Sayt test holatida ishlamoqda!
02 May, 2025   |   4 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:50
Quyosh
05:19
Peshin
12:25
Asr
17:17
Shom
19:24
Xufton
20:48
Bismillah
02 May, 2025, 4 Zulqa`da, 1446

G‘aflat uyqusi

24.08.2018   5650   4 min.
G‘aflat uyqusi

Insonning kelajak oldidagi eng katta burchi – farzand tarbiyasidir. Chunki jamiyatning ertangi kuni farzandlarimizga bergan tarbiyamizga bog‘liq. Bu shunday mas’uliyatki, bundan aslo g‘aflatda qolmaslik lozim.

Oisha raziyallohu anhodan rivoyat qilinadi. Rasululloh sollallohu alayhi va sallam aytdilar: “Kishi yeydigan narsalarning eng pokizarog‘i kasbidandir. Albatta, farzandi ham uning kasbidandir” (Imom Ahmad, Imom Termiziy rivoyati).

Farzand inson kasbining mahsuli kabi ekan, undan go‘zal hosil olish uchun qanday ko‘chat parvarish qilingani va qanday yerga ekilganiga yaxshi ahamiyat berish lozim. Toki “ko‘chat”ning urug‘i puchak bo‘lib qolmasin. Keyin esa, “urug‘ qadalguvchi yer”ning pokizasini tanlash lozim. Ko‘cha-ko‘yda ko‘rinib, tashqi go‘zalligi yoqib qolgan ayolga uylanaverishlik farzandning otasi zimmasidagi haqga xiyonatdir.

Ana undan keyin xotin bilan qo‘shilish Allohning zikrisiz bo‘lmasligi kerak. Doimiy parvarish halollikni talab qiladi. Farzand tug‘ilgach shariatga muvofiq chiroyli ism qo‘yish, faqat halol parvarish qilish, aqlini taniy boshlagach imon kalimasini, asta sekin suralarni yodlatib, o‘ng qo‘lida ovqatlanish va boshqa odoblarni o‘rgatish lozim.

“Nima eksang, shuni o‘rasan”, deganlaridek, ota-ona odob-axloqda, ahillikda va taqvoda umr o‘tkazsin, toki o‘zidan yetishib chiqqan meva yaxshi hosil bersin.

Sobit Banoniy rahimahulloh aytadi: “Rivoyat qilinishicha bir kishi otasini bir joyda urayotgan edi. Undan:

  • Bu nima ish? – deb so‘rashdi. Shunda ota aytdi:
  • Uni tek qo‘yinglar. Men ham shu joyda otamni urgan edim. Endi o‘g‘limdan qaytdi. U meni shu joyda urmoqda. Bu o‘shaning jazosi. Uni malomat qilmanglar!

Abu Lays Samarqandiy aytadi: “Kim ota-onasiga osiylik qilsa, bolasidan xursandchilik ko‘rmaydi”.

Odoblarning eng yaxshisi – chiroyli o‘rnak bo‘lish. Bunda ota-onaning tarbiyali bo‘lishi muhim. Lekin bu so‘zlar bugungi kunlarning armonlari bo‘lib borayotir.

Internet tarmoqlarida bir ibratli hikoyaga ko‘zim tushdi. Unda yozilishicha bir ishbilarmon tadbirkor odatiga ko‘ra yarim tunga yaqin uyiga keldi. Uni kichkintoy o‘g‘ilchasi kutib turar edi.

— Dadajon, sizdan bir narsani so‘rasam maylimi? – deb so‘radi bola.

— Mayli, – dedi ota.

— Bir soatda qancha pul topasiz?

— Bu senga nimaga kerak?

— Bilgim kelyapti-da.

— Boringki, yuz ming so‘m toparman, dedi ota o‘zicha xomcho‘t qilib.

Bola ham o‘zicha bir narsalarni hisob qildi va:

— Unday bo‘lsa menga ellik ming so‘m berib turing? – dedi.

— Sen mendan pul olish uchun shunday mug‘ombirlik qilyapsanmi?! Bor, xonangga kirib uxlab, damingni ol! – jahli chiqdi otaning.

Noiloj qolgan bola indamasdan xonasiga kirib ketdi. Charchaganidan asabiylashgan ota birozdan keyin charchog‘i yozilib, sal hovridan tushdi. Keyin o‘ziga-o‘zi: “O‘z bolamga shunchalik qattiqqo‘llik qilib yubordim. Ehtimol o‘g‘lim shu ellik ming so‘mga rostdan ham muhtoj bo‘lib qolgandur. Axir doim ham bunaqa pul so‘rayvermaydi-ku” deb, asta o‘g‘lining xonasi tomon yurdi. Eshikni ochib so‘radi:

— O‘g‘lim, uxlamadingmi?

— Yo‘q, hali.

