Sayt test holatida ishlamoqda!
06 Mart, 2025   |   6 Ramazon, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:32
Quyosh
06:50
Peshin
12:39
Asr
16:34
Shom
18:22
Xufton
19:35
Bismillah
06 Mart, 2025, 6 Ramazon, 1446
Maqolalar

"Ikkovlariga qanotingni pastlat" nima degani?

24.02.2025   4912   2 min.

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

 

عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ، عَنْ أَبِيهِ، فِي قَوْلِ اللهِ تَعَالَى: ﮋﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘﮊ، قَالَ: لَا تَمْتَنِعْ مِنْ شَيْءٍ أَرَادَاهُ.

Hishom ibn Urva otasidan rivoyat qiladi:

«Alloh taoloning «Ikkovlariga mehribonlik ila xokisorlik qanotingni pastlat», degan qavli haqida: «Ikkovi iroda qilgan biror narsadan bosh tortma», dedi».

Sharh: Ya’ni ota-onang sendan xohlagan hech bir narsadan bosh tortmagin. Nimani xohlasalar, «Xo‘p», deb qilib bergin. Faqat bu yerda oldingi qoida, ya’ni Allohga ma’siyat ish bo‘lmasligi shart qilinadi.

Alloh taoloning Isro surasidagi «Ikkovlariga mehribonlik ila xokisorlik qanotingni pastlat» (24-oyat) degan qavlidan mana shu ma’no kelib chiqar ekan.

Farzand ota-onaning huzurida o‘zini qanchalik xokisor tutsa, shunchalik yaxshi. U o‘z rahmatini xokisorlik ila ota-onasiga pastlatib, poyandoz qilsa ham oz. Shu bilan birga, doimo ularga Alloh taolodan rahm-shafqat tilab duo qilib turishi lozim.

Ota-onani hurmatlash, e’zozlash masalasida hech bir tuzum yoki tarbiya vositasi Islomga teng ham, yaqin ham kela olmaydi. Ota-onaning hurmati, farzand ustidagi haqqi to‘g‘risidagi oyatlar, hadislar, islomiy hikmatlar, musulmonlar hayotidagi tajribalar dunyo tarixida bu borada misli ko‘rilmagan oliymaqom narsalar ekanligi ma’lum va mashhurdir.

عَنْ هِشَامِ بْنِ عُرْوَةَ قَالَ: قَالَ لِي أَبِي: هَلْ تَدْرِي مَا قَوْلُهُ: ﮋﯓ ﯔ ﯕ ﯖ ﯗ ﯘﮊ؟ أَنْ لَا تَمْتَنِعَ مِنْ شَيْءٍ أَرَادَاهُ.

Hishom ibn Urvadan rivoyat qilinadi:

«Otam menga: «U Zot taoloning «Ikkovlariga mehribonlik ila xokisorlik qanotingni pastlat» degan qavli nima ekanini bilasanmi? «Ikkovlari iroda qilgan biror narsadan bosh tortma», dedi».

Sharh: Bu rivoyat ham o‘zidan oldingi rivoyatga juda o‘xshash bo‘lishiga qaramay, biz undan avvalgisida yo‘q ma’noni chiqarib olamiz. Bu rivoyatda nasihatni ota o‘z bolasiga qilmoqda. Ha, otalar bolalarini tarbiya qilishda Qur’oni Karim oyatlarini anglatishlari, ota-onani hurmatlash haqida o‘gitlar berishlari oldin o‘tgan azizlarimizning tutgan yo‘llari bo‘lgan. Biz bu borada ham ulardan o‘rnak olishimiz lozim.

«Yaxshilik va silai rahm» kitobi 1-juz.

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Har bir yaxshi amalning savobi yuz karra ko‘p bo‘ladi

5.03.2025   1999   3 min.
Har bir yaxshi amalning savobi yuz karra ko‘p bo‘ladi

Alloh taolo insonlarga shunday ulug‘ oyni ato etganki, unda yaxshilik va savobli amallar ko‘paytiriladi, gunohlar kechiriladi, inson ma’naviy yuksalish va ruhiy poklanish imkoniyatiga ega bo‘ladi. Ramazon – qalblar soflanadigan, yuraklar ezgulikka to‘lib-toshadigan, inson ma’rifat va taqvoga erishadigan muborak oydir. Bu oy har bir musulmon uchun Allohga yanada yaqinlashish va hayotida yangi bosqichni boshlash uchun buyuk imkoniyatdir.
 

Bu yilgi Ramazon oyi mamlakatimizda beqiyos ezgulik, samimiyat va mehr-muruvvat muhitida o‘tmoqda. Yurtimizda Ramazonga bo‘lgan ehtirom tobora ortib, insonparvarlik g‘oyalari yanada keng tarqalmoqda.


Prezidentimizning Ramazon oyi munosabati bilan yurtdoshlarimizga yo‘llagan tabrigi xalqimiz uchun katta ma’naviy quvonch va umid bag‘ishlaydi. Tabrikda bunday ta’kidlanadi: "Bu muborak oyda bir-birimizga, ayniqsa, muhtojlarga, qariyalar va nogironlarga, kam ta’minlangan oilalarga g‘amxo‘rlik ko‘rsatish, ularning holidan xabar olish, jamiyatimizda mehr-oqibat muhitini yanada mustahkamlash katta ahamiyatga ega".


Darhaqiqat, bugungi kunda mamlakatimizda Ramazon oyining ruhiyatini to‘la his qilish, uning barakasidan bahramand bo‘lish uchun turli xayriya va insonparvarlik tadbirlari o‘tkazilmoqda. Jumladan, ehtiyojmand oilalar va qariyalarga, nogironligi bo‘lgan shaxslarga xayriya yordamlari yetkazilmoqda. Qariyalar va kam ta’minlangan oilalar uchun iftorliklar tashkil qilinmoqda. Jamiyatda birdamlik va bag‘rikenglik muhiti yanada kuchaymoqda. Bunday xayrli ishlar mamlakatimizda xalqimiz o‘rtasidagi mehr-oqibat, ahillik va saxovat ruhini mustahkamlashga xizmat qilmoqda.


Ramazon – nafaqat ro‘za oyi, balki ma’naviy poklanish fursatidir. Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi va sallam bunday deganlar: "Kim Ramazon oyini iymon va ixlos bilan o‘tkazsa, uning oldingi gunohlari kechiriladi". Bu oyda Qur’oni karim tilovatini ko‘paytirish, nafil ibodatlar, duo va zikrlar qilish fazilatli. Bundan tashqari, musulmon kishi o‘z nafsini tarbiya qilishi, yomon xulq va illatlardan xalos bo‘lishi, ko‘proq xayrli ishlarni amalga oshirishi talab etiladi.


Ramazon oyida musulmon kishi nafaqat o‘zini tarbiya qilishi, balki boshqalarga ham yaxshilik ulashishi kerak. Bu oyda kam ta’minlangan, muhtoj insonlarga saxovat ko‘rsatish, sadaqa va xayriya qilish juda savobli ish.


Rasululloh sollallohu alayhi va sallam marhamat qiladilar: "Ramazon oyida har bir yaxshi amalning savobi boshqa oylardagi savobdan yuz karra ko‘p bo‘ladi".


Davlatimiz rahbari ta’kidlaganidek, bu oy birdamlik, mehr-muruvvat va ezgulik oyidir. Biz ham bu fursatdan unumli foydalanib, Allohning roziligiga erishish uchun har kunimizni savobli va xayrli ishlar bilan o‘tkazishimiz lozim.


Ahmadhon domla Alimov,

Samarqand viloyati bosh imom-xatibi