Sayt test holatida ishlamoqda!
12 Iyun, 2025   |   16 Zulhijja, 1446

Toshkent shahri
Tong
03:04
Quyosh
04:49
Peshin
12:28
Asr
17:38
Shom
20:00
Xufton
21:38
Bismillah
12 Iyun, 2025, 16 Zulhijja, 1446

Jannatga birinchi bo'lib kiradiganlar

25.01.2021   2409   5 min.
Jannatga birinchi bo'lib kiradiganlar

Ulug' tobein Abu Abdulloh Said ibn Jubayr ibn Hishom Asadiy Volibiy hijriy 46 yil (milodiy 665 yil)da Kufada tug'ilgan. Odamlar Ibn Jubayrni “ko'rinishlari qora bo'lsa ham, xislatlari oppoq edi”, deb ta'riflashgan. Abdulloh, Muhammad va Abdulmalik ismli uch nafar farzandi bo'lgan.

Dastlab bir muddat Kufada Abdulloh ibn Utbaning kotibi bo'lgan. So'ngra butun umrini ilmga bag'ishlagan. Ibn Abbos, Ibn Umar, Abdulloh ibn Mug'affal, Abu Said Hudriy roziyallohu anhum kabi yirik sahobalardan ta'lim olgan. Makka tafsir maktabining ustozi, “Qur'on tarjimoni” Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhudan tafsir va boshqa ilmlardan saboq oldi. Ibn Jubayr xuddi insonga soya ergashib yurgandek, doimo Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu bilan birga yurardi. Shu sabab, Abdulloh ibn Abbos roziyallohu anhu shogirdining ilmiga qattiq ishonar, masala so'rab kelganlarni unga yo'llab: “Axir orangizda Said ibn Jubayr borku!” deb tanbeh berardilar.

Ibn Jubayr rohmatullohi alayhi Makka madrasasining old talabalaridan, tafsir, hadis va fiqh ilmlari imomlaridan bo'lib etishdi. Hammod ibn Abu Sulaymon, Amr ibn Diynor, Muhammad ibn Vose', Hishom ibn Hasson, Hilol ibn Hibbon, Sulaymon A'mash rohmatullohi anhum kabi zarabdast olimlarga ustozlik qildi, har kuni bomdod va asr namozlaridan so'ng dars berdi. Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhi talabalarga: “Haqiqiy tavbaning uchta sharti bo'lmasa, qabul bo'lmaydi: tavbaning qabul bo'lmaslik qo'rquvi, qabul bo'lishidan umid va toatlarda bardavomlik”, deb aytardi.

Qatoda rohmatullohi alayhi: “Bilimdonlar to'rttadir: Haj amallari borasida Ato ibn Abu Ravoh, tafsir ilmida Said ibn Jubayr, siyrat ilmida Ikrima, halol va haromda esa Hasan Basriydir”, degan.

Ramazon oylarida Ibn Jubayr rohmatullohi alayhi imomlikka o'tardi. Agar yolg'iz o'zi ibodatni ado etsa Qur'onni to'liq xatm qilardi. Qur'oni karimning «Kitob (Qur'on)ni va Biz payg'ambarlarimiz bilan yuborgan narsalarni (Kitoblarni) yolg'on degan kimsalar yaqinda (qiyomat Kunida) bilajaklar. O'shanda ular bo'yinlarida kishan va zanjirlar bilan sudralurlar» (G'ofir surasi, 70-72-oyat) oyatini tilovat qilganda rangi oqarib, butun vujudini titroq tutardi.

Har yili rajab oyida umra, zulqa'da oyida esa haj ibodatini ado etardi. Ibn Jubayr rohmatullohi alayhi Qur'oni karim ma'nolarini va qiroat ilmini chuqur va puxta bilsa-da, o'z fikri bilan tafsir qilishdan nihoyatda ehtiyot bo'lardi va “Men uchun tuproqqa qorishib ketishim, Qur'onni o'zimcha tafsir qilishimdan ko'ra yaxshiroqdir”, derdi.

Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhi hadislarni yozib sahifalarga to'plagan. Abdulloh ibn Zubayr, Anas ibn Molik, Said ibn Hudriy roziyallohu anhum kabi sahobalar bilan uchrashib, ulardan hadislar rivoyat qilgan.

Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhidan «Bas, Meni yod etingiz, (Men ham) sizlarni yod eturman…» (Baqara surasi, 152-oyat) oyatining tafsirini so'rashganda “Ibodat, itoat bilan «Meni yod etingiz...» shunda «(Men ham) sizlarni yod eturman…» ya'ni, gunohlaringizni mag'firat etaman, deb tafsir qilgan.

Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhidan zikr nima deb so'rashganda: “Kishi biror amalni bajarishda Allohga itoat, Uning roziligini topish niyatida bo'lar ekan, ushbu amali zikr hisoblanadi. Agar Allh taologa itoat etmasa, garchi tunlarini Qur'on tilovati va zikr bilan o'tkazsada zikr qiluvchilardan bo'lmaydi”, deb javob bergan.

Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhi zolim Hajjoj tomonidan hijriy 95 yili (milodiy 714) qatl etilgan. Bir qancha sahobalarning qonini to'kkan bu zolim: “Said ibn Jubayrning o'limichalik hech kimning o'limi menga og'ir kelmadi”, degan. Ibn Jubayrning vafotini eshitgan Imom Ahmad rohmatullohi alayhi: “Yer yuzi Said ibn Jubayrning ilmiga muhtoj”, deb chuqur qayg'uga botgan.

 

Said ibn Jubayr rohmatullohi alayhi hikmatlaridan

 

"Jannatga birinchi bo'lib kiradiganlar qiyinchilik va xursandchilika ham Allohga hamd aytadigan kishilardir".

 

"Alloh taologa tavakkul qilish iymonning husnidir".

 

 

Davron NURMUHAMMAD

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Xorijiy hamkorlardan Qurbon hayiti munosabati bilan samimiy qutlovlar

09.06.2025   15605   2 min.
Xorijiy hamkorlardan Qurbon hayiti munosabati bilan samimiy qutlovlar

O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Shavkat Mirziyoyev nomiga ma’naviy hayotimizda muhim o‘rin egallagan, azaldan xalqimizga xos bo‘lgan mehr-oqibat, bag‘rikenglik va saxovat kabi olijanob fazilatlarni o‘zida mujassam etgan muqaddas Qurbon hayiti – Iyd al-Adho munosabati bilan xorijiy davlatlar va hukumatlar, nufuzli xalqaro tashkilotlar va mintaqaviy tuzilmalar rahbarlaridan tabrik maktublari kelib tushmoqda.

 

Xorijiy hamkorlar o‘z qutlovlarida O‘zbekistonning ko‘p millatli xalqiga chuqur hurmat bildirgan holda, yurtimizga tinchlik, farovonlik va ravnaq tilab, do‘stlik va o‘zaro manfaatli hamkorlik aloqalarini har tomonlama rivojlantirishga qat’iy intilishlarini ta’kidlamoqdalar. 

 

Jumladan, quyidagilar o‘z tabriklarini yo‘llagan:

Qozog‘iston Respublikasi Prezidenti Qasim-Jomart Toqayev;

Qirg‘iz Respublikasi Prezidenti Sadir Japarov;

Tojikiston Respublikasi Prezidenti Emomali Rahmon;

Turkmaniston Prezidenti Serdar Berdimuhamedov;

Turkman xalqining milliy yetakchisi, Turkmaniston Xalq Maslahati Raisi Gurbanguli Berdimuhamedov;

Ozarbayjon Respublikasi Prezidenti Ilhom Aliyev;

Qozog‘iston Respublikasining birinchi Prezidenti Nursulton Nazarboyev;

Misr Arab Respublikasi Prezidenti Abdulfattoh as-Sisi;

Turkiya Respublikasi Prezidenti Rejep Tayyip Erdog‘an;

Eron Islom Respublikasi Prezidenti Mas’ud Pezeshkiyon;

Birlashgan Arab Amirliklari Prezidenti Shayx Muhammad bin Zoid Ol Nahayon;

Birlashgan Arab Amirliklari Vitse-prezidenti, Bosh vaziri, Dubay amirligi hokimi Shayx Muhammad bin Roshid Ol Maktum;

Birlashgan Arab Amirliklari Vitse-prezidenti, Bosh vaziri o‘rinbosari, Prezident ishlari bo‘yicha vaziri Shayx Mansur bin Zoid Ol Nahayon;

Birlashgan Arab Amirliklari Bosh vaziri o‘rinbosari, ichki ishlar vaziri Shayx Sayf bin Zoid Ol Nahayon;

Kuvayt Davlati Amiri Shayx Mish’al al-Ahmad al-Jobir as-Saboh;

Qatar Davlati Amiri Shayx Tamim bin Hamad Ol Soniy;

Qatar Davlati Amiri o‘rinbosari Shayx Abdulloh bin Hamad bin Halif Ol Soniy;

O‘mon Sultoni Haysam bin Toriq;

Iordaniya Hoshimiylar Podshohligi Podshohi Abdulla II;

Jazoir Xalq Demokratik Respublikasi Prezidenti Abdulmajid Tebbun;

Falastin Davlati Prezidenti Mahmud Abbos;

Islom hamkorlik tashkiloti bosh kotibi Husayn Ibrohim Toha;

Turkiy davlatlar tashkiloti bosh kotibi Kubanichbek Omuraliyev;

Turkiy davlatlar tashkiloti Oqsoqollar kengashi raisi Binali Yildirim;

Iqtisodiy hamkorlik tashkiloti bosh kotibi Asad Majid Xon;

Kavkaz musulmonlari idorasi raisi shayxulislom Ollohshukur Poshshozoda.

Qutlovlar kelishda davom etmoqda. 

President.uz