Sayt test holatida ishlamoqda!
10 Iyul, 2025   |   15 Muharram, 1447

Toshkent shahri
Tong
03:17
Quyosh
04:59
Peshin
12:33
Asr
17:41
Shom
20:02
Xufton
21:36
Bismillah
10 Iyul, 2025, 15 Muharram, 1447

Vitr namozi haqida

06.11.2017   42936   15 min.
Vitr namozi haqida

عن عائشة رضى الله عنها "أن النبى صلى الله عليهِ وسلم كان يصلىِّ إحدى عشرة ركعة، كانت تلك صلاته – تعنى  بالليلِ – فيسجدُ السجدة من ذلك قدْر ما يقرأ أحدُكُم خمسين آية قبل أن يرفع رأسه، ويركعُ ركعتينِ قبل صلاةِ الفجرِ ثُمّ يضطجعُ على شقه الأيمنِ حتى يأتيه المؤذنُ للصلاةِ"

Oisha roziyallohu anhodan rivoyat qilinadi:

“Nabiy sollallohu alayhi va sallam tunda o‘n bir rakat namoz o‘qirdilar. Shu  namozlarida bir sajda qilsalar uning miqdori sizlardan biringiz o‘rtacha ellik oyat o‘qiydigan darajada bo‘lardi. So‘ng boshlarini sajdadan ko‘tarardilar va bomdod nomozidan (ya’ni farzidan) oldin ikki rakat namoz o‘qib,  o‘ng tomonlariga yonboshlardilar to muazzin namozga chaqirib kelguncha (ya’ni bomdodni farzini masjidda jamoatga o‘qib berishni so‘rab kelguncha)”, dedilar.

Sharh: Vitrning lug‘aviy ma’nosi toq, deganidir. Ammo vitrning hukmida mazhab imomlari ixtilof qilishgan. Bizning Hanafiy mazhabimizda Rasulullohning sollallohu alayhi va sallam quyidagi “Albatta Alloh sizlarga bir namozni ziyoda qildi, o‘sha namoz vitrdir” so‘zlariga asoslanib vojib, deyilgan.

Demak, Hanafiy mazhabida vitr namozi vojib, boshqa mazhablar esa vojib emas, deyishgan. Chunki Hanafiy mazhabidan boshqa mazhablarda farz va vojib tushunchalari bir ma’noni, ya’ni Hanafiy mazhabidagi farz ma’nosini anglatadi. Shuning uchun besh vaqt namoz farzligi haqidagi dalil va hujjatlarni keltirib, uch mazhab vakillari vitrni ham vojib, desak olti vaqt namoz bo‘lib qoladi, degan fikrga borishgan. Hanafiy mazhabimizda esa, farz bilan sunnatning orasida vojib borligi va vitr namozi haqidagi dalillar farzdan kuchsiz, sunnatdan kuchli bo‘lgani uchun vojib, deydilar.

Rasululloh sollallohu alayhi va sallam tunda o‘n bir rakat namoz o‘qishni odat qilgandilar. Uni shu darajada chiroyli ado etib, qiroat, ruku’ va sajdalarni uzun qilardilar. Sajdalarining miqdori sizlardan biringiz mo‘tadil holatda Allohning kitobidan ellik oyat o‘qish miqdoricha bo‘lar edi. Bu kabi amal musulmonlar Allohga yuzlanishga, ibodatni g‘aflat paytida ko‘paytirishga undash ma’nosida edi. Ruku’ va sajdalarida “Subhonakallohumma va bihamdika Allohummag‘firliydeb ko‘p aytardilar. Shuningdek, bomdod namozi farzidan oldin ikki rakat namoz o‘qirdilar. Keyin muazzin kelib, masjidda jamoatga bomdod farzini ado etishlarini talab qilib kelgunicha qisqa holda rohat olish uchun yonboshlab olardilar.

