Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
15 Январ, 2025   |   15 Ражаб, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
06:23
Қуёш
07:47
Пешин
12:37
Аср
15:37
Шом
17:22
Хуфтон
18:40
Bismillah
15 Январ, 2025, 15 Ражаб, 1446

“Лайлатул Қадр”  кечасини сир тутилишининг сабаблари

17.05.2020   3874   3 min.
“Лайлатул Қадр”  кечасини сир тутилишининг сабаблари

Лайлатул қадр - йил давомидаги энг афзал кеча...

Аллоҳ таоло бу кечани ойлар султони Рамазон ойига хослади ва бу кечада Қуръони Каримни Ўз Пайғамбари Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламга нозил қила бошлади. Аллоҳ таоло “Қадр” сурасида айтадики:

“Албатта, Биз у(Қуръон)ни Лайлатул Қадрда туширдик” (1-оят)

Мана шу ояти карима ҳам қадр кечасининг қадри қанчалик улуғ эканини кўрсатади.

Лекин Аллоҳ субҳанаҳу ва таоло бу кечани барча инсонлардан сир тутди.

Уламоларимиз бу сир тутишликнинг бир неча сабаблари бор эканлигини айтишади.

Қуйида уларнинг баъзиларини келтириб ўтамиз:

- Имом Фахр ар-Розий роҳимаҳуллоҳ ўзларининг ”Тафсийул кабир” китобларида шундай деганлар: ”Аллоҳ таоло бу кечани бир неча сабаблар туфайли махфий қилди.

Биринчи сабаб: Аллоҳ таоло баъзи бир нарсаларни яширгани каби у кунни ҳам яширди.

Мисол учун, бандаларини барча тоат-ибодатига ундаш учун ўз розилигини тоатларига, барча гуноҳлардан сақланишлари учун ғазабини маъсиятларга, инсолар барчалари бир бирларини ҳурмат қилишлари учун ўз валийларини инсонлар ичига ва кўпроқ дуо қилишлари учун эса ижобатини дуоларга яшириб қўйди. Шу билан бирга, барча исмларини улуғлашлари учун ”Исми Аъзам”ини, барча намозларга эътиборли бўлишлари учун ”ўрта намоз”ни, кўпроқ тавба қилишлари учун тавбаларининг қайси бири қабул бўлганини ва доим хавфда бўлишлари учун ўлим вақтини махфий қилди. Худди шунингдек, Рамазоннинг барча кунларини ғанимат билишлари учун бу кечани ҳам махфий қилди.

Иккинчи сабаб: Аллоҳ таоло бу кечани яширгани сабаби ўлароқ айтадики: Агар сиз бандаларимни гуноҳга бўлган жуъратингизни била туриб, бу кечани маълум бир кунга таъйин қилганимда ва сизлар нафсингизни гуноҳга ундаши туфайли ана шу кунда гуноҳ қилиб қўйсангиз. Ва натижада, билиб туриб қилган гуноҳингиз, билмай қилган гуноҳингиздан оғирроқ бўлар эди. Ана шу сабаддан, мен сизларга бу кечани сир тутдим.

Учинчи сабаб: Бандам бу кечани излаб топишга ҳаракат қилиб, шу қилган саъй-ҳаракати сабабли савобга эришишлари учун бу кечани махфий қилдим.

Тўртинчи сабаб: Қачонки банда Лайлатул қадр қайси кун эканини билмаса, Рамазоннинг ҳар бир кечаси қадр кечаси бўлиши мумкин деб ҳар бир кечани тоат ибодат билан ўтказади ва Аллоҳ таоло бундай бандаси билан фаришталарга мақтанади ва уларга “сизлар “ерда фасод тарқатиб қон тўкадиган кимсани яратасанми?”- деган эдингизми?” - деб айтади ва кўриб қўйинглар дейди.

Аллоҳ таоло барчамизни шундай улуғ кечага етишни ва кўплаб ажрларга эришишимизни насиб қилсин.

 

Интернет маълумотлари асосида тайёрланди.

Тошкент Ислом институти талабаси

Муҳаммад Али Муҳйиддин

Рамазон-2020
Бошқа мақолалар

Аёлингни Аллоҳдан қўрқишга чақириб тур

15.01.2025   725   4 min.
Аёлингни Аллоҳдан қўрқишга чақириб тур

Бисмиллаҳир Роҳманир Роҳийм.
Аллоҳ таолога битмас-туганмас ҳамду санолар бўлсин.
Пайғамбаримизга мукаммал ва батамом салавоту дурудлар бўлсин.

