29 Декабр, 2024, 29 Жумадул сони, 1446
29 Декабр, 2024, 29 Жумадул сони, 1446
Масжидлар нафақат ҳайратланарли даражадаги гўзал меъморий ёдгорликлар, балки улар мусулмон дунёсида муҳим диний, ижтимоий ва маданий маскандир. Ушбу мақолада дунёдаги энг катта 5 та масжид ҳақида маълумот берамиз.
1. Маккадаги “Масжиди Ҳаром”
Ислом оламининг марказида – Макка шаҳрида жойлашган Масжиди Ҳаром дунёдаги энг катта масжид ҳисобланади. Масжид ер юзидаги энг биринчи ибодатгоҳ — Каъбани ўз ичига олади. Манбаларга кўра, Каъбани илк қурувчилари фаришталар бўлган. Ўзининг узоқ асрлик тарихи давомида масжид имкон қадар кўпроқ зиёратчиларни қабул қилиш учун бир неча бор қайта қурилган. Эндиликда Масжиди Ҳаром 1 миллионга яқин кишини сиғдира олади. Агар масжид атрофидаги ҳудудларни ҳисобга оладиган бўлсак, ибодат қилувчилар сони 2 миллиондан ошиши мумкин. Масжиднинг майдони 357 минг квадрат метрни ташкил қилади. Лекин масжид доимий равишда кенгайиб бормоқда.
2. Мадинадаги Пайғамбаримиз соллаллоҳу алайҳи васаллам масжиди –Масжиди Набавий
Пайғамбар алаҳиссалом масжиди дунёдаги иккинчи йирик масжиддир. Унинг қурилиши 622 йилда бошланган ва унда Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламнинг ўзлари иштирок этган. Пайғамбаримиз Муҳаммад соллаллоҳу алайҳи васалламнинг қабрлари мажмуа ичида жойлашган бўлиб, деворлар билан ўралган. Дафн қилинган жой устида яшил гумбаз қад ростлаган. Масжиднинг ҳозирги ўлчами илк бор қурилган масжид биносидан юз баробар катта. Дарҳақиқат, масжид ҳозир бутун Мадинанинг эски шаҳар қисмини деярли қамраб олади. Одатий кунлари Масжиди Набавийда 600 мингга яқин одам сиғади. Ҳаж ва Рамазон умраси вақтида 1 миллионгача зиёратчиларни қабул қилиши мумкин. Масжиднинг майдони тахминан 400 минг квадрат метрни эгаллайди.
3. Исломободдаги Файсал масжиди
Покистон пойтахти Исломободда жойлашган Файсал масжиди дунёдаги энг катта учта масжиддан биридир. Масжид қурилишига Қирол Файсал ва Саудия Арабистони ҳукумат ҳомийлик қилган. Масжид биноси гўзал ҳудудда жойлашган. Шуниси эътиборга лойиқки, унинг дизайни мусулмонларнинг анъанавий архитектурасидан кескин фарқ қилади. Энг муҳими, бинонинг шакли кўчманчиларнинг чодирига ўхшайди. Масжиднинг дизайни қурилиш бошланган вақтда катта норозиликларга сабаб бўлди, аммо қурилиш тугагандан сўнг, танқидчилар нотўғри фикрда бўлганликларини тан олдилар. Файсал масжиди тахминан 300 минг кишини сиғдира олади.
4. Жакартадаги Истиқлол масжиди
Индонезия Мустақиллик масжиди ёки Истиқлол масжиди Жануби-Шарқий Осиёдаги энг катта масжиддир. 1949 йилда Индонезия мустақилликка эришди ва бу воқеани абадийлаштириш учун давлат пойтахтида катта масжид қуришга қарор қилинди. Масжид қурилиши 1961 йилда бошланган ва 120 мингга яқин намозхонларни қабул қилади.
5. Касабланкадаги Ҳасан II масжиди
Марокашнинг энг йирик шаҳри Касабланкада жойлашган Ҳасан II масжиди нафақат улкан ҳажми, балки гўзаллиги билан ҳам ҳайратга солади. Атлантика океани қирғоғида жойлашган масжид атрофида ажойиб манзара касб этган. Масжид 105 минг кишини сиғдира олади, майдони тахминан 9 гектарни ташкил қилади. Масжид қурилишига сарфланган 800 миллион долларнинг барчаси одамларнинг хайр-эҳсонлари ҳисобланади.
