Sayt test holatida ishlamoqda!
05 Mart, 2025   |   5 Ramazon, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:33
Quyosh
06:51
Peshin
12:39
Asr
16:33
Shom
18:21
Xufton
19:34
Bismillah
05 Mart, 2025, 5 Ramazon, 1446
Maqolalar

Ro‘zaning 8 hikmati

28.02.2025   7945   2 min.
Ro‘zaning 8 hikmati

1. Ixlos va taqvo

Ro‘za – Alloh uchun qilingan ibodatdir. Unda riyo va namoyishkorlik bo‘lmaydi, chunki ro‘za tutgan odamni faqat Alloh biladi. Qur’onda bunday deyilgan: Ey iymon keltirganlar! Sizdan oldingilarga farz qilinganidek, sizga ham ro‘za farz qilindi. Shoyadki, taqvoli bo‘lsangiz! (Baqara, 183).

 

2. Sabr va iroda kuchini mustahkamlash

Ro‘za insonni nafsiga qarshi mustahkam qilib, uning irodasini kuchaytiradi. Ochlik va chanqoqqa sabr qilish orqali kishi hayotdagi boshqa sinovlarga ham chidamli bo‘ladi.

 

3. Shukr va qadriyatni anglash

Inson odatda ne’matlarning qadrini uni yo‘qotganda biladi. Ro‘za tutish orqali kishi taom, suv va boshqa ne’matlarning ahamiyatini his qiladi va Allohga shukr qilishni o‘rganadi.

 

4. Haqiqiy boylik taqvoda ekanini tushunish

Ro‘za tutgan odam, xoh u boy yoki kambag‘al bo‘lsin, bir xil ahvolga tushadi. Bu esa insonga moddiy boylikdan ko‘ra ma’naviy boylik muhimroq ekanini ko‘rsatadi.

 

5. Sog‘liq va tibbiy foydalari

Ro‘za organizmni tozalaydi, hazm tizimini dam oldirib, turli kasalliklardan himoya qiladi. Ilmiy tadqiqotlar ro‘zaning toksinlarni yo‘qotishga va metabolizmni yaxshilashga yordam berishini ko‘rsatgan.

 

6. Ro‘za va ijtimoiy birdamlik

Kambag‘allar va muhtojlarning ahvolini his qilish orqali insonda mehr-oqibat, xayriya va zakot berish hissi uyg‘onadi. Bu jamiyatda hamdardlik va birdamlikni mustahkamlaydi.

 

7. Duolarning qabul bo‘lishi

Ro‘zadorning duosi rad etilmaydi, chunki u Alloh uchun sabr qilib, uning roziligini istagan holda ibodat qiladi. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam: Uchta odamning duosi rad etilmaydi: ro‘zadorning iftor vaqtidagi duosi, odil podshohning duosi va mazlumning duosi (Imom Termiziy rivoyati).

 

8. Ruhiy poklanish

Ro‘za nafaqat jismoniy, balki ruhiy poklanishdir. U insonni gunohlardan tiyishga, yaxshi xulq-atvorga, gunoh va yomonliklardan uzoqlashishga o‘rgatadi.

Ro‘za inson hayotining barcha jabhalariga ijobiy ta’sir ko‘rsatuvchi ulkan ibodatdir. U nafaqat savobli amal, balki insonni ma’naviy va jismoniy jihatdan yuksaltiruvchi buyuk hikmatdir.

Alloh barchamizga ro‘zaning haqiqiy hikmatlarini anglab, uni chuqur his qilishni nasib etsin!

 

Homidjon qori ISHMATBЕKOV

Maqolalar
Boshqa maqolalar

Saharlikning oxirgi vaqti qachon?

5.03.2025   973   2 min.
Saharlikning oxirgi vaqti qachon?

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.


Savol: Saharlik qilish qanday amal?

Javob: Saharlik qilish mustahab amaldir. Saharlik qila olmagan kishi subhi sodiqdan to quyosh botguncha hech narsa yeb-ichmasdan ro‘za tutsa, ro‘zasi durust bo‘laveradi. Ramazon ro‘zasi bo‘lsa ham, nafl ro‘za bo‘lsa ham.


Savol: Bilmay subhi sodiqdan keyin taomlansa, ro‘za durust bo‘laveradimi?

Javob: Yo‘q, durust bo‘lmaydi. Ro‘za subhi sodiqdan quyosh botguncha Alloh taologa qurbat hosil qilish niyatida yeb-ichish va jimo’ qilishni tark qilishdir. Kishi hali subhi sodiq kirmadi, degan o‘yda saharlik qilsayu, subhi sodiq kirib bo‘lgan bo‘lsa yoki quyosh botib bo‘ldi, degan xayolda iftorlik qilib yuborsayu, quyosh hali botmagan bo‘lsa, uning zimmasiga o‘sha kun ro‘zasining qazosi lozim bo‘ladi, kafforat emas.


Savol: Saharlikning oxirgi vaqti qachon?

Javob: Subhi sodiq kirishi bilan saharlik vaqti tugab, ro‘za vaqti boshlanadi. Ikkisining o‘rtasini ajratib turadigan uchinchi bir vaqt yo‘q. Saharlik o‘z vaqtida bo‘lgani afzal. Lekin subhi sodiq kirgan-kirmagani borasida ikkilanadigan darajada kechiktirish makruh.


Savol: Xalq orasida yuradigan «oq ip bilan qora ip ajramaguncha», «kesak otsa ko‘rinmaguncha saharlik qilsa bo‘ladi» degan gaplar to‘g‘rimi?

Javob: Oyati karimada saharlik borasida kelgan «oq ip bilan qora ip» jumlasida odamlar o‘ylaganidek haqiqiy oq va qora iplar emas, balki «kun bilan tun» nazarda tutilgan. Bir sahobiy bu haqda so‘raganida Rasululloh sollallohu alayhi vasallam oyatdagi oq va qora ipdan murod haqiqiy oq va qora ip emas, balki kun bilan tun ekanini aytganlar.

Kesak otsa ko‘rinish-ko‘rinmasligi tunning yorug‘ yoki qorong‘uligiga bog‘liq. Lekin hozirgi kundagidek barcha joyda elektr chiroqlar, soatlar mavjud zamonda subhi sodiq kirgan-kirmaganini bu kabi yo‘llar bilan aniqlash to‘g‘ri natija bermaydi.

«Mo‘minning qalqoni» kitobidan