— Kun bo‘yi ishlar bilan ovora bo‘lib, charchagan edim. Turli odamlar bilan muloqotda bo‘lishga to‘g‘ri keladi. Shuning alamini sendan olib xato qilibman. Mana senga ellik ming.

Bola xursand bo‘lib ketdi:

— Rahmat, dadajon! Men Sizni yaxshi ko‘raman!

So‘ng yostig‘ining tagidan yana ozgina mayda pullarni oldi-da, qo‘shib sanay boshladi. Otaning yana jahli chiqdi:

— Shuncha puling bo‘lib turib yana so‘radingmi?!

— Ha, dadajon! Bu pullarim yetmayotgan edi. Mana endi yuz ming bo‘ldi. Shu pulni sizga beray, men uchun bir soat ajrating.

Bugun g‘aflat uyqusidan uyg‘onmoq kerak. Inson o‘z oilasidagi farzandiga befarq bo‘lishga haqqi yo‘q. Qahramon shoirimiz aytganlaridek:

Marsga to‘p otquvchi — sen,

Zuhroni uyg‘otquchi — sen,

Uyquda qotquchi — sen,

Uyg‘on o‘zing, uyg‘on o‘zing.

 

Ulug‘bek qori YO‘LDOSHЕV,

Asaka tumani “Xolid ibn Valid” jome masjidi xodimi

 

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

"Yog‘ochli sardoba" – Sirdaryoning turizm salohiyatini ochuvchi noyob yodgorlik

02.05.2025   1954   2 min.

Sirdaryo viloyatida joylashgan tarixiy va madaniy obidalar orasida XVI asrga tegishli "Yog‘ochli sardoba" alohida ahamiyatga ega. Buxoro xoni Abdullaxon II davrida, 1580 yilda qurilgan mazkur gidrotexnik inshoot nafaqat o‘tmishdan darak beradi, balki hozirgi kunda viloyat turizm salohiyatini rivojlantirishda muhim ahamiyat kasb etmoqda. 
 

Har bir tarixiy obida – xalqimiz tarixi va madaniyatining guvohi. Mirzacho‘l hududida joylashgan “Yog‘ochli sardoba” ham ana shunday noyob yodgorliklardan bo‘lib, uning me’moriy tuzilishi va muhandislik yechimi o‘z davrining ilg‘or bilimlariga tayanilganini ko‘rsatadi.


– Sardobaning gumbazsimon tuzilishi, 15 metrlik ichki diametri va 12 metr balandligi uni nafaqat amaliyotda samarali, balki arxitektura jihatdan ham o‘ziga xos namuna sifatida namoyon etadi. Yerdan ikki metr balandlikdagi tuynuklar, salqinlikni saqlovchi ventilyatsiya tizimi, simmetriyali qurilishi va devor qalinligining yuqoriga ko‘tarilgan sari yupqalashib borishi – bularning barchasi sardobaning betakrorligigidan dalolat beradi,– deydi tarixchi-arxeolog Solijon Qudratov.


Sardobaga arksimon kirish qismi orqali g‘ishtli zinapoyalardan foydalanib tushiladi. Kirish qismidagi yo‘lakcha ustidan esa xizmatchilar uchun maxsus xonalarga chiqish mumkin bo‘lgan aylanma zinapoya qurilgan.


So‘nggi yillarda mamlakatimizda turizmni rivojlantirishga alohida e’tibor qaratilayotgan bir paytda “Yog‘ochli sardoba” ham qayta tiklash ishlari doirasida o‘rganilmoqda. Ba’zi rekonstruksiya ishlari boshlangan bo‘lsa-da, ma’lum texnik va moliyaviy sabablarga ko‘ra, qurilish vaqtincha to‘xtab qolgan.


– Endi bu maskanni to‘liq ta’mirlab, turistik marshrutlarga qo‘shish, atrofida dam olish maskanlari, suv yo‘llari, mahalliy hunarmandchilik obyektlarini rivojlantirish rejalashtirilgan. Bunda davlat-xususiy sheriklik asosida yosh tadbirkorlarni ham jalb etish ko‘zda tutilmoqda, – deydi Sirdaryo viloyat hokimining o‘rinbosari Shohruh Isoqulov.


“Toshkent – Samarqand – Buxoro” magistral yo‘li bo‘ylab joylashgan “Yog‘ochli sardoba” hozirning o‘zidayoq sayohatchilar diqqatini o‘ziga tortmoqda. Shu bois, yaqin istiqbolda bu inshoot nafaqat tarixiy yodgorlik, balki madaniy-ma’rifiy tadbirlar o‘tkaziladigan, mahalliy va xalqaro turizmni qo‘llab-quvvatlaydigan muhim markazga aylanishi, shubhasiz. 


G‘ulom Primov, O‘zA muxbiri

O'zbekiston yangiliklari