Sayt test holatida ishlamoqda!
30 Oktabr, 2024   |   27 Rabi`us soni, 1446

Toshkent shahri
Tong
05:33
Quyosh
06:52
Peshin
12:12
Asr
15:39
Shom
17:24
Xufton
18:38
Bismillah
30 Oktabr, 2024, 27 Rabi`us soni, 1446
Maqolalar

Safar oyi boshlandi

6.08.2024   5370   2 min.
Safar oyi boshlandi

Bismillahir Rohmanir Rohiym

Safar oyida to‘y qilsa, safarga chiqsa bo‘ladi(mi?)

 

Safar oyi qanday oy?

Safar oyi hijriy-qamariy taqvim bo‘yicha (muharramdan keyingi) yilning ikkinchi oyidir. 

 

Safar qanday ma’noni anglatadi?

Bu oy mevalar g‘arq pishib, barglar sarg‘aygan vaqtga to‘g‘ri kelgani uchun safar صفر – “sariq oy” deb nomlangan. Agar safar so‘zidagi “sod (ص)” harfi “sin (س)” bilan yozilsa “safarga chiqmoq” degan ma’noni anglatadi.

 

Safar oyi Islomdan oldingi johiliyat davrida.

Johiliyat davrida “Safar oyida yangi ish boshlab bo‘lmaydi, safarga chiqib bo‘lmaydi, oila qurib bo‘lmaydi” kabi shumlanishlar urf bo‘lgan. Hatto biror ishga kirishishdan oldin qush uchirib ko‘rishardi. Qush o‘ng tomonga uchsa, yaxshilikka yo‘yib, ishga kirishishar, chap tomonga uchsa, bu ishda yaxshilik yo‘q ekan, deb tark etishar, bordi-yu to‘g‘riga uchsa, qaytadan uchirib ko‘rishar edi.

 

Islom dini kelgandan keyin safar oyi – “Yaxshilik oyi” deb nomlandi. Rasululloh sollallohu alayhi vasalam: “Kasallik yuqishi yo‘q, boyqush yo‘q, nav’u yo‘q va safar yo‘q”, dedilar.

Safar oyi to‘g‘risidagi turli bid’at-xurofotlar rad etildi. Oylarning hammasi Alloh taoloning oylari ekani e’lon qilindi.

 

Rasululloh sollallohu alayhi vasallam safar oyini qanday o‘tkazganlar?

1. Rasululloh sollallohu alayhi vasallam Madina shahridagi “Masjidun Nabaviy”masjidlarini safar oyida qurganlar.

2. Qizlari Fotimai Zahro roziyallohu anhoni Hazrat Ali roziyallohu anhuga safar oyida nikohlaganlar.

3. Aynan shu oyda safarga chiqib, Xaybar qal’asini fath qilganlar.

Demak, bu oyda yangi ish boshlash, oila qurish va safarga qilish joiz ekan.

 

Ammo, hozirgi kunda...

Afsuski, bugungi kunda ham “safar oyida ish boshlash, to‘y qilish, safarga chiqish xosiyatsiz” degan gaplar tez-tez uchrab turadi. Ularning hech qanday asosi yo‘q ekani Payg‘ambarimiz sollallohu alayhi vasallamning hadislari va sunnatlaridan ma’lum bo‘ldi. 

 

Eng muhimi – bandaga yetadigan musibat biror oyga bog‘liq bo‘lmaydi. Balki har bir yaxshilik ham, yomonlik ham faqatgina Alloh taoloning izni bilan sodir bo‘ladi. Taqdirga iymon keltirish dinimizning asoslaridan biridir. Inson boshiga tushadigan barcha yaxshilik va yomonliklarni taqdirdan deb bilmog‘i lozim. Alloh taolo: “(Insonga) biror musibat yetgan bo‘lsa, albatta, Allohning izni (irodasi) bilangina (yetur). Kimki Allohga iymon keltirsa, (U) uning qalbini to‘g‘ri yo‘lga hidoyat qilur. Alloh har narsani biluvchidir” (Tag‘obun surasi, 11-oyat), deb marhamat qilgan.

