Sayt test holatida ishlamoqda!
20 Sentabr, 2025   |   28 Rabi`ul avval, 1447

Toshkent shahri
Tong
04:49
Quyosh
06:08
Peshin
12:21
Asr
16:35
Shom
18:28
Xufton
19:40
Bismillah
20 Sentabr, 2025, 28 Rabi`ul avval, 1447

MUBAYYaN VA NASRIY BAYoNI: Kalom sifatig'a ishoratdur (O'n oltinchi mavzu davomi)

16.11.2020   2494   5 min.
MUBAYYaN VA NASRIY BAYoNI: Kalom sifatig'a ishoratdur (O'n oltinchi mavzu davomi)

O'TA MUHIM IZOH

(Rabbimiz Alloh taoloni qaysi sifatlari ila taniymiz?..)

16-mavzu

بسم الله الرحمن الرحيم

Alloh taologa cheksiz hamdu sano, janob Rasulullohga so'ngsiz salotu salom bo'lsin.

Assalomu alaykum, sevikli do'stlarimiz.

Mana, bir necha kundan beri Bobur Mirzoning “Mubayyan” asaridan bahramand bo'lmoqdamiz. Muqaddimada aytganimizdek, bu asar besh kitobdan iborat: 1) Iymon-e'tiqod kitobi; 2) Namoz kitobi; 3) Zakot kitobi; 4) Ro'za kitobi; 5) Haj kitobi.

 

Shoh va shoir, alloma va sarkarda Boburning shunday go'zal kitob yozgani – millatimizning sharafidir.

 

Birinchi kitob – E'tiqodiyya bo'lmining xulosasi shuki, Alloh taoloni sakkiz sifati bilan taniymiz. Bular Allohning O'z Zoti bilan sobit bo'lgan – subutiy sifatlaridir.

 

Bobur Mirzo bu sifatlarni ettita deganlar va Takvin – Yaratish sifatini qudrat sifatiga doxil qilganlar. Sharhda aytganimizdek, biz Takvin sifatini alohida o'rganamiz. Buyuk Yaratganning bu sakkiz sifatini bilishimiz shart ekan.

 

  1. HAYoT SIFATI. Alloh taolo abadiy tirikdir, o'lim bilmas hayotga egadir. Lekin Uning tirikligi jism va jon bilan emas, balki O'z Zotidan Hayydir – tirikdir.

 

  1. ILM SIFATI. Alloh ta'olo zamon va makondan xoli holda, mavjud va nomavjud, bo'lgan va bo'ladigan, kattayu kichik, butun va bo'lak, mumkin va nomumkin, yashirin va oshkor – hamma narsani va har bir hodisani eng yaxshi  tarzda  biluvchi  va  butun  bilimlarning  manba'i  bo'lgan Zotdir.

 

  1. IRODA SIFATI. Dunyoda nimaiki bor bo'lsa, boshdan-oxir Allohning xohish-irodasi bilan bo'ladi. Butun insoniyat to'planib, bir zarrani harakatga keltirishga yoki harakatini to'xtatishga urinsa, Allohning iroda sifati tajalliy etmagunicha, bunga aslo kuchlari etmaydi.

 

  1. QUDRAT SIFATI. Butun qudrat va butun quvvat Allohdadir. U Zot hamma narsani bilishi bilan birga hamma ishni qilishga ham qodirdir. Har ishni qilishga  Uning  qudrati  etadi, sabab va vositalarga ehtiyoji yo'qdir.

 

  1. SAM_'' – EShITISh SIFATI. Alloh taolo eshitguvchidir. U zot yashirin yoki o'ta pinhon bo'lgan hamma narsani eshitadi. Uning eshitmog'iga uzoqlik mone' bo'la olmaydi. Eshitadigan narsalarning ko'pligi Unga xalal bermaydi.

 

  1. BASAR – KO'RISh SIFATI. Alloh taolo ko'rguvchidir. U Zot katta yoki kichik bo'lgan hamma narsani ko'radi. Uning ko'rmog'iga qorong'ulik va masofalar mone' bo'la olmaydi. Ko'radigan narsalarning ko'pligi Unga xalal bermaydi.

 

  1. KALOM SIFATI. U zot mutakallimdir – so'z bilan so'zlovchi va gapiruvchidir, lekin Uning so'zlashi (insonlarda bo'lganidek) til, og'iz, tanglay vositasi bilan emas. Alloh ta'oloning hukmlari O'z Zoti bilan qoim bo'lgan azaliy kalomining tajalliysi bilan bo'lib, bu  esa  mo''jiza  Kitobi  –  Qur'oni  karim  orqali  namoyon bo'ladi.

 

  1. TAKVIN – YaRATMOQ SIFATI. Bu Allohning bilfe'l yaratmoq sifatidir.  Butun  bu  borliqlarning  haq  yaratuvchisi Alloh ta'olodir.

        

Aziz do'stlarimiz bilan birga, “Bu qiyin ilmlar ekan” demasdan, Yaratgan  Egamizning mana shu sakkiz sifatini o'rganib, bir umr yodda tutishimiz zarur. Bu bilim – ma'rifat eshigi, saodat kalitidir. Yana Asmoi Husnada – Allohning eng go'zal ismlarida barcha sifatlari ifoda etilgan. Nasib etsa, bu haqda alohida suhbatlashamiz.