Имом Муслим, Абу Довуд ва Молик видолашув ҳажи ҳадисида Жобир розияллоҳу анҳудан ривоят қиладилар:

"Аёллар ҳақида Аллоҳдан қўрқинглар! Чунки сизлар уларни Аллоҳнинг омонати ила олгансиз. Уларнинг фаржларини Аллоҳнинг калимаси ила ҳалол қилиб олгансизлар. Сизлар учун уларнинг зиммасида сиз ёмон кўрган бирор кишига тўшакларингизни бостирмаслик мажбурияти бор. Агар ўшани қилсалар, уларни ачитмайдиган қилиб уринглар. Улар учун сизнинг зиммангизда маъруф йўл билан ризқлари ва кийимлари мажбурияти бор".

Муовия Қурайший розияллоҳу анҳудан ривоят қилинади:

«Ё Аллоҳнинг Расули, бизнинг биримизда хотинининг нима ҳаққи бор?» дедим.

«Қачон таомлансанг, уни ҳам таомлантирасан. Қачон кийим кийсанг, уни ҳам кийинтирасан. Юзига урмайсан. Қаттиқ сўкмайсан ва уйдан бошқа жойда ҳижрон қилмайсан», дедилар у зот алайҳиссалом (Абу Довуд ва Насоий ривоят қилишган).

Оиша розияллоҳу анҳодан ривоят қилинади:

«Ҳинд бинти Утба: «Аллоҳнинг Расули, Абу Суфён ўта бахил одам, менга ва боламга кифоя қиладиган нарсани бермайди. Фақат унга билдирмай олсамгина бўлади», деди.

«Ўзингга ва болангга етарлисини тўғриликча ол», дедилар у зот алайҳиссалом (Икки шайх ривоят қилишган).

Барча уламолар аёлларнинг нафақаси эрларига вожиб бўлишига иттифоқ қилганлар.

Ақлга солиб кўрилганда ҳам, аёл киши эрнинг хизматларини қилганидан кейин, унинг измида бўлганидан кейин, албатта, унинг нафақаси эрга вожиб бўлади-да!

Унинг миқдори иккисининг ҳолига қараб бўлади. Иккиси бой бўлса, бойники, камбағал бўлса, камбағалники бўлади. Эр бой, хотин камбағал ёки аксинча бўлса, икки ҳолнинг ўртасида бўлади. Агар хотин отасининг уйида бўлса ҳам ёки эрнинг уйида бемор бўлса ҳам.

Эрга хотини учун вожиб нафақалар беш қисмдир:

1. Таом.

Бунга озиқ-овқат, ичимлик ва овқатга қўшиб ейиладиган нарсалар (сирка, ёғ ва шунга ўхшаш) ҳамда овқат пишириш учун кетадиган барча нарсалар киради. Таомнинг миқдори етарли бўлиши керак, мазкур миқдор эрнинг бой-камбағаллигига қараб белгиланади.

2. Кийим.

Етарли даражада, бир сидра кийим-бош доимо бўлиши керак. Ҳанафий ва шофеъий мазҳабларида: «Ҳар олти ойда бир сидра янги кийим олиб берилади», дейилган.

3. Маскан.

Эр ўз хотинини маскан билан таъминлаши вожиб. Маскан эрнинг молиявий имконияти савиясида бўлади. Шу билан бирга, маскан тўлиқ жиҳозланган бўлиши шарт. Унда яшаш учун керакли ҳар бир нарса бўлиши лозим.

4. Агар хотин хизматкор ишлатиб юрадиган тоифадан бўлса, хизматкор солиб бериш ҳам унинг нафақасига киради.

5. Тозалик асбоб-анжомлари ва уйнинг керакли матоҳлари.

Агар эр моли бўла туриб, нафақа бермаса, қози уни қамашга ҳукм чиқаради. Хотин талаб қилса, бошқа мулклари сотилиб, унинг нафақаси берилади. Эр ноиложликдан нафақа бера олмаса, қамалмайди.

«Улардан асоингни кўтарма ва уларни Аллоҳдан қўрқишга чақириб тургин».

Яъни аҳли аёлинг сенинг ҳайбатингни доимо сезиб турсин. Улардан содир бўладиган ҳар бир ношаръий ишни эътиборсиз қўймаслигингни унутмасинлар.

Сен уларни доимий равишда Аллоҳ таолога тақво қилишга чақириб тур. Бу ишда жуда кўп яхшиликлар бор.

«Яхшилик ва силаи раҳм» китоби 1-жуз.