Сайт тест ҳолатида ишламоқда!
22 Май, 2025   |   24 Зулқаъда, 1446

Тошкент шаҳри
Бомдод
03:20
Қуёш
04:58
Пешин
12:25
Аср
17:28
Шом
19:45
Хуфтон
21:16
Bismillah
22 Май, 2025, 24 Зулқаъда, 1446
Мақолалар

Фиқҳий ихтилофларнинг келиб чиқиш сабаблари

14.12.2024   6563   1 min.
Фиқҳий ихтилофларнинг келиб чиқиш сабаблари
Муҳаммад Аввоманинг “Асарул ҳадис” асари орқали фиқҳий ихтилофлар сабабларини ўрганиш ислом фиқҳининг ривожланиш жараёнини тушуниш ва ҳадис илмининг аҳамиятини англаш учун муҳимдир. Бу китобда фиқҳий ихтилофларнинг келиб чиқиш сабабларини бир неча асосий омиллар орқали таҳлил қилинган:
  1. Ҳадисларнинг турли хил етиб келиши. Ҳадисларнинг тўлиқ ёки қисқача шаклда етиб келиши олимлар орасида турлича тушунишларга сабаб бўлган. Баъзан бир ҳадиснинг турли ривоятлари орасида тафовутлар мавжуд бўлиб, бу ҳукм чиқаришда фарқ пайдо қилган.
  2. Ҳадисларнинг саҳиҳлиги ва қабул қилиниши. Ҳар бир фиқҳ мазҳаби асосчиси ҳадиснинг саҳиҳлиги, иснод занжири, ва матннинг мазмунига нисбатан турлича ёндашган. Бу эса ихтилофларга олиб келган. Масалан, бир мазҳаб олимлари қабул қилган ҳадисни бошқаси заиф деб баҳолаган бўлиши мумкин.
  3. Ҳудудий ва маданий таъсирлар. Ҳадислар турли географик ҳудудларга тарқалган ва у ердаги шароит ва урф-одатларга мослашган. Шу сабабли, фиқҳий масалаларда маҳаллий таъсирлар ҳам ихтилофларни келтириб чиқарган.
  4. Қуръон ва ҳадисни талқин қилиш услублари. Баъзи олимлар Қуръон оятларини умумий қоидалар сифатида қабул қилган бўлса, бошқалари ҳадисларни асосий манба сифатида кўриб, тафсилотларни улардан чиқаришган. Ушбу методологик тафовутлар фикрлар хилма-хиллигига сабаб бўлган.
  5. Луғавий тафовутлар. Араб тилининг кенг қамровли бўлиши ва ҳадис матнларининг баъзан кўп маъноли иборалардан иборат бўлиши тафсирда турли талқинларга сабаб бўлган.
  6. Олимларнинг шахсий тажрибалари ва дунёқарашлари. Ҳар бир олим ўзининг билим ва тажрибасига асосланиб, ҳадисдан чиқарилган ҳукмга ўз қарашларини қўшган. Бу эса бир масалада турли фатволар чиқишига олиб келган.

Абдуллоҳ Комилов,
Тошкент ислом институти талабаси.

МАҚОЛА
Бошқа мақолалар
Янгиликлар

Мино ва Арафотдаги шароитлар шинам бўлишига эътибор қаратилди 

22.05.2025   302   1 min.
Мино ва Арафотдаги шароитлар шинам бўлишига эътибор қаратилди 

Ўзбекистон мусулмонлари идораси раиси, муфтий Шайх Нуриддин Холиқназар ҳазратлари, ҳаж делегацияси аъзолари ва Ишчи гуруҳи вакиллари Макка шаҳрида жойлашган Мино ва Арафот водийларида яратилган шароитлар билан яқиндан танишдилар.
 

Мино водийсида зиёратчилар учун кенг ва текис ҳудуддаги алоҳида чодирлар ажратилган. Улар гиламлар, юмшоқ ўринлар, ёстиқ-чойшаблар, махсус совуткичлар билан жиҳозланган, коммунал хизматлар билан таъминланган ва санитария-гигиена талаблари ҳам инобатга олинган.


Жорий йилдаги қулайлик шуки, делегация талабларига мувофиқ Арафот ҳудудидаги ҳар бир чодир иссиқ ўтказмайдиган замонавий сендвич панеллар билан тўлиқ ўралган ва ёруғлик учун ойналар ўрнатилди. Мазкурларда “Sofa bed” (ёстиқ ва тўшак), “Martaba” (тўшак), совуткич сингари қулайликлар ибодатларни  хотиржам адо этишга хизмат қилади.


Шунингдек, уч маҳал иссиқ овқат, мунтазам чой ва салқин ичимликлар билан таъминлаш, тиббий хизмат кўрсатиш учун ҳам барча шароитлар ҳозирланган.
Айниқса, ҳожилар чодирларда вақтларини ғанимат билиб кўпроқ тоат-ибодатда бўлишлари учун таниқли уламоларнинг суҳбатлари, машҳур қориларнинг қироатларини етказиш мақсадида микрофон ва овоз кучайтиргичлар билан етарли даражада таъминланди.  


Таъкидлаш жоизки, мўмин-мусулмонларга янада қулай  шарт-шароит ҳозирланиб, бу йилги ҳаж мавсуми сифат, мазмун ва хизматлар жиҳатидан энг юқори даражада бўлишига ҳаракат қилинмоқда. 


Ўзбекистон мусулмонлари идораси
Матбуот хизмати

Мино ва Арафотдаги шароитлар шинам бўлишига эътибор қаратилди  Мино ва Арафотдаги шароитлар шинам бўлишига эътибор қаратилди  Мино ва Арафотдаги шароитлар шинам бўлишига эътибор қаратилди  Мино ва Арафотдаги шароитлар шинам бўлишига эътибор қаратилди  Мино ва Арафотдаги шароитлар шинам бўлишига эътибор қаратилди  Мино ва Арафотдаги шароитлар шинам бўлишига эътибор қаратилди  Мино ва Арафотдаги шароитлар шинам бўлишига эътибор қаратилди  Мино ва Арафотдаги шароитлар шинам бўлишига эътибор қаратилди  Мино ва Арафотдаги шароитлар шинам бўлишига эътибор қаратилди 
Ўзбекистон янгиликлари