 

“Mubayyan va nasriy bayoni” asarining davomini diqqat-e'tibor bilan o'qib-kuzatib borishlarini aziz do'stlarimizdan umid qilamiz.

 

Faqir Mirzo KYeNJABYeK.

1441. 25-zulhijja. Shanba.

2020. 15 avgust.

Maqolalar
Boshqa maqolalar
Yangiliklar

Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida

20.09.2025   819   3 min.

Mamlakatimizning bir guruh diniy-ma’rifiy soha vakillaridan iborat delegatsiya Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida amaliy tashrif bilan bo‘lib turibdi.

Delegatsiya tarkibida O‘zbekiston musulmonlari idorasi raisi o‘rinbosari Muhammadolim Muhammadsiddiqov, Ta’lim va ilmiy-tadqiqot bo‘limi xodimi Muhammadamin Nasriyev, Din ishlari bo‘yicha qo‘mita raisining birinchi o‘rinbosari Davronbek Maxsudov, O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi O‘quv ishlari bo‘yicha prorektor Zokirjon Ro‘ziyev va bir nechta soha mutaxassislari bor.

Dastlab Iordaniya Hoshimiylar Podshohligi Vaqf, islom ishlari va muqaddas qadamjolar vaziri o‘rinbosari Abdulloh A’qiyl hamda Podshoh Abdulloh II nomidagi Imomlar tayyorlash va malakasini oshirish markazi vakili Ismoil Habbat bilan muloqot o‘tkazildi. Samimiy muloqotda tomonlar o‘rtasida soha mutaxassislarini tayyorlash, qayta tayyorlash va malakasini oshirish, ilmiy tadqiqot hamda o‘quv-uslubiy, shuningdek, ekstremizm hamda radikalizmning oldini olish yo‘nalishida amaliy hamkorlikni yo‘lga qo‘yish muhokama qilindi. Shuningdek, Iordaniya oliy ta’lim muassasalarida tahsil olayotgan o‘zbekistonlik talabalar uchun stipendiya, grant ajratish va yotoqxona bilan ta’minlash masalalari haqida so‘z yuritildi. Suhbat davomida ikki tomonlama hamkorlik aloqalarini rivojlantirish yuzasidan erishilgan kelishuvlarni amalga oshirish bo‘yicha chora-tadbirlar ishchi rejasini tasdiqlash kerakligi ta’kidlandi.

Tashrif davomida Iordaniya xalqaro islom fanlari universiteti rektori Ja’far al-Fanatseh bilan uchrashuv bo‘lib o‘tdi. Uchrashuvda Ikki mamlakat oliy diniy ta’lim muassasalarida hamkorlik qilish mumkin bo‘lgan ta’lim yo‘nalishlari va magistratura mutaxassisliklarini aniqlash, o‘quv dasturlarini o‘rganish va bir-biriga muvofiqlashtirish haqida so‘z yuritildi. Pedagoglar, ilmiy tadqiqotchilar va mutaxassislarni o‘zaro jalb qilish, malaka oshirish va stajirovka, mahorat darslarini yo‘lga qo‘yish, hamkorlikda ilmiy tadqiqot ishlarini amalga oshirishga kelishib olindi. Suhbatda Iordaniya xalqaro islom fanlari universiteti, O‘zbekiston xalqaro islomshunoslik akademiyasi, Toshkent islom instituti o‘rtasida Anglashuv memorandumlarini imzolash masalasi bo‘yicha so‘z yuritildi.

Iordaniya xalqaro islom fanlari universitetida tahsil olayotgan o‘zbekistonlik talaba-yoshlar bilan ham uchrashuv tashkil etildi. Tadbirda “O‘zbekiston Respublikasida fuqarolarning vijdon erkinligini ta’minlash va diniy sohadagi davlat siyosati konsepsiyasi”, “O‘zbekiston – bag‘rikeng diyor” mavzularida fikr almashildi. Mamlakatning mavjud qonunlari va universitet ichki tartib qoidalariga rioya etish tushuntirildi, Iordaniyada yurtimiz allomalari ilmiy merosi va turizm salohiyati targ‘ibotini amalga oshirish tavsiya qilindi.

Delegatsiya a’zolari mazkur universitetning Shariat va qonun fakulteti dekani, professor Shayx Saloh Abulhoj va hanafiy mazhabi mutaxassislari bilan uchrashdilar. Muloqot chog‘ida Shayx Saloh Abulhoj yurtimiz vakillarini Iordaniyada ko‘rib turganidan mamnunligini bildirdi. Uchrashuvda Samarqand shahrida o‘tkazilishi rejalashtirilgan UNESCO Bosh konferensiyasi 43-sessiyasining mazmun-mohiyati haqida ma’lumot berildi.

Bundan tashqari, vakillarimiz tomonidan O‘zbekistonning islom sivilizatsiyasida tutgan o‘rni, buyuk allomalarni yetishtirib chiqargan yurt ekani, o‘zbek xalqining bag‘rikeng va mehmondo‘stligi Iordaniyalik professor-o‘qituvchilarga tanishtirildi.

Manba: https://www.iiau.uz

Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida Diniy-ma’rifiy soha vakillari Iordaniya Hoshimiylar Podshohligida
Yangiliklar