir banda kishilarga saxovat qilsa, Alloh uning molini yanada ko‘paytiradi; kim tilanish eshigini ochsa, Alloh unga faqirlik eshigini ochadi!

Agar bir kishini o‘z axloq darajangizga ko‘tarishga kuchingiz yetmasa, hech bo‘lmaganda uning axloqi darajasiga tushmang. Pastkash insonga qarshi uning quroli bilan kurashsangiz, u bilan teng bo‘lib qolasiz. Shallaqini shallaqilik bilan qaytarish ham shallaqilikdir. Agar fazilat sohibi janjal qilib pastkashlar kabi tubanlikka tushsa, bu zaminda fazilat sohiblari qolmagan bo‘lardi!


Mark Tven aytadi: «Ahmoqlar bilan tortishma. Chunki ular seni oldin o‘zlarining darajalariga tushirib olib, so‘ngra osonlik bilan yengishadi!».

Inglizlarning ham shunga yaqin maqoli bor: «Cho‘chqa bilan balchiqda olishma. Aks holda, sen rasvo bo‘lasan, u esa maza qiladi. Zero, ifloslik uning hayot uslubidir!».

Biz oldimizda bo‘layotgan har qanday janjalga aralashavermasligimiz lozim.

Birov chaqirsa, urushga qo‘shilib ketaverishimiz to‘g‘ri emas. Shunday janglar borki, faqat unga qo‘shilmagan odamgina g‘alaba qozonadi!

O‘zingizni bilmaslikka soling, ko‘z yuming. Zero, o‘zni bilmaslikka solish payg‘ambarlar xulqidandir.

«Yusuf buni ko‘ngliga tugib qo‘ydi. Ularga oshkor qilmadi!»


Imom Ahmad rohimahulloh aytadi:

«Ofiyatning o‘ndan to‘qqizi o‘zni bilmaslikka solishdadir».


Imom Shofi’iy rohimahullohning gapidan shoir Abu Tamom o‘zining quyidagi baytiga ilhom olgan:

«Ahmoq kishi qavmiga oqsoqol bo‘la olmaydi. Ammo qavmning oqsoqoli o‘zini ba’zan ahmoqlikka sola olishi kerak!».

 

«Nabaviy tarbiya» kitobi asosida tayyorlandi

Maqolalar