Жиззах вилояти, Ғаллаорол тумани
бош имом-хатиби Ғулом Жуманов
1. Диний ибодатларни бажариш
1.1. Намозларни ўз вақтида ўқиш. Ибодатлар ичида энг афзали – вақтида ўқилган фарз намози саналади.
1.2. Рўза тутиш. Қазо ва нафл рўзаларни тутиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Қиш кунидаги рўза қийинчиликсиз топиладиган ғанимат (ўлжа)дир”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
1.3. Қуръон ўқиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Умматимнинг энг афзал ибодати Қуръонга қараб тиловат қилишдир”, деганлар. Қуръонни ёддан ўқишдан кўра, унга қараб ўқиш афзалдир. Чунки Қуръонга қараш ҳам ибодатдир.
1.4. Таҳажжуд намозларини ўқиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Фарз намоздан кейинги энг афзал намоз тунги намоздир”, деганлар (Имом Муслим ривояти).
1.5. Дуо ва зикрни кўпайтириш. “...Аллоҳни кўп зикр қилинг. Шоядки, зафар топсангиз” (Жума сураси, 10-оят).
2. Оилага яхшилик қилиш
2.1. Ота-онага яхшилик қилиш. Ўз вақтида ўқилган фарз намоздан кейин энг афзал амал бу – ота-она хизматида бўлиш саналади. Зеро, “Роббингиз, Унинг Ўзигагина ибодат қилишингизни ҳамда ота-онага яхшилик қилишни амр этди” (Исро сураси, 23‑оят).
2.2. Фарзанд ва аҳли аёлга хурсандчилик улашиш. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Сизларнинг яхшиларингиз ўз аҳлига яхши муомала қилганингиздир. Мен ўз аҳлига яхши муомала қилувчироғингизман”, деганлар (Имом Термизий ривояти).
3. Илм олиш, китоб ўқиш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Илм талаб қилиш ҳар бир мусулмон зиммасига фарздир”, деганлар.
4. Тафаккурга вақт ажратиш
Ҳасан раҳматуллоҳи алайҳ айтадилар: “Бир соат тафаккур қилиш бир кечани бедор ўтказишдан яхшидир”.
5. Муҳтожларга ёрдам бериш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Ким бир мўминнинг битта дунёвий ташвишини аритса, Аллоҳ таоло унинг Қиёмат кунидаги ташвишларидан бирини аритади. Ким қийналган кишига енгиллик келтирса, Аллоҳ таоло унга дунёю Охиратда енгиллик беради” (Имом Муслим ривояти).
6. Силаи раҳм қилиш
Дам олиш кунлари қавм-қариндошлар ҳолидан ҳеч бўлмаса телефон орқали бўлсада хабар олиш учун қулай фурсат. Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кимни ризқи кенг, умри узоқ бўлиш хурсанд этса, силаи раҳм қилсин (қариндошлик ришталарини мустаҳкамласин)” (Имом Бухорий, имом Термизий ривояти).
7. Спорт билан шуғулланиш
Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васаллам: “Кучли мўмин Аллоҳ ҳузурида кучсиз мўминдан яхшироқ ва маҳбуброқдир”, деганлар.
8. Дўст ва яқинлар ҳолидан хабар олиш
Ҳазрат Али розияллоҳу анҳу айтадилар: Расулуллоҳ соллаллоҳу алайҳи васалламни: “Қайсики мусулмон бошқа бир мусулмонни эрталаб зиёрат қилса, то кеч киргунича унга етмиш минг фаришта салавот айтади. Агар кеч кирганида зиёрат қилса, то тонг отгунича етмиш минг фаришта унга салавот айтади. Унга жаннатда бир боғ бўлади”, деб айтганларини эшитдим (Имом Термизий ривояти).
Дам олиш кунларингиз хайрли ва баракали ўтсин!
Даврон НУРМУҲАММАД
Иймон 
Намоз 
Рўза 
Закот 
Ҳаж 
Қуръон 
Ислом сабоқлари 
Aлоқа