Alloh taolo aqidamizni mustahkam, hidoyatida bardavom qilsin. Safar oyini barchamiz uchun xayrli va barakali bo‘lishini nasib etsin.

 

Davron NURMUHAMMAD

Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi Safar oyi boshlandi
Maqolalar
Boshqa maqolalar
Maqolalar

Duoibad qilish - osmonga tosh otgandek gap

29.10.2024   929   5 min.
Duoibad qilish - osmonga tosh otgandek gap

Qo‘lingizga qog‘oz-qalam olib, mahzun paytlaringizda xoh oshkora, xoh maxfiy aytadigan so‘zlaringizni eslab, yozib ko‘ring. Bu –aytayotgan har bir so‘zingizni o‘ylab gapirishga odatlantiradigan mashqdir. O‘zingizni yaxshilab taftish qiling. Og‘zingizdan chiqayotgan so‘zlarga harfma-harf e’tiborli bo‘ling. Bu mashqni taxminan bir oy davom ettiring. Oxirida yozib chiqqan so‘zlaringiz haqida yaxshilab o‘ylab ko‘ring. Bu yozuvlar sizning aslida qanday odam ekaningizni ko‘rsatadi. Xafa bo‘lganingizda yaxshi gap aytasizmi yoki so‘kinasizmi – ixtiyor o‘zingizda!

G‘amga botgan paytlaringizda o‘zingizni duoibad qilganmisiz? Natija qanday bo‘lgan?

 

Pokiza singlim!

Bugun bir yaxshilab o‘ylab ko‘ring! Sizga yo‘liqqan musibat-balolarni, kasalliklarni bir sarhisob qilib chiqing! Keyin esa o‘zingizga «Mana shu sinovlarni o‘zimga o‘zim tilab olgan ekanmanmi?» deya savol bering. So‘zimdan ajablanayotgan bo‘lishingiz mumkin, lekin boshingizga tushgan sinovlarga bir nazar tashlasangiz, avval qilgan duoibadlaringizni eslab ko‘rsangiz, ko‘p narsa ayon bo‘ladi. Hozirda sizni qiynab kelayotgan ba’zi muammolarga avval qilgan duoibadingiz sabab bo‘lgan bo‘lishi, siz esa buni hatto yodingizdan chiqarib yuborgan bo‘lishingiz mumkin. Bunday holat Yusuf alayhissalomda ham bo‘lgan. U zot tutqunlikda ko‘p yillar qolib ketganlarida Alloh taologa nido qilib, «Yo Robbim! Zindonda uzoq qolib ketdim», deydilar. Shunda Alloh taolo: «Buni o‘zing so‘ragansan! Sen zindon so‘rading, Men esa uni berdim. Buning o‘rniga ofiyat so‘raganingda, duoingni ijobat qilgan bo‘lardim», deydi.

Darhaqiqat, Yusuf alayhissalom ayollar bilan bo‘lib o‘tgan fitnada bunday deb yuborgan edilar:

«Robbim, ular meni chorlayotgan narsadan ko‘ra men uchun zindon yaxshiroq. Ularning hiylasini O‘zing mendan nari qilmasang, ularga moyil bo‘lib, johillardan bo‘lib qolaman» (Yusuf surasi, 33-oyat).

 

Shuning uchun Payg‘ambarimiz Muhammad sollallohu alayhi vasallam Allohdan bir kecha-kunduzda ikki marta afv va ofiyat so‘rab duo qilar edilar. U zot bu duoni yillar davomida, uzluksiz qilganlar.

