Prezidentimiz Shavkat Mirziyoevning 2019 yil yanvar' oyida Germaniyaga amalga oshirgan rasmiy tashrifi davomida erishilgan kelishuvlarga muvofiq, O'zbekistondagi Islom tsivilizatsiyasi markazi va Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazining islomshunos, sharqshunos olimlaridan iborat delegatsiya Germaniyaning nufuzli universitetlari, ilmiy-tadqiqot markazlari, muzey va qo'lyozma fondlarida bo'lib, soha mutaxassislari bilan uchrashuv hamda muloqotlar o'tkazgandi.
Safar davomida Germaniya va O'zbekistonda islomshunoslikka ixtisoslashtirilgan ta'lim va ilmiy-tadqiqot muassasalari o'rtasida o'zaro manfaatli aloqalarni yo'lga qo'yish, buyuk alloma va ajdodlarimizning Germaniyada saqlanayotgan nodir asarlarini o'rganish, hamkorlikda konferentsiyalar, ilmiy seminarlar tashkil etish bo'yicha kelishuvlarga erishilgan edi.
Ana shu kelishuvlarga muvofiq, Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi, O'zbekistondagi Islom tsivilizatsiyasi markazi hamda Germaniyaning Gamburg universiteti huzuridagi Osiyo — Afrika tadqiqotlar instituti bilan hamkorlikda “Zarafshon vohasi tarixi va madaniyati” mavzui doirasida qator ilmiy ma'ruzalarni o'zida mujassam etgan onlayn seminarlar o'tkazilmoqda.
Ana shunday muloqotlarning dastlabkisi Gamburg universiteti huzuridagi Osiyo — Afrika tadqiqotlar instituti direktori, professor Stefan Haydmanning “Buxoroning Islom saltanatiga integratsiyasi” mavzuidagi ma'ruza bilan boshlandi. Unda nafaqat O'zbekiston va Germaniya ilmiy doiralari vakillari, balki AQSh va Misr Arab Respublikasining sharqshunos va islomshunos olimlari ham ishtirok etdi.
Yaqinda mazkur onlayn-seminar dasturidan o'rin olgan navbatdagi ma'ruza tinglandi. Imom Buxoriy xalqaro ilmiy-tadqiqot markazi direktori, dotsent Shovosil Ziyodov “Buxoro kutubxonalari tarixi” mavzuida so'z yuritdi.
Olim ma'ruza davomida Buxorodagi ilk kutubxonalar, Hoja Muhammad Porso kutubxonasiga oid yangi ma'lumotlar, Jo'ybor xojalarining Govkushon kutubxonasiga vaqf qilgan kitoblari, Buxoro qozikalonlarining sulolaviy kutubxonalariga doir qimmatli ma'lumotlar berildi.
— Kutubxonalar tarixini o'rganish O'zbekiston hududidagi ilmiy-ma'rifiy darajani aniqlash imkonini beradi. Bu, o'z navbatida, O'rta Osiyo tarixi bo'yicha shug'ullanayotgan tadqiqotchilar uchun muhim ma'lumotlarni taqdim etishi tabiiy, — deydi Shovosil Ziyodov.
Olimning fikricha, mazkur tadqiqotdan ko'zlangan maqsad Buxoro hududida mavjud bo'lgan kutubxonalarni aniqlashdan iborat. O'zbekiston qo'lyozma fondlarida saqlanayotgan ayrim asarlarning kelib chiqish tarixi noma'lum bo'lib qolayotgan edi. Seminar Markaziy Osiyoda mavjud bo'lgan kitobat tarixi va kutubxonachilik madaniyatini tadqiq etish, ushbu hududda yashab o'tgan ziyolilarning hayoti to'g'risida to'liq va ob'ektiv bilimga ega bo'lish, yangi ilmiy ma'lumotlar bilan tanishishga imkon berdi.
Germaniyalik olimlar ishtirokidagi ilmiy seminarlar shu yilning mart oyiga qadar davom etadi. Unda O'zbekiston zaminining boy tarixi va madaniyatiga oid dolzarb mavzularda ma'ruzalar tinglanadi.
Sehrgar o‘z sehri orqali turli gunoh va zulmlarni amalga oshiradi. Sehrgar qanchadan-qancha odamlarni Allohdan o‘zgaga qurbonlik qilishga yoki tumor taqishga yo g‘aybdan kelgan xabarlarga ishonishga buyurib, adashtirdi?!
Sehrgar ko‘plab baxtli uylarni vayron qildi, qanchadan-qancha ahil juftliklarni bir-biridan ayirib, baxtiyor oilalardagi yosh bolalarni tirik yetim qildi. Go‘daklar u tufayli hayotning achchiq-chuchugini totdilar?!
Sehrgar odamlarga yana qancha tashvishlar keltirdi?!
Qanchadan-qancha sog‘lom odamlarning kasal bo‘lishiga sabab bo‘ldi?!
Qanchadan-qancha baxtli oilalarni parchalab tashladi?!
Qanchadan-qancha kambag‘allarni qarz olishga majbur qildi?!
“Davolayman” yoki “g‘aybni bilaman” degan yolg‘onlar bilan odamlarning pullarini o‘zlashtirib oldi?!
Sehrgar tinch-osoyishta jamiyatni yomon ko‘radi va uni buzmaguncha tinchimaydi. U o‘zgalarning baxtli hayotidan xursand bo‘lmaydi.
Sehrgarda hech qanday yaxshilik yo‘q. Yoki sehrgarning kambag‘allar, yetimlar, beva, bechoralarga g‘amxo‘rlik, yaxshilik yoki homiylik qilganini ko‘rganmisiz?! Sehrgarning amali jamiyatni buzish va uning a’zolarini shirkga undash, ularning boshiga balo, g‘am-tashvish solishdir.
Davron NURMUHAMMAD