Rasululloh sollallohu alayhi va sallam kechani oxirida bedorlik sababli paydo bo‘lgan charchoqdan dam olishlari uchun kechani oxirida yonboshlab rohatlanardilar. Yonboshlashda o‘ng tomonni ixtiyor qilishlari o‘ng tomonni yaxshi ko‘rganliklaridan  va yana hikmatlaridan biri uyquga cho‘mib ketmaslik uchun edi. Chunki qalb chap tomonda joylashgan. Kishi chap tomonga yonboshlab yotgudek bo‘lsa uyquga cho‘mib ketishi osonroq bo‘ladi.

Hadisdan olinadigan foydalar:

1. Vitrdan keyin namoz yo‘qligi.

2. Kechasidagi namozlarni sajdasini ellik oyat miqdorida uzun qilishga targ‘ib etilgani.

3. Bomdodni farzidan oldingi sunnat ikki rakat ekanligi.

4. Bomdod namozidagi afzal narsa avvalgi vaqtidan kechiktirilishi.

5. Muazzinni imomga namoz vaqti bo‘lganidan ogoh etishi.

Jaloliiddin Hamroqulov

Hadisi sharif
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur!

09.07.2025   5077   2 min.
Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur!

7 iyul kuni O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi, muftiy Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari ishtiroklarida Oliy va o‘rta maxsus islom ta’lim muassasalari uchun 2025-2026 o‘quv yili qabul imtihonlariga tayyorgarlik ishlari muhokama qilindi.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari, professor  Muhammadolim domla Muhammadsiddiqov diniy ta’lim muassasalari uchun yangi o‘quv yili kirish imtihonlarini tartibli o‘tkazish yuzasidan amalga oshirilgan ishlar to‘g‘risida axborot berdi.

Muftiy hazratlari imtihonlarni adolatli va xolisona o‘tkazish, tartib-qoidalarga rioya etish, jarayonlar shaffof bo‘lishiga erishish hamda tegishli xonalar xavfsizligini ta’minlash, videokuzatuv kameralari bilan jihozlash kabi muhim jihatlarga diqqat qaratdilar. Shuningdek, imtihondan oldin abituriyentlar bilan o‘tkaziladigan suhbatlar ham belgilangan tartibda bo‘lishiga urg‘u berdilar.  
Shayx Nuriddin Xoliqnazar hazratlari imtihonlarni ochiq-oshkora va adolatli o‘tkazish orqali yosh avlod haq-huquqlarini ta’minlash, iqtidorli yoshlarga bilimlarini namoyon etishga imkoniyat berishni qayd etdilar. Shuningdek, imtihon olishga mas’ul ustoz va mutaxassislar Alloh taolo huzurida ham, xalqimiz oldida ham ulkan mas’uliyatni chuqur his etishi hamda nomaqbul illatlardan saqlanishlariga katta diqqat qaratdilar. 

Madrasalarga kirish imtihon savollari umumta’lim maktab dasturlari asosida, Oliy diniy ta’lim muassasalari uchun kirish imtihon savollari esa madrasa ta’lim dasturlari asosida bo‘lishi ham alohida ta’kidlandi.

Yig‘ilish yakunida quyidagi muhim vazifalar belgilab olindi:
– Qabul jarayonlarini namunali tashkil etish;
– Yuqori darajada xavfsizligi ta’minlangan elektron dasturlardan foydalanish;
– Abituriyentlar uchun munosib sharoitlarni yaratish;
– Abituriyentlarga test sinovlaridagi huquq va majburiyatlarini tushuntirish;
– Imtihon jarayonini videokuzatuv qurilmalari orqali nazorat qilish;
– Ota-onalar uchun kutish joylarini tayyorlash;
– Imtihon jarayonlarini namoyish etish uchun ekranlar o‘rnatish.

Qabul imtihonlari muvaffaqiyatli o‘tishini tilab duolar qilindi.

O‘zbekiston musulmonlari idorasi Matbuot xizmati

Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur! Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur! Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur! Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur! Muftiy hazrat: imtihonda shaffoflik va xolislikni ta’minlash zarur!
O'zbekiston yangiliklari