Abdulloh ibn Umar roziyallohu anhumodan rivoyat qilinadi:

«Rasululloh sollallohu alayhi vasallam kech kirganda ham, tong otganda ham shu duoni kanda qilmas edilar: «Allohim! Menga dinimda, dunyoimda va oxiratimda afv va ofiyat bergin. Allohim, dinimda, dunyoimda, ahlimda va mol-mulkimda afv va ofiyat bergin. Allohim, avratimni (gunohlarimni) yashirgin, qo‘rqinchlarimni omonlikka aylantirgin. Allohim, meni oldimdan, ortimdan, o‘ngimdan, so‘limdan va ustimdan muhofaza qilgin, suiqasdga qolishdan O‘zing panohingda asragin».

 

Bir qiz aytadi:

«Turmushga chiqishimdan oldin siqilgan paytlarimda o‘zimni o‘zim duoibad qilar edim. Ko‘p yillar shunday o‘tdi. Ba’zan bir kunda bir necha marta o‘zimni qarg‘ar edim. Qachon biror narsadan siqilsam, «Allohim, o‘lsam qutulamanmi? Meni qo‘l-oyog‘imdan, ko‘zimdan judo qilgin!» deb baqirardim. Shunga o‘xshash har xil yomon gaplar aytib, o‘zimni o‘zim qarg‘ar edim. Oilamdagilar esa bu so‘zlarimga parvo qilmas, o‘zini eshitmaganga olishardi. Alloh taolo esa meni har safar kechiravergan ekan, yangi-yangi imkoniyatlar beraverargan ekan.

Bu illatdan turmushga chiqqanimdan keyin ham qutulolmay, o‘zimga yomonlik, o‘lim, bedavo dard va shu kabi balolarni so‘rab duo qilaverdim. Allohning marhamatini qarangki, turmush o‘rtog‘im bu duoibadlarimga qattiq e’tibor berar, meni bundan qaytarar edi. Lekin men o‘zimni o‘zim qarg‘ashdan to‘xtamasdim. Bir kuni u meni bu ishdan qaytarish uchun ajoyib hiyla o‘ylab topdi. O‘zimni duoibad qilayotganimni eshitsa, «Alloh mening qayerimni shol qilsin? O‘ng tarafimni yoki chapimnimi? Faqat qo‘llarim ishlamay qolsinmi yoki oyoqlarim hammi?» der edi.

Men esa erimning bu so‘zlaridan battar jahlim chiqib, yana ham ko‘proq qaysarlik qilishga o‘tardim. Shu yo‘sinda o‘n yil o‘tdi. Alloh ayblarimni yashirar, meni ofiyatda saqlar edi. Lekin ko‘za kunida sindi – to‘satdan yomon dardga chalindim: bir oyog‘im ishlamay qoldi. Shunaqangi g‘am-g‘ussaga botib qoldimki, yig‘idan to‘xtamay qoldim. Bir kuni: «Nima uchun Alloh shunday navqiron yoshimda menga bu dardni ravo ko‘rdi?» deb hasrat qilib o‘tirsam, erim: «Bu necha yillardan buyon o‘zingiz Allohdan tilab olganingiz-ku! Shol bo‘lishni o‘zingiz duo qilib so‘rardingiz-ku? Nega endi so‘raganingizni berganida xafa bo‘lyapsiz?» dedi.

Odam g‘amga botgan, g‘azablangan paytida ham o‘zini qarg‘ab, duoibad qilmasligi kerakligini shundagina tushundim. Duoibadni duoi xayrga almashtirib, nima bo‘lganda ham Allohdan sog‘lik, omonlik so‘raydigan bo‘ldim».

 

Muhtarama singlim!

O‘zingizni duoibad qilishingiz xuddi osmonga tosh otgandek gap. O‘sha tosh boshingizga kelib tushishi mumkin. O‘sha duoibadlaringiz Alloh duolarni ijobat qiladigan vaqtga to‘g‘ri kelib qolishi mumkin. Qarabsizki, duolaringiz ijobat bo‘lib, o‘sha balo boshingizga kelishi mumkin.

 

Maqolalar