Sayt test holatida ishlamoqda!
17 May, 2025   |   19 Zulqa`da, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:27
Quyosh
05:03
Peshin
12:24
Asr
17:26
Shom
19:40
Xufton
21:10
Bismillah
17 May, 2025, 19 Zulqa`da, 1446

Ramazon

10.05.2021   3480   4 min.
Ramazon

"Ey, yaxshilik talabida yurgan banda, shoshil"

Ramazon oyi insonlarga qarata nido qiladi: "Ey yaxshilik talabida yurgan banda, shoshil, Allohning rahmati, mag'firati va do'zahdan ozod qilishida hammadan o'zib ket. Nasfingga qarshi Rahmon zotning rizosiga etish uchun kurash. Ey, yomonlik talabidagi banda, bu ishingni to'xtat, ma'siyatlardan tiyil. Alloh taologa tavba qil. Mana shu oyda Alloh taologa qarshi bo'lishni bas qil!"

Nabiy sollallohu alayhi vasallam aytadilar: "Ramazon oyining birinchi kechasida shaytonlar va isyonkor jinlar kishanlanadi. Jahannam eshiklari yopiladi, birorta eshigi ham ochiq qolmaydi. Jannat eshiklari ochiladi, birorta eshik ham yopiq qolib ketmaydi. Bir nido qiluvchi: "Ey yaxshilik talabidagi (banda) shoshil, ey yomonlik talabidagi (banda) bas qil!", deb nido qiladi", dedilar.

Haqiqiy ro'za sohibini savobli ishlarga chorlaydi, unga yaxshiliklarni chiroyli qilib ko'rsatadi. Uni ma'siyat va gunohlardan uzoqlashtiradi. Shuning uchun ham Nabiy sollallohu alayhi vasallam: "Ramazonga etisha turib, mag'firat qilinmay qolgan bandaning burni erga ishqalansin", dedilar.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilingan hadisda Rosululloh sollallohu alayhi vasallam: "Kimki yolg'on, bo'hton so'zni va unga amal etishni tark etmasa, uning emay-ichmay tutgan ro'zasiga Allohning hojati yo'q", dedilar.

Ba'zi salafi solihlar: "Eng oson ro'za faqat eyish va ichishdan tiyilishdir. Chunki buni hamma qila oladi", deyishgan.

Qalbni Allohga bog'lash, tilni g'iybat, bo'xton va yolg'ondan tiyish, quloqni bekorchi kuy-qo'shiq va birovlar haqida aytilgan turli gaplarni eshitishishgan saqlash, tilni gunoh va fohisha so'zlarni aytishdan asrash, qo'llarni haromni ushlash va musulmonlarga aziyat berishdan asrash, oyoqlarni haromga borishdan asrash ila tutilgan ro'za Alloh taolo O'zining kalomida sifatlagan taqvoga etish uchun bir vasila bo'ladi.

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُتِبَ عَلَيْكُمُ الصِّيَامُ كَمَا كُتِبَ عَلَى الَّذِينَ مِنْ قَبْلِكُمْ لَعَلَّكُمْ تَتَّقُونَ

"Ey iymon keltirganlar! Sizlardan avvalgilarga farz qilganidek, sizlarga ham ro'za farz qilindi. Shoyadki taqvodor bo'lsangiz".

Demak, oyatda talab qilingan taqvodorlikka yuqorida sanab o'tgan amallar ila etamiz.

Ramazon oyida mo'min banda uchun nafsida ikki narsa jamlanadi. Birinchi, kunduzi ro'za bilan jihod qilishlik. Ikkinchisi, kechasi "qiyomul layl" bilan jihod qilishlik. Kimdaki mana shu ikki jihodni jamlasa, haqlarini ado qilsa va qiyinchiliklariga sabr qilsa, unga behisob ajr-hasanot yoziladi.

Abu Hurayra roziyallohu anhudan rivoyat qilinadi: Rosululloh sollallohu alayhi vasallam aytdilar: "Odam bolasining barcha amali o'zi uchun. U amallari uchun o'ntadan etmishtagacha ajr oladi. Alloh taolo aytadi: "Ro'za men uchundir. Uni ajrini o'zim belgilayman"".

Kimga Alloh taolo rahm qilsa u rahm qilinganlardan bo'libdi. Kim ramazondagi yaxshiliklardan mahrum bo'lsa, u barcha yaxshiliklardan mahrum bo'libdi. Kim oxirat uchun hech narsa g'amlab olmagan bo'lsa, u malomatga uchraganlardan bo'libdi.

Alloh taolo har kuni jahannamdan bandalarini ozod qiladi. Biz ham ulardan bo'la olamizmi?!

 

“Hadis va islom tarixi fanlari” kafedrasi mudiri F.Homidov

RAMAZON-2021
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Shu yerda otamni urgan edim

16.05.2025   2538   2 min.
Shu yerda otamni urgan edim

Bismillahir Rohmanir Rohiym.
Alloh taologa bitmas-tuganmas hamdu sanolar bo‘lsin.
Payg‘ambarimizga mukammal va batamom salavotu durudlar bo‘lsin.

 

عَنْ مُسْلِمِ بْنِ عَبْدِ اللهِ الْحَنَفِيِّ قَالَ: بِرَّ وَلَدَكَ فَإِنَّهُ أَجْدَرُ أَنَّ يَبَرَّكَ فَإِنَّ مَنْ شَنَأَ عَقَّهُ وَلَدُهُ

Muslim ibn Abdulloh Hanafiydan rivoyat qilinadi: Bolangga yaxshilik qil. Shunda u senga yaxshilik qiladi. Kim yomonlik qilsa, bolasi unga oq bo‘ladi.

Bolang kichikligida sen unga yaxshilik qilib, tarbiyasini va muomalasini yaxshi qilgin, qariganingda u senga yaxshilik qaytaradi. Ammo kim yoshligida farzandiga yomonlik qilib yurgan bo‘lsa, qariganida farzandidan ko‘radi.

Ota-ona o‘zining farzandi oldidagi majburiyat va mas’uliyatini sharaf bilan ado etib qo‘ysa, qariganida albatta qilgan yaxshiliklari bolasidan qaytadi.

Xuddi shu ma’noga o‘xshash yana bir gap bor. Kim yoshligida ota-onasiga yaxshilik qilsa, qariganida unga ham bolasi yaxshilik qiladi. Bu holat aksincha bo‘lishi ham mumkin.

Otamiz rahmatli shu ma’nodagi hikoyani bir necha marta takrorlaganlarining guvohi bo‘lganmiz.

Odamlar yo‘lda ketishayotsa, bir yigit oqsoqol cholni kaltaklayotgan emish. Ular tezlab borib, oqsoqolni ajratib olishibdi va yigitga o‘dag‘aylab, unga zardali savollar bera boshlashibdi. Shunda oqsoqol o‘zidan oqqan qonni arta turib: «Unga tegmanglar. Hamma ayb o‘zimda. Men yigitlik chog‘imda xuddi shu yerda otamni urgan edim», debdi.

Shunday ekan, har bir kishi ota-onasiga ham, farzandiga ham doimo yaxshilik qilish payidan bo‘lishi kerak. Qisqasi, har kimga shariat tomonidan berilgan haqning rioyasini qilish lozim.

«Yaxshilik va silai rahm» kitobi 1-juz.

 

Maqolalar