Sayt test holatida ishlamoqda!
11 Iyun, 2025   |   15 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:05
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
19:59
Xufton
21:37
Bismillah
11 Iyun, 2025, 15 Zulhijja, 1446
Maqolalar

Fiqhiy ixtiloflarning kelib chiqish sabablari

14.12.2024   7029   1 min.
Fiqhiy ixtiloflarning kelib chiqish sabablari
Muhammad Avvomaning “Asarul hadis” asari orqali fiqhiy ixtiloflar sabablarini o‘rganish islom fiqhining rivojlanish jarayonini tushunish va hadis ilmining ahamiyatini anglash uchun muhimdir. Bu kitobda fiqhiy ixtiloflarning kelib chiqish sabablarini bir necha asosiy omillar orqali tahlil qilingan:
  1. Hadislarning turli xil yetib kelishi. Hadislarning to‘liq yoki qisqacha shaklda yetib kelishi olimlar orasida turlicha tushunishlarga sabab bo‘lgan. Ba’zan bir hadisning turli rivoyatlari orasida tafovutlar mavjud bo‘lib, bu hukm chiqarishda farq paydo qilgan.
  2. Hadislarning sahihligi va qabul qilinishi. Har bir fiqh mazhabi asoschisi hadisning sahihligi, isnod zanjiri, va matnning mazmuniga nisbatan turlicha yondashgan. Bu esa ixtiloflarga olib kelgan. Masalan, bir mazhab olimlari qabul qilgan hadisni boshqasi zaif deb baholagan bo‘lishi mumkin.
  3. Hududiy va madaniy ta’sirlar. Hadislar turli geografik hududlarga tarqalgan va u yerdagi sharoit va urf-odatlarga moslashgan. Shu sababli, fiqhiy masalalarda mahalliy ta’sirlar ham ixtiloflarni keltirib chiqargan.
  4. Qur’on va hadisni talqin qilish uslublari. Ba’zi olimlar Qur’on oyatlarini umumiy qoidalar sifatida qabul qilgan bo‘lsa, boshqalari hadislarni asosiy manba sifatida ko‘rib, tafsilotlarni ulardan chiqarishgan. Ushbu metodologik tafovutlar fikrlar xilma-xilligiga sabab bo‘lgan.
  5. Lug‘aviy tafovutlar. Arab tilining keng qamrovli bo‘lishi va hadis matnlarining ba’zan ko‘p ma’noli iboralardan iborat bo‘lishi tafsirda turli talqinlarga sabab bo‘lgan.
  6. Olimlarning shaxsiy tajribalari va dunyoqarashlari. Har bir olim o‘zining bilim va tajribasiga asoslanib, hadisdan chiqarilgan hukmga o‘z qarashlarini qo‘shgan. Bu esa bir masalada turli fatvolar chiqishiga olib kelgan.

Abdulloh Komilov,
Toshkent islom instituti talabasi.

MAQOLA
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Hojilarimiz ehromlarda Mino vodiysiga yo‘l oldi

04.06.2025   8494   1 min.
Hojilarimiz ehromlarda Mino vodiysiga yo‘l oldi

#xabar #haj2025

3 iyun kuni Makka shahridagi o‘zbekistonlik ziyoratchilar o‘zlari turgan mehmonxonalarda g‘usl qilib, ehrom bog‘lab, haj niyati ila imonu ixlos bilan labbaykani aytib Mino vodiysiga yo‘l oldilar. 


Eslatib o‘tamiz, zylhijja oyining cakkizinchi kyni (by kyn bizda "yolg‘on apafa", apabchada eca "tapviya kyni" deyiladi) Minoda hojilar toatu ibodatda bo‘ladilar. Minoda tarviya kunining bomdod, peshin, asr, shom, xufton namozlari o‘qiladi. Asosan duo, ibodat bilan mashg‘ul bo‘linadi. Islom tarixida Payg‘ambar alayhissalom shunday qilganlar.


Ma’lumot uchun, bo‘lg‘usi hojilarimiz 4 iyun chorshanba kuni Mino vodiysida, 5 iyun payshanba kuni esa Arafot va Muzdalifa vodiylarida haj amalining asosiy kunlarini ado etadilar. 


O‘zbekiston musulmonlari idorasi
Matbuot xizmati

Hojilarimiz ehromlarda Mino vodiysiga yo‘l oldi Hojilarimiz ehromlarda Mino vodiysiga yo‘l oldi Hojilarimiz ehromlarda Mino vodiysiga yo‘l oldi Hojilarimiz ehromlarda Mino vodiysiga yo‘l oldi Hojilarimiz ehromlarda Mino vodiysiga yo‘l oldi Hojilarimiz ehromlarda Mino vodiysiga yo‘l oldi Hojilarimiz ehromlarda Mino vodiysiga yo‘l oldi Hojilarimiz ehromlarda Mino vodiysiga yo‘l oldi Hojilarimiz ehromlarda Mino vodiysiga yo‘l oldi
O'zbekiston